Dookoła świata z Orsonem Wellesem
Małgorzata Kozubek
malgorzatakozubek@gmail.comUniwersytet Wrocławski (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-8263-4397
Abstrakt
Around the World with Orson Welles to tytuł mało znanego sześcioodcinkowego programu telewizyjnego twórcy Obywatela Kane’a, zrealizowanego w 1955 r. dla brytyjskiego kanału ITV. Mimo że w tytule serii znajduje się cały świat, dotyczy on jedynie kilku europejskich podróży zarejestrowanych i skomentowanych przez reżysera. Jednak w rzeczywistości Welles podczas swojego barwnego i burzliwego życia odwiedził niemal wszystkie zakątki świata, a miejsca, w których bywał, inspirowały jego sztukę. Ponadto nie tylko wpływały na jego tożsamość artystyczną i wizualny kształt spektakli teatralnych oraz filmów, ale również odcisnęły piętno na jego wrażliwości społecznej i świadomości politycznej. Autorka, dokonując przeglądu mniej znanych miejsc związanych z Wellesem, śledzi te wpływy, a w podróży rzadziej uczęszczanym szlakiem reżysera towarzyszą jej nie tylko jego filmy, ale też materiały z archiwów oraz własne impresje z odwiedzonych lokacji połączonych z życiem i twórczością słynnego Amerykanina.
Słowa kluczowe:
Orson Welles, podróżBibliografia
Anile, Alberto. Orson Welles in Italy. Bloomington: Indiana University Press, 2013.
Google Scholar
“Around the World musical opened on Broadway 70 years ago.” wellesnet.com. May 27, 2016. http://www.wellesnet.com/around-the-world-musical-opened-on-broadway-70-years-ago/
Google Scholar
Bagh, Peter. “Some Minor Keys to Orson Welles.” In The Unknown Orson Welles, edited by Stefan Drössler, 5-6. München: Filmmuseum München & belleville Verlag, 2004.
Google Scholar
Barbaruk, Magdalena. „Don Kichot niewierny: kontrkulturowość niespełnienia.” Prace Kulturoznawcze 22 (2018): 27-39.
DOI: https://doi.org/10.19195/0860-6668.22.3.3
Google Scholar
Bazin, André. Orson Welles. A Critical View. New York – Hagerstown – San Francisco – London: Harper & Row Publishers, 1978.
Google Scholar
Benamou, Catherine L. It's All True: Orson Welles's Pan-American Odyssey. Oakland: University of California Press, 2007.
DOI: https://doi.org/10.1525/9780520938144
Google Scholar
Berg, Chuck. “It’s All True”, In The Encyclopedia of Orson Welles. From „The Hearts of Age” to „F for Fake”, edited by Chuck Berg, Tom Erskine, New York: Facts on File, 2003.
Google Scholar
Biliński, Paweł. „Orsona Wellesa zabawy w dokument(alny esej).” w: Orson Welles. Twórczość – Recepcja – Dziedzictwo, red. Paweł Biliński, Bartosz Filip, Krzysztof Kornacki, Marta Maciejewska, 96-108. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2016.
Google Scholar
Boorstin, Daniel J. The Image: A Guide to Pseudo-Events in America. New York: Vintage, 1967.
Google Scholar
Callow, Simon. Orson Welles: Hello Americans. London: Vintage, 2007.
Google Scholar
Callow, Simon. Orson Welles: The Road to Xanadu. London: Vintage, 1996.
Google Scholar
Culler, Jonathan. „Semiotyka turyzmu.” Panoptikum 15 (2009): 11-23.
Google Scholar
Drössler, Stefan. „Oja as a Gift – An Interview with Oja Kodar.” In The Unknown Orson Welles, edited by Stefan Drössler, 24-44. München: Filmmuseum München & belleville Verlag, 2004.
Google Scholar
Gear, Matthew A. At the End of the Street in the Shadow. Orson Welles and the City. London and New York: Wallflower Press, 2016.
DOI: https://doi.org/10.7312/gear17340
Google Scholar
Helman, Alicja. „Orsona Wellesa portret rodziny we wnętrzu – Wspaniałość Ambersonów.” w: Arcydzieła klasycznego kina amerykańskiego, red. Łukasz A. Plesnar, Rafał Syska, 159-184. Kraków: Stowarzyszenie Przyjaciół Czasopisma o Tematyce Audiowizualnej EKRANy, 2013.
