Obraz, technologia i film polski. Dziworski, Rybczyński i Królikiewicz
Abstrakt
Artykuł jest próbą spojrzenia na filmy Na wylot (1973), Wieczne pretensje (1975) i Tańczący jastrząb (1978) Grzegorza Królikiewicza przez pryzmat techniki filmowej. W artykule autor przywołuje wspomnienia operatorów tychże filmów: Bogdana Dziworskiego i Zbigniewa Rybczyńskiego, uzupełniając je relacjami innych osób zaangażowanych w twórczy i technologiczny proces powstawania dzieł. Zebrane po latach wspomnienia filmowców zostają skonfrontowane z relacjami prasowymi z planów produkcji, a także dokumentami znalezionymi podczas szeroko zakrojonej kwerendy archiwalnej. Celem artykułu jest odsłonięcie relacji między artystycznymi aspiracjami operatorów i reżysera a technicznymi możliwościami kinematografii Polski Ludowej.
Słowa kluczowe:
Bogdan Dziworski, Zbigniew Rybczyński, Grzegorz Królikiewicz, film polski, sztuka operatorska, technika filmowaBibliografia
Dolińska, E. (1977). U progu. Reportaż z filmu „Tańczący jastrząb”. Film, (3), s. 19.
Google Scholar
Gruc-Rozbicka, I. (2000). Fechmistrz – z Bogdanem Dziworskim rozmawiała Irena Gruc-Rozbicka. Film&TV Kamera, (1), s. 6.
Google Scholar
Iskierko, A. (1975). Wieczne pretensje i... – notowała Alicja Iskierko. Ekran, (7), s. 17.
Google Scholar
Janicki, S. (1973). Oko, kondycja i dobre pepegi – rozmowa Stanisława Janickiego z Bogdanem Dziworskim. Gazeta Festiwalowa, (3), s. 3.
Google Scholar
Janicki, S. (1973). Poza kadrem – z Grzegorzem Królikiewiczem rozmawiał Stanisław Janicki. Kino, (4), s. 8.
Google Scholar
Kawalec, J. (1964). Tańczący jastrząb. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar
Kletowski, P., Marecki, P. (2011). Królikiewicz. Pracuję dla przyszłości. Kraków: Korporacja Ha!Art.
Google Scholar
Kłys, T. (2013). Od Mabusego do Goebbelsa. Weimarskie filmy Fritza Langa i kino niemieckie do roku 1945. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego – Wydawnictwo Biblioteki PWSFTviT.
DOI: https://doi.org/10.18778/7525-759-5
Google Scholar
Królikiewicz, G., Rybczyński, Z. (1976). „Tańczący jastrząb”. Scenopis według powieści Juliana Kawalca. Łódź.
Google Scholar
Kuźmicki, M. (2016). Bogdan Mozer: najchętniej wszystko robię sam – z Bogdanem Mozerem rozmawiał Mieczysław Kuźmicki. Magazyn Filmowy, 56 (4), s. 78.
Google Scholar
Markowski, A. (1975). Formowanie chaotycznego świata – z Grzegorzem Królikiewiczem rozmawiał Andrzej Markowski. Kino, (7), s. 14.
Google Scholar
Połom, J. (1980). Film – sztuka obrazu. Realizacja obrazu filmowego i telewizyjnego, (21).
Google Scholar
Przylipiak, M. (1987). Obrona Królikiewicza. W: K. Sobotka (red.), Film polski. Twórcy i mity. Łódź: Łódzki Dom Kultury.
Google Scholar
Przylipiak, M. (2007). Kino bezpośrednie. 1960-1963. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Google Scholar
Stolarska, B. (1987). Twórczość filmowa Grzegorza Królikiewicza. Sesja filmoznawcza 13-16 maja 1987 r. Łódź: Łódzki Dom Kultury – DKF.
Google Scholar
Wertenstein, W. (1973). Móc, chcieć, wiedzieć i zdążyć. Kino, (7), s. 22.
Google Scholar
Wojciechowski, M. (1971). KOTF wykonuje po prostu swoje obowiązki… – z Wiesławem Stemplem rozmawiał Mikołaj Wojciechowski. Ekran, (34), s. 5.
Google Scholar
Wojciechowski, M. (1972). Pragnę wyzwolić niepokój egzystencjalny – z Grzegorzem Królikiewiczem rozmawiał Mikołaj Wojciechowski. Ekran, (30), s. 16.
Google Scholar
Zarzycki, A. (1972). Rozpacz i zbrodnia. Magazyn Filmowy, (31), s. 11.
Google Scholar
Autorzy
Michał Dondzikeldondzik@wp.pl
Uniwersytet Łódzki Polska
https://orcid.org/0000-0002-6661-7420
Filmoznawca, doktorant w Instytucie Kultury Współczesnej Uniwersytetu Łódzkiego. Przygotowuje dysertację W kadrze i poza nim. Fabularne filmy Grzegorza Królikiewicza. Interesuje się kinem polskim oraz filmem dokumentalnym. Publikował w „Kwartalniku Filmowym”, „Pleografie”, „Panoptikum” oraz tomach zbiorowych. Jest autorem książek Leszek Wronko. Dźwięk filmu polskiego (2013) oraz Elementarz Wytwórni Filmów Oświatowych (2018; wraz z Krzysztofem Jajką i Emilem Sowińskim).
Statystyki
Abstract views: 451PDF downloads: 559
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Michał Dondzik
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Michał Dondzik, „Na wylot” Grzegorza Królikiewicza – produkcja, dystrybucja i recepcja , Kwartalnik Filmowy: Nr 108 (2019): Produkcja i dystrybucja filmowa
- Michał Dondzik, Tworzywo nas zdradza – filmowe eseje Grzegorza Królikiewicza , Kwartalnik Filmowy: Nr 104 (2018): Esej, „found footage”, film montażowy