Fantazmatyczne zniekształcenie w Salem, czyli współczesne czarownice doby #MeToo i nowych technologii
Katarzyna Oczkowska
kat.oczkowska@gmail.comUniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-7924-5697
Abstrakt
Tekst jest poświęcony analizie filmu Assassination Nation (reż. Sam Levinson, 2018) z perspektywy psychoanalitycznej teorii kina w ujęciu Todda McGowana. Wyszczególnia on cztery kategorie manifestowania się Lacanowskiego spojrzenia jako objet petit a w obszarze obrazu filmowego, z których najbardziej istotną w kontekście omawianego filmu jest kino fantazji. Polega ono na wkroczeniu fantazmatycznego zniekształcenia, czyli uwidocznieniu tego, co w codziennym doświadczeniu jest często przezroczyste. Autorka podejmuje się prześledzenia, w jaki sposób spojrzenie w formie fantazmatycznego zniekształcenia uobecnia się w filmie, a także jak angażuje widzki i widzów. Rozważaniom o fantazmatycznych wybuchach przemocy w filmowym Salem oraz o polowaniu na nastoletnie bohaterki towarzyszy odwołanie do figury czarownicy, w teorii feministycznej uznawanej za emancypacyjną. Podjęty zostaje również temat zaangażowania bohaterek w nowe technologie wraz z ich uwodzicielskim, a jednocześnie opresyjnym panoptyzmem.
Słowa kluczowe:
psychoanalityczna teoria kina, teoria spojrzenia, Todd McGowan, teoria feministyczna, czarownice, nowe technologieBibliografia
Barnard, S. R. (2016). Spectacles of Self(ie) Empowerment? Networked Individualism and the Logic of the (Post)Feminist Selfie. W: L. Robinson, J. Schulz, S. R. Cotten, T. M. Hale, A. A. Williams, J. L. Hightower (red.), Studies in Media and Communications Volume 11: Communication and Information Technologies Annual. [New] Media Cultures (ss. 63-88). Bingley: Emerald Publishing Limited. https://doi.org/10.1108/ S2050-206020160000011014
DOI: https://doi.org/10.1108/S2050-206020160000011014
Google Scholar
Chollet, M. (2019). Czarownice. Niezwyciężona siła kobiet (tłum. S. Królak). Kraków: Wydawnictwo Karakter.
Google Scholar
Cochrane, K. (2018, 29 stycznia). Feminist Splatter Opera „Assassination Nation” Is About Survival, Not Revenge. Slutever. https://slutever.com/assassination-nation
Google Scholar
Dolar, M. (2014). Freud i polityczność (tłum. D. Matuszek, M. Rauszer). W: K. Kłosiń- ski, D. Matuszek (red.), Polityczność psychoanalizy. Freud - Lacan - Žižek (ss. 17-40). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar
Jurgenson, N. (2021). Fotka. O zdjęciach i mediach społecznościowych (tłum. Ł. Zaremba). Kraków – Warszawa: Wydawnictwo Karakter – Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.
Google Scholar
Lorde, A. (2008). Nie zdemontujesz domu Pana przy użyciu jego własnych narzędzi (tłum. K. Szumlewicz). Biblioteka Online Think Tanku Feministycznego (ss. 1-5). http:// www.ekologiasztuka.pl/pdf/f0020lorde.pdf
Google Scholar
McGowan, T. (2000). Finding Ourselves on a „Lost Highway”: David Lynch’s Lesson in Fantasy. Cinema Journal, 39 (2), ss. 51-73. doi:10.2307/1225552.
DOI: https://doi.org/10.1353/cj.2000.0005
Google Scholar
McGowan, T. (2003). Looking for the Gaze: Lacanian Film Theory and Its Vicissitudes. Cinema Journal, 42 (3), ss. 27-47. https://doi.org/10.2307/1225903.
DOI: https://doi.org/10.1353/cj.2003.0009
Google Scholar
McGowan, T. (2008). Realne spojrzenie. Teoria filmu po Lacanie (tłum. K. Mikurda). Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Google Scholar
McGowan, T. (2022). The Racist Fantasy: Unconscious Roots of Hatred. London: Bloomsbury.
DOI: https://doi.org/10.5040/9781501392849
Google Scholar
Pearl, S. (2016, 18 czerwca). Masked and Anonymous: Face Swapping Is Fun, Funny, and Phobic About Self-Transformation. Real Life. https://reallifemag.com/ masked-and-anonymous
Google Scholar
Veneto, N. (2020, 27 stycznia). „Don’t Take Your Hate Out on Me, I Just Got Here”: „Assassination Nation” and Foucauldian Incitement to Discourse in the Digital Age. Mai: Feminism & Visual Culture. https://maifeminism.com/dont-take-your-hateout-on-me-i-just-got-here-assassination-nation
Google Scholar
Walsh, K. (2018, 20 września). Review: „Assassination Nation” Is Exploitative Horror That Has the Gall to Lecture Us on Grrrl Power. The Los Angeles Times. https://www.latimes.com/entertainment/movies/la-et-mn-assassination-nation-review-20180920-story.html
Google Scholar
Žižek, S. (2006). Rewolucja u bram. Pisma Lenina z roku 1917 (tłum. J. Kutyła). Kraków: Korporacja Ha!art
Google Scholar
Autorzy
Katarzyna Oczkowskakat.oczkowska@gmail.com
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Polska
https://orcid.org/0000-0002-7924-5697
Teoretyczka, krytyczka, kuratorka, adiunktka w Instytucie Sztuki i Designu na Uniwersytecie im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Autorka podcastu Wygląda na niezłą sztukę.
Statystyki
Abstract views: 253PDF downloads: 192
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Katarzyna Oczkowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Katarzyna Oczkowska, Anety Grzeszykowskiej schizoanalityczne sporządzanie Ciała bez Organów , Kwartalnik Filmowy: Nr 111 (2020): Zmysły i afekty
