Silesia in Variable Eye of the Camera – New Cinema Created in the Region in the Context of Film Imaginarium
Abstract
The article addresses the problem of the changing image of Upper Silesia in Polish cinema. The guiding thought is the attitude of contemporary directors of work related to Silesia to the regional film imaginarium developed by the masters: Kazimierz Kutz, Janusz Kidawa, Lech Majewski and others. The context of the analysis are the anthro- pological and social transformations of the cultural space of the region, resulting from the economic and political transformation and different strategies of referring to the tradition and poetics of regional cinema reflected in the films of contemporary film- makers. The research material is made up of feature films of the last decade that belong to the mainstream cinema.
Keywords:
Upper Silesia, Polish Cinema, Kazimierz Kutz, Janusz Kidawa, Lech MajewskiReferences
Baniewicz E., Kazimierz Kutz. Iskry, Warszawa 1999.
Google Scholar
Baniewicz E., Kazimierz Kutz. Z dołu widać inaczej, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1994.
Google Scholar
Bauman Z., Tożsamość. Rozmowy z Benedetto Vecchim, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2007.
Google Scholar
Copik I., Topografie i krajobrazy. Filmowy Śląsk, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2017.
Google Scholar
Dąb A., Śląski .„Gazeta Wyborcza”. Gazeta w Katowicach. 05/09/2001.
Google Scholar
Gerlich M. G., „My prawdziwi Górnoślązacy…”. Studium etnologiczne, Uniwersytet Śląski, Katowice 2010.
Google Scholar
Gerlich M. G., Śląski witraż. Prawdy, złudzenia, mity, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice 2016.
Google Scholar
Górny A., Miasto w świadomości jego mieszkańców, w: Katowice. Środowisko, dzieje, kultura, język i społeczeństwo…
Google Scholar
Gruszczyńska A., Symbol polskiego górnictwa hitem turystycznym. Turyści w zabrzańskiej kopalni, m. in. pracują, „Gazeta Wyborcza” Biznes 30.07.2016. http://wyborcza.biz/biznes/1,147747,20474633,symbol-gornictwa-polskim-hitem-turystycznym-turysci-przyjezdzaja.html?disableRedirects=true (dostępność: 02.08.2018).
Google Scholar
Haltof M., Kino polskie, tłum. M. Przylipiak, Słowo/obraz/terytoria, Gdańsk 2004.
Google Scholar
Hendrykowska M., Kazimierz Kutz odkrywa siłę „małej ojczyzny”, w: Historia kina polskiego, red. T. Lubelski, K. J. Zarębski, Fundacja Kino, Warszawa 2007.
Google Scholar
Kijonka J., Tożsamość współczesnych Górnoślązaków. Studium socjologiczne. Wydawnictwo Thesaurus Silesiae, Katowice 2016.
Google Scholar
Kutzowisko 2. Red. A. Gwóźdź. Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice 2009.
Google Scholar
Kutzowisko. O twórczości filmowej, teatralnej i telewizyjnej Kazimierza Kutza. Red. A. Gwóźdź. Wydawnictwo „Książnica”, Katowice 2000.
Google Scholar
Lewandowski J. F., Historia Śląska według Kutza. Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice 2004.
Google Scholar
Lewandowski J. F., Kino śląskie. Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice 2012.
Google Scholar
Lubelski T., Autor jako bohater. W: Autor w filmie. Red. M. Hendrykowski. Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych i Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań 1991.
Google Scholar
Lubelski T., Historia kina polskiego. Twórcy, filmy, konteksty. Videograf II, Katowice 2009.
Google Scholar
Maniewski M., Zgorszenie publiczne. „Kino” 2010 nr 9.
Google Scholar
Miczka T., Instytucje kinematograficzne i profesjonalna twórczość filmowa. W: Katowice. Środowisko, dzieje, kultura, język i społeczeństwo. T. 2. Red. A. Barciak, E. Chojecka, S. Fertacz. Muzeum Historii Katowic, Katowice 2012.
Google Scholar
Nadgrodkiewicz G., Śląsk, czyli szkic do portretu pokolenia. „Kwartalnik Filmowy” 2007, nr 57/58.
