Nowe kino litewskie a medialność afektu. Przypadek „Kolekcjonerki” Kristiny Buožytė i „You Can’t Escape Lithuania” Romasa Zabarauskasa

Ilya Tsibets

ilya.tsibets@unilodz.eu
Uniwersytet Łódzki (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-6056-0673

Abstrakt

Autor dokonuje analizy dwóch filmów litewskich (Kolekcjonerki [Kolekcionierė, reż. Kristina Buožytė, 2008] oraz You Can’t Escape Lithuania [Nuo Lietuvos nepabegsi, reż. Romas Zabarauskas, 2016]), badając możliwości filmowych reprezentacji tematyki afektywnej z perspektywy autoreferencyjności medialnej. Inspirując się psychoanalitycznymi koncepcjami Jacquesa Lacana oraz feministyczną refleksją Laury Mulvey i Mieke Bal, autor artykułu na przykładzie wymienionych dzieł udowadnia, że afektywność jest w dużym stopniu zmediatyzowana, co jest swoistym znakiem współczesności. W artykule ponadto został zarysowany kształt współczesnego kina litewskiego, twórcy którego w swoich dziełach często odnoszą się do problematyki afektu i zmysłu. Niebagatelnym założeniem badawczym było również zwrócenie uwagi na kino litewskie jako takie, refleksja nad którym w Polsce jest rzadka i powierzchowna.


Słowa kluczowe:

kino litewskie, Litwa, skopofilia, kino queer, medialność

b. a. (2012). Nan Goldin. Nan One Month After Being Battered. Tate.org.uk. https://www.tate.org.uk/art/artworks/goldin-nan-one-month-after-being-battered-p78045
  Google Scholar

Bal, M. (2006). Wizualny esencjalizm i przedmiot kultury wizualnej (tłum. M. Bryl). Artium Quaestiones, XVII, ss. 295-331.
  Google Scholar

Bauman, Z. (2011). Ponowoczesne wzory osobowe. Studia Socjologiczne, 200 (1), ss. 435-458.
  Google Scholar

Demby, Ł. (2000). Kino w zwierciadle psychoanalityka. Lacanowska faza „lustra” jako fundament wrażenia realności w kinie. Estetyka i Krytyka, 1 (1), ss. 47-59.
  Google Scholar

Dooley, P. (2018). Escaping Conventions With Lithuanian Queer Director Romas Zabarauskas. PostPravdaMagazine.com. https://www.postpravdamagazine.com/escaping-conventions-lithuanian-queer-director-romas-zabarauskas/
  Google Scholar

Grodź, I. (2018). Oko artysty. Fenomenologia zmysłów w filmie „Młyn i krzyż” Lecha Majewskiego. TransMissions: The Journal of Film and Media Studies, 3 (1), ss. 13-26.
  Google Scholar

Kanceravičiūtė, A. (2015). My Work Starts Where the Novel Ends. W: A. Kanceravičiūtė (red.), Lithuanian Cinema: Special Edition for Lithuanian Film Days in Poland 2015 (wyd. 1, ss. 26-29). Vilnius: Lithuanian Film Centre.
  Google Scholar

Kępiński, P. (2018). Litewski spleen. Wojnowice: Kolegium Europy Wschodniej.
  Google Scholar

Massumi, B. (2013). Autonomia afektu (tłum. A. Lipszyc). Teksty Drugie, 6 (144), ss. 112-135.
  Google Scholar

Michalik, G. (2018). Podmiot zanikający – kwestia podmiotowości w psychoanalizie Jacques’a Lacana. Analiza i Egzystencja, 41, ss. 79-99. https://doi.org/10.18276/aie.2018.41-05
DOI: https://doi.org/10.18276/aie.2018.41-05   Google Scholar

Mikonis, A. (2010). Przestrzeń tworzących się znaczeń – „Dom” Šarūnasa Bartasa. W: A. Mikonis (red.), Poetycki kinematograf. Nurt artystyczny w kinie litewskim (wyd. 1, ss. 223-246). Warszawa: Oficyna Naukowa.
  Google Scholar

Mirzoeff, N. (2016). Jak zobaczyć świat (tłum. Ł. Zaremba). Kraków – Warszawa: Wydawnictwo Karakter – Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.
  Google Scholar

Mulvey, L. (1992). Przyjemność wzrokowa a kino narracyjne (tłum. J. Mach). W: A. Helman (red.), Panorama współczesnej myśli filmowej (wyd. 1, ss. 95-107). Kraków: Universitas.
  Google Scholar

Myrdzik, B. (2017). O niektórych konsekwencjach zwrotu afektywnego w badaniach kulturowych. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio N. Educatio Nova, II, ss. 115-128. https://doi.org/10.17951/n.2017.2.115
  Google Scholar

Nycz, R. (1994). Tropy „ja”. Koncepcje podmiotowości w literaturze polskiej ostatniego stulecia. Teksty Drugie, 26 (2), ss. 7-27.
  Google Scholar

Syska, R. (2014). Šarūnas Bartas – izolacja. W: R. Syska (red.), Filmowy neomodernizm (wyd. 1, ss. 523-545). Kraków: Wydawnictwo Avalon.
  Google Scholar

Šukaitytė, R. (2015). Lithuania Redirected: New Connections, Businesses and Lifestyles in Cinema since 2000. W: M. Gott, T. Herzog (red.), East, West and Centre: Reframing Post-1989 European Cinema (wyd. 1, ss. 175-191). Edinburgh: Edinburgh University Press.
  Google Scholar

Van De Walle, J. (2017). Modern Classics: Cindy Sherman – Untitled Film Stills, 1977-1980. ArtLead.net. https://artlead.net/content/journal/modern-classics-cindy-sherman-untitled-film-stills/
  Google Scholar

Žukauskaitė, A. (2010). Political Imagery and Gender in Contemporary Lithuanian Cinema. W: R. Šukaitytė (red.), Baltic Cinemas after the 90s: Shifting (Hi)stories and (Id)entities (Acta Academiae Artium Vilnensis) (wyd. 1, ss. 41-51). Vilnius: Vilniaus dailės akademija leidykla.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2020-11-13

Cited By / Share

Tsibets, I. (2020) „Nowe kino litewskie a medialność afektu. Przypadek „Kolekcjonerki” Kristiny Buožytė i «You Can’t Escape Lithuania» Romasa Zabarauskasa”, Kwartalnik Filmowy, (111), s. 145–162. doi: 10.36744/kf.392.

Autorzy

Ilya Tsibets 
ilya.tsibets@unilodz.eu
Uniwersytet Łódzki Polska
https://orcid.org/0000-0001-6056-0673

Absolwent kulturoznawstwa na Uniwersytecie Łódzkim. Kontynuuje studia w Szkole Doktorskiej Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Łódzkiego. Przygotowuje rozprawę doktorską dotyczącą narracji tożsamościowych w kinematografiach państw byłego ZSRR. Zajmuje się badaniem związków postkomunistycznych polityk historyczno-kulturalnych i praktyk zbiorowego pamiętania z nowo powstającymi przemysłami kinematograficznymi wskazanego regionu.



Statystyki

Abstract views: 591
PDF downloads: 277


Licencja

Prawa autorskie (c) 2020 Ilya Tsibets

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.

W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.