Google Scholar
Heylin, Clinton. Pod prąd. Orson Welles kontra Hollywood. Warszawa: Wydawnictwo Książkowe Twój Styl, 2007.
Google Scholar
Kovačić, Duško, and Rafaelić, Daniel. Orson Welles u Hvaru/Orson Welles in Hvar. Zagreb: Artresor, 2018.
Google Scholar
Kozubek, Małgorzata. „Ostatnia strona Obywatela Kane’a.” Prace Kulturoznawcze 22 (2018): 13-26.
DOI: https://doi.org/10.19195/0860-6668.22.3.2
Google Scholar
Kozubek, Małgorzata. „Kobiety Wellesa.” w: Orson Welles. Twórczość-Recepcja-Dziedzictwo, red. Paweł Biliński, Bartosz Filip, Krzysztof Kornacki, Marta Maciejewska, 131-144. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2016.
Google Scholar
“Marry Christmas from Orson Welles.” wellesnet.com. December 25, 2008. http://www.wellesnet.com/a-merry-christmas-from-orson-welles/
Google Scholar
Mazierska, Ewa i Lascaroli, Laura. „Turyści, podróżnicy i współczesne kino transnarodowe.” Panoptikum 15 (2009): 126-145.
Google Scholar
McGilligan, Patrick. Young Orson. The Years of Luck and Genius on the Path to Citizen Kane. New York: Harper Collins Publishers, 2015.
Google Scholar
Orson Welles: Interviews, edited by Mark W. Estrin. Jackson: University Press of Mississippi, 2002.
Google Scholar
Przylipiak, Mirosław. „Polska recepcja twórczości Orsona Wellesa.” w: Orson Welles. Twórczość-Recepcja-Dziedzictwo, red. Paweł Biliński, Bartosz Filip, Krzysztof Kornacki, Marta Maciejewska, 9-33. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2016.
Google Scholar
Skwara, Janusz. Orson Welles. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1967.
Google Scholar
Syska, Rafał. „Niewidoczni bohaterowie pierwszego planu. RKO a Orson Welles.” w: Orson Welles. Twórczość-Recepcja-Dziedzictwo, red. Paweł Biliński, Bartosz Filip, Krzysztof Kornacki, Marta Maciejewska, 59-71. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2016.
Google Scholar
Syska, Rafał. „Don Kichot Orsona Wellesa: niedokończona podróż na Księżyc.” w: Od Cervantesa do Pereza-Reverte’a. Adaptacje literatury hiszpańskiej i iberoamerykańskiej, red. Alicja Helman, Kamila Żyto, 18-33. Warszawa: Fundacja Kino, 2011.
Google Scholar
Thomson, David. Rosebud. The Story of Orson Welles. London: Abacus, 1996.
Google Scholar
Welles, Orson, and Bogdanovich, Peter. This is Orson Welles, edited by Jonathan Rosenbaum. New York: Harper Collins Publishers, 1992.
Google Scholar
Autorzy
Małgorzata Kozubekmalgorzatakozubek@gmail.com
Uniwersytet Wrocławski Polska
https://orcid.org/0000-0001-8263-4397
Doktor, filmoznawczyni; pracuje w Instytucie Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego oraz gościnnie na Wydziale Organizacji Sztuki Filmowej PWSFTviT w Łodzi. Prowadzi zajęcia z zakresu historii i teorii filmu. Jest opiekunką naukową Akademii Kina Światowego i Akademii Polskiego Filmu we Wrocławiu. Współpracuje również jako wykładowczyni w ramach Nowych Horyzontów Edukacji Filmowej i programu edukacyjnego Filmoteki Szkolnej. Jest autorką książki Filmoterapia. Teoria i praktyka (2016) oraz współredaktorką monografii Polski film dokumentalny w XXI wieku (2016) i Polska animacja w XXI wieku (2017). Przygotowuje książkę pt. Marzenia są piękniejsze. Niedokończone filmy Orsona Wellesa.
Statystyki
Abstract views: 250PDF downloads: 304
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Małgorzata Kozubek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Małgorzata Kozubek, Drugie (cyfrowe) życie filmów Orsona Wellesa , Kwartalnik Filmowy: Nr 113 (2021): Film i technologia