Google Scholar
Obozowe dzieje Świętochłowic Eintrachthütte-Zgoda. Red. A. Dziurok. IPN, Katowice-Świętochłowice 2002.
Google Scholar
Reżyser „Zgody”: Również i my Polacy możemy odegrać rolę oprawcy, „Gazeta Prawna” Kultura 13.10.2017 http://kultura.gazetaprawna.pl/artykuly/1077846,rezyser-zgody-o-swoim-filmie-zgoda.html (dostępność: 02.08.2018).
Google Scholar
Smolorz M., Śląsk wymyślony, Antena Górnośląska, Katowice 2012.
Google Scholar
Sobolewski T., Festiwal w Gdyni 2016. Kino moralnego niepokoju 2.0,. „Gazeta Wyborcza” Kultura, 22.09.2016. http://wyborcza.pl/7,75410,20727504,festiwal-w-gdyni-2016-kino-moralnego-niepokoju-2-0-sobolewski.html (dostępność: 26.07.2018).
Google Scholar
Staszczyszyn B., Zgoda, reż. Maciej Sobieszczański, https://culture.pl/pl/dzielo/zgoda-rez-maciej-sobieszczanski (dostępność: 02.08.2018).
Google Scholar
Swadźba U., Wartości pracy, rodziny, religii – ciągłość i zmiana. Socjologiczne studium społeczności śląskich, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2012.
Google Scholar
Swadźba U., Żak M., Od żony górnika do naukowca. Zmiana systemu wartości i ról społecznych kobiet na terenach poprzemysłowych Górnego Śląska, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2016.
Google Scholar
Szpulak J., Kino wśród mitów. O filmach śląskich Kazimierza Kutza, Wydawnictwo Fundacji Collegium Europaeum Gnesnense, Gniezno 2005.
Google Scholar
Tes U., Honek U., Wobec tajemnicy. Rozmowa z Lechem Majewskim. W: W stronę kina filozoficznego. Antologia…
Google Scholar
Tes U., W poszukiwaniu kamienia filozoficznego – Angelus Lecha Majewskiego. W: W stronę kina filozoficznego. Antologia. Red. Taż. Wydawnictwo WAM, Kraków 2011.
Google Scholar
Zacher L., Transformacje społeczeństw od informacji do wiedzy. Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2007.
Google Scholar
Authors
Ilona Copikkwartalnik.filmowy@ispan.pl
University of Silesia Poland
Dr hab., adiunkt w Zakładzie Komunikacji Kulturowej w Instytucie Nauk o Kulturze i Studiów Interdyscyplinarnych Uniwersytu Śląskiego. Wykładowczyni Akademii Polskiego Filmu. Autorka monografii: Topografie i krajobrazy. Filmowy Śląsk (2017) i Pomiędzy Gliwicami a Gleiwitz. Przestrzeń kulturowa miasta w twórczości Horsta Bienka (2013); współredaktorka tomów zbiorowych: Kultury obrazu - tabu - edukacja (2018), Edukacja przez słowo - obraz - dźwięk (2015).
Statistics
Abstract views: 45PDF downloads: 18
License
Copyright (c) 2018 Ilona Copik
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
The author grants the publisher a royalty-free non-exclusive licence (CC BY 4.0) to use the article in Kwartalnik Filmowy, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Kwartalnik Filmowy should it be published or used again (download licence agreement). The journal is published under the CC BY 4.0 licence. By submitting an article, the author agrees to make it available under this licence.
In issues from 105-106 (2019) to 119 (2022) all articles were published under the CC BY-NC-ND 4.0 licence. During this period the authors granted a royalty-free non-exclusive licence (CC BY-ND 4.0) to use their article in „Kwartalnik Filmowy”, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.
Most read articles by the same author(s)
- Ilona Copik, At the Turning Point. The Landscape of the Polish Transformation in the Films of the 1980s and 1990s , Kwartalnik Filmowy: No. 105-106 (2019): Cinema and Political Transformation
- Ilona Copik, Displaced Identity: Cinema of the PRL and the Problem of the Western Territories , Kwartalnik Filmowy: No. 116 (2021): Cinema and Social Identity
