The Material Betrays Us – Grzegorz Królikiewicz’s Film Essays

Michał Dondzik

kwartalnik.filmowy@ispan.pl
University of Lodz (Poland)

Abstract

The article is devoted to Grzegorz Królikiewicz’s film essays. Michał Dondzik discusses the youthful fascination of Królikiewicz with the reading of Michel de Montaigne’s Essais, his first film essays realized at the Educational Film Studios in Łódź, video essays about the rectors of the Łódź Film School, and the compilation essay Kern. The author reconstructed the production contexts of the director’s essays and the path they had to travel to reach the viewers. As he writes at the end of the article: The work of Grzegorz Królikiewicz in both Polish People’s Republic and after 1989 was condemned to narrow dissemination. Accessing the director’s films required determination and overcoming a number of difficulties, but the real challenge was watching the essays. They are absent from the space of Polish culture today. It is even better to look at them closely, analyse and argue with them, because it is Królikiewicz who invites such a personal, often emotional reception.


Keywords:

Grzegorz Królikiewicz, Michel de Mointagne, film essay

Eisenstein, Sergiej, Wybór pism, Warszawa: Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe, 1959.
  Google Scholar

Montaigne, Michel. Próby. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1985.
  Google Scholar

Królikiewicz, Grzegorz. Grzegorz Królikiewicz. Łódź: Muzeum Kinematografii w Łodzi, Studio Filmowe N, 1993.
  Google Scholar

Przylipiak, Mirosław. Kino bezpośrednie 1960-1963. Gdańsk: wydawnictwo słowo/obraz terytoria, 2007.
  Google Scholar

Shakespeare, William. Komedie. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2012.
  Google Scholar

Nurczyńska-Fidelska, Ewelina, Stolarska, Bronisława. Szkic monograficzny. Bolesław Włodzimierz Lewicki, Łódź: Wydawnictwo Biblioteki PWSFTViT, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2012.
  Google Scholar

Kletowski, Piotr, Marecki, Piotr. Królikiewicz. Pracuję dla przyszłości. Kraków: korporacja ha!art, 2011.
  Google Scholar

Lewicki, Bolesław. Wiesz jak jest. Łódź: Wydawnictwo Biblioteki PWSFTViT, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2012.
  Google Scholar

Królikiewicz, Grzegorz. Różyczka. Próba analizy filmu Orsona Wellesa. Łódź: Studio Filmowe N, 1993.
  Google Scholar

Królikiewicz, Grzegorz. Księga jednego małego błędu. Łódź: Poprzeczna Oficyna, 1990.
  Google Scholar

Mazur, Marian. Cybernetyka i charakter, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1976.
  Google Scholar

Łukowski, Maciej. Polski film popularnonaukowy 1945-1980, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986.
  Google Scholar

Esej filmowy 25. „Iluminacja” Krzysztof Zanussi, „Prekursor” Grzegorz Królikiewicz, edited by Konrad Klejsa, Polskie Wydawnictwo Audiowizualne.
  Google Scholar

Historia polskiego filmu dokumentalnego (1945-2014), edited by Małgorzata Hendrykowska, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 2015.
  Google Scholar

W kręgu neoawangardy – Warsztat formy filmowej, edited by Marzena Bomanowska, Alicja Cichowicz, Łódź: Muzeum Kinematografii w Łodzi, 2017.
  Google Scholar

Wytwórnia Filmów Oświatowych. Indeks filmów wyprodukowanych w latach 1946–1985, edited by Tadeusz Paliński, Łódź: WFO, 1986.
  Google Scholar

Zając, Bartosz. “Esej audiowizualny – w stronę historii.” In Paradygmaty współczesnego kina, edited by Ryszard W. Kluszczyński, Tomasz Kłys, Natasza Korczarowska-Różycka, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2015.
DOI: https://doi.org/10.18778/7969-538-6.07   Google Scholar

Lubelski, Tadeusz, “Jerzy Toeplitz jako historyk filmu.” In Filmowe ulice Jerzego Toeplitza, edited by Rafał Marszałek, Warszawa: Film Studio MTM, 2015.
  Google Scholar

Filmówka. Powieść o łódzkiej szkole filmowej, edited by Krzysztof Krubski, Marek Miller, Zofia Turowska, Waldemar Wiśniewski, Warszawa: Wydawnictwo TENTEN, 1992.
  Google Scholar

Muzeum Artystów międzynarodowa prowizoryczna wspólnota artystyczna Łódź, edited by Komitet Wykonawczy Muzeum Artystów, Łódź: Muzeum Artystów, 1996.
  Google Scholar

Roszewski, Wojciech. “Szeptanie i mrugane.” Ekran, September 14, 1975.
  Google Scholar

Czyżewski, Stefan. “Dokument kreacyjny.” Film & TV, Kamera, June-August, 2007.
  Google Scholar

Winiarczyk, Mirosław. “Historyk kina, czyli człowiek środka.” Ekran, January 28, 1988.
  Google Scholar

Salska-Kaca, Mirosława, “Polski esej dokumentalny.” Film na Świecie, 1988.
  Google Scholar

“Wyznanie win w sejmie, rozmowa Grzegorza Królikiewicza z Krzysztofem Świątkiem.” Tygodnik Solidarność, April 8, 2011.
  Google Scholar

Maria Sondej, “Żywot Montaigne’a współczesnego.” Gazeta Łódzka 29 (1998): 5.
  Google Scholar

Maria Korzeniowska, Joanna Podolska, “Człowiek, który ma blask.” Gazeta Łódzka 52 (1998): 3.
  Google Scholar


Published
2018-12-31

Cited by

Dondzik, M. (2018) “The Material Betrays Us – Grzegorz Królikiewicz’s Film Essays”, Kwartalnik Filmowy, (104), pp. 106–122. doi: 10.36744/kf.1861.

Authors

Michał Dondzik 
kwartalnik.filmowy@ispan.pl
University of Lodz Poland

Filmoznawca, doktorant w Instytucie Kultury Współczesnej Uniwersytetu Łódzkiego. Przygotowuje dysertację W kadrze i poza nim. Fabularne filmy Grzegorza Królikiewicza. Interesuje się kinem polskim oraz filmem dokumentalnym. Publikował w „Kwartalniku Filmowym”, „Panoptikum”, „Ekranach” oraz tomach zbiorowych. Jest autorem książek Leszek Wronko. Dźwięk filmu polskiego oraz Elementarz Wytwórni Filmów Oświatowych (wraz z K. Jajko i E. Sowińskim).



Statistics

Abstract views: 143
PDF downloads: 62


License

Copyright (c) 2018 Michał Dondzik

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

The author grants the publisher a royalty-free non-exclusive licence (CC BY 4.0) to use the article in Kwartalnik Filmowy, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Kwartalnik Filmowy should it be published or used again (download licence agreement). The journal is published under the CC BY 4.0 licence. By submitting an article, the author agrees to make it available under this licence.

In issues from 105-106 (2019) to 119 (2022) all articles were published under the CC BY-NC-ND 4.0 licence. During this period the authors granted a royalty-free non-exclusive licence (CC BY-ND 4.0) to use their article in „Kwartalnik Filmowy”, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.