Motyw „oblężonego domu” jako topos amerykańskiego kina w kontekście rozważań na temat remake’ów, sequeli, prequeli i hidden-remake’ów

Piotr Kletowski

Abstrakt

Odwołując się do klasycznych teorii antropologicznych rozpatrujących symboliczny wymiar relacji proksemicznych (S. Kracauer, M. Lurker), autor analizuje motyw „oblężonego domu” jako typowy dla amerykańskiej kinematografii od czasu realizacji Narodzin narodu (1915) Griffitha aż do dziś (współczesne kino akcji, klaustrofobiczne thrillery science fiction, jak Cloverfield Lane 10 /2016/ Dona Trachtenberga). Autor stawia tezę, że filmy podejmujące ten motyw odbijają w bezpośredni bądź metaforyczny sposób aktualną sytuację społeczno-polityczną amerykańskiego społeczeństwa, które jako zbiorowość postrzega się – zwłaszcza w momentach przesileń i kryzysów – jako zagrożoną wspólnotę umiejscowioną w zamkniętej przestrzeni, a przestrzeń ta staje się bronioną za wszelką cenę twierdzą. Motyw ten – wykorzystywany i przetwarzany przez takich reżyserów, jak H. Hawks, S. Peckinpah, G. A. Romero, J. Carpenter, J. McTiernan – powoduje, że wiele z oryginalnych filmów podejmujących ten temat staje się podstawą do licznych nawiązań, przeróbek i hidden-remake’ów (czyli filmów, które w sposób widoczny są przetworzeniem już istniejących filmów, ale z różnych przyczyn – zwykle związanych z prawami autorskimi – nie mogą uchodzić za prawdziwe remaki).