Zwierciadło
Abstrakt
W artykule przywołani zostali dwaj polscy teoretycy kina, Karol Irzykowski i Grzegorz Królikiewicz, oraz główne dla ich teorii pojęcia: zasada zwierciadła i molekuła. Autorka sprawdza ich działanie i reinterpretuje je w kontekście nowo wydanej książki Sebastiana Jagielskiego Przerwane emancypacje. Polityka ekscesu w kinie polskim lat 1968-1982 (2021), której autor proponuje interpretację polskiego kina od końca lat 60. do początku lat 80. dokonaną przez pryzmat pojęcia ekscesu. Jagielski definiuje je jako formalną lub wizualną nadwyżkę, która rozsadza i destabilizuje społeczną normę. Jego książka staje się także komentarzem do kultury polskiej omawianego okresu. Stawiając pytania o (nie)możliwe emancypacje, zerwane procesy modernizacyjne i niewydarzone podmioty, Jagielski pyta zarazem o relację pomiędzy kinem a życiem i sposób, w jaki te dwie rzeczywistości karmią się sobą nawzajem. (Materiał nierecenzowany).
Słowa kluczowe:
Karol Irzykowski, Grzegorz Królikiewicz, Sebstian Jagielski, teoria filmu, historia kina polskiegoBibliografia
Barthes, R. (1971). Trzeci sens (tłum. R. Wyborski). Kino, (11), ss. 37-41.
Google Scholar
Deleuze, G. (2008). Kino 1. Obraz-ruch. 2. Obraz-czas (tłum. J. Margański). Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Google Scholar
Irzykowski, K. (1982). Dziesiąta Muza oraz pomniejsze pisma filmowe. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Jagielski, S. (2021). Przerwane emancypacje. Polityka ekscesu w kinie polskim lat 1968-1982. Kraków: Universitas.
Google Scholar
Kurz, I. (2017). Karol Irzykowski: „zasada zwierciadła”. W: I. Kurz, P. Kwiatkowska, M. Szcześniak, Ł. Zaremba (red.), Kultura wizualna w Polsce. Fragmenty. Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana – Instytut Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar
Kwiatkowska, P. (2017). Fotogeniczność. W: I. Kurz, P. Kwiatkowska, M. Szcześniak, Ł. Zaremba, Kultura wizualna w Polsce. Spojrzenia. Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana – Instytut Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar
Autorzy
Iwona Kurzi.kurz@uw.edu.pl
Uniwersytet Warszawski Polska
https://orcid.org/0000-0001-7180-8670
Krytyczka i historyczka kultury, filmoznawczyni. Zajmuje się historią nowoczesnej kultury polskiej w perspektywie wizualnej oraz problematyką ciała i gender. Ostatnie książki (współredagowane i współautorskie): Kultura wizualna w Polsce (2017), Ekspozycje nowoczesności. Wystawy a doświadczanie procesów modernizacyjnych w Polsce 1821-1929 (2017) i Ślady Holokaustu w imaginarium kultury polskiej (2017). Publikuje w „Kinie” i „Dwutygodniku”.
Statystyki
Abstract views: 220PDF downloads: 230
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Iwona Kurz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Iwona Kurz, Aktorka jest od grania , Kwartalnik Filmowy: Nr 117 (2022): Kino nieznane/ukryte
- Iwona Kurz, Robotnice wychodzą z kina , Kwartalnik Filmowy: Nr 116 (2021): Kino i tożsamość społeczna
- Iwona Kurz, Krwiobieg historii , Kwartalnik Filmowy: Nr 118 (2022): Jedno ujęcie
- Iwona Kurz, Gdzie jest autorka? , Kwartalnik Filmowy: Nr 125 (2024): Kino jako maszyna pamiętania
- Iwona Kurz, Pali się, moja panno , Kwartalnik Filmowy: Nr 120 (2022): Kultura filmowa