Transgresje i transformacje w twórczości filmowej Kornéla Mundruczó

Alicja Helman

Abstrakt

Autorka charakteryzuje Mundruczó jako twórcę, który wpisuje się w nurty i tendencje sztuki swoich czasów – niekiedy je wyprzedza nowatorskimi rozwiązaniami, ale zarazem nie przekreśla tradycji. Jego kino to kino transgresji, które nie respektuje granic gatunkowych, rodzajowych, estetycznych, łącząc fabularność i dokumentalizm z tendencjami awangardowymi. Mundruczó jest wnikliwym obserwatorem i interpretatorem współczesnej rzeczywistości, ale by odnaleźć i nadać jej sens, sięga daleko w przeszłość, w stronę uniwersalnych mitów, które zrodziła kultura i samo kino. Analizując twórczość Mundruczó, autorka ukazuje powtarzające się wątki i motywy, które twórczość tę spajają przy całej jej różnorodności. Stale powraca motyw rodziny: dysfunkcyjnej, rozbitej, nieobecnej; bohaterowie pozbawieni przeszłości pojawiają się znikąd, naruszając stan równowagi społeczności sfrustrowanej, wrogiej wobec obcych i siebie nawzajem. Otwarte zakończenia nie rozwiązują problemów ani nie wskazują dróg wyjścia z impasu bądź kryzysu. Zachowaniami postaci kierują seks i przemoc, a ofiarami padają niewinni.