Drugie (cyfrowe) życie filmów Orsona Wellesa
Małgorzata Kozubek
malgorzatakozubek@gmail.comUniwersytet Wrocławski (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-8263-4397
Abstrakt
W świetle najnowszych badań archiwalnych historia życia i twórczości Orsona Wellesa nie jest już tak enigmatyczna i tajemnicza jak w poprzednich dekadach, jednak za sprawą nowych odkryć oraz kolejnych premier filmów odrestaurowanych i ukończonych po śmierci reżysera nadal pozostaje gorącym tematem dla jego biografów. Autorka śledzi wpływ procesu technologicznego na końcowy kształt przywróconych do życia dzieł Wellesa głównie na przykładzie Drugiej strony wiatru (2018) – ostatniego filmu reżysera oraz Too Much Johnson (1938) – odnalezionego w 2013 r. jego średniometrażowego debiutu. Wybór tych tytułów podyktowany jest z jednej strony tym, że w obu przypadkach technologia odegrała bardzo istotną rolę, z drugiej – oba te filmy nie zostały jeszcze dogłębnie opisane.
Słowa kluczowe:
Orson Welles, niedokończone filmy, digitalizacja, production studiesBibliografia
Benamou, C. L. (2007). It’s All True: Orson Welles’s Pan-American Odyssey. Berkeley – Los Angeles – London: University of California Press.
DOI: https://doi.org/10.1525/9780520938144
Google Scholar
Berg, C., Erskine, T. (red.) (2003). The Encyclopedia of Orson Welles: From the „Hearts of Age” to „F for Fake”. New York: Facts and File.
Google Scholar
Bogdanovich, P. (1993). This is Orson Welles. London: HarperCollins Publishers.
Google Scholar
Brady, F. (2013). Citizen Welles: A Biography of Orson Welles. New York: NY Creative Publishing.
Google Scholar
Callow, S. (2016). Orson Welles, Volume 3: One-Man Band. London: Viking.
Google Scholar
Heylin, C. (2007). Pod prąd. Orson Welles kontra Hollywood (tłum. J. Kozłowski). Warszawa: Wydawnictwo Książkowe Twój Styl.
Google Scholar
Karp, J. (2015). The Making of The Other Side of the Wind: Orson Welles’s Last Movie. New York: St. Martin’s Press.
Google Scholar
Kelly, R. (2021, 4 stycznia). „Magnificent Ambersons” reconstruction to use animation for lost scenes. Wellesnet.com, https://www.wellesnet.com/magnificent-ambersons-reconstruction-animation/
Google Scholar
Kozubek, M. (2018). Ostatnia strona „Obywatela Kane’a”. Prace Kulturoznawcze, (3), ss. 13-26. https://doi.org/10.19195/0860-6668.22.3.2
DOI: https://doi.org/10.19195/0860-6668.22.3.2
Google Scholar
Kozubek, M. (2019). Dookoła świata z Orsonem Wellesem. Kwartalnik Filmowy, (107), ss. 176-190. https://doi.org/10.36744/kf.167
DOI: https://doi.org/10.36744/kf.167
Google Scholar
McBride, J. (1970). Welles Before Kane. Film Quarterly, (3), ss. 19-22.
DOI: https://doi.org/10.2307/1210377
Google Scholar
McBride, J. (2014, 24 sierpnia). „Too Much Johnson”: Recovering Orson Welles’s Dream of Early Cinema. Bright Lights Film Journal. https://brightlightsfilm.com/too-much-johnson-orson-welles-film-recovering-orson-welless-dream-of-early-cinema/#.X_8yji9YI6U
Google Scholar
McGilligan, P. (2015). Young Orson: The Years of Luck and Genius on the Path to Citizen Kane. New York: HarperCollins Publishers.
Google Scholar
Solomon, M. (2018). Old-Time Movies: Welles and Silent Pictures. W: J. N. Gilmore, S. Gottlieb (red.), Orson Welles in Focus: Texts and Contexts (ss. 52-79). Bloomington: Indiana University Press.
DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctt21215qj.8
Google Scholar
Studer, M. (2018). Alle origini di Quarto potere: „Too Much Johnson”: il film perduto di Orson Welles. Milano – Udine: Mimesis Edizioni.
Google Scholar
Syska, R. (2011). „Don Kichot” Orsona Wellesa: niedokończona podróż na Księżyc. W: A. Helman, K. Żyto (red.), Od Cervantesa do Pereza-Reverte’a. Adaptacje literatury hiszpańskiej i iberoamerykańskiej (ss. 18-33). Warszawa: Fundacja Kino.
Google Scholar
Taszycka, A. (2016). „The Hearts of Age”, czyli Orson Welles wobec awangardy. W: P. Biliński, B. Filip, K. Kornacki, M. Maciejewska (red.), Orson Welles. Twórczość –Recepcja – Dziedzictwo (ss. 37-45). Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Google Scholar
Autorzy
Małgorzata Kozubekmalgorzatakozubek@gmail.com
Uniwersytet Wrocławski Polska
https://orcid.org/0000-0001-8263-4397
Adiunkt w Instytucie Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego i wykładowczyni Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Jej głównym polem zainteresowań badawczych jest Nowa Historia Kina, niedokończone filmy, psychologia odbioru kina, społeczny wpływ kina, kultura terapeutyczna oraz filmoterapia. Jest opiekunką naukową Akademii Polskiego Filmu i Akademii Kina Światowego we Wrocławiu. Opublikowała książkę Filmoterapia. Teoria i praktyka (2016) oraz współredagowała monografie: Polski film dokumentalny w XXI wieku (2016) i Polska animacja w XXI wieku (2017). Pracuje nad książką o nieukończonych filmach Orsona Wellesa.
Statystyki
Abstract views: 261PDF downloads: 299
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Małgorzata Kozubek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Małgorzata Kozubek, Dookoła świata z Orsonem Wellesem , Kwartalnik Filmowy: Nr 107 (2019): Podróż, (e)migracja, pielgrzymka
