Body/Ciało/Cielesność – o materii w filmach Małgorzaty Szumowskiej
Magdalena Podsiadło-Kwiecień
magdalena.podsiadlo-kwiecien@uj.edu.plUniwersytet Jagielloński (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-3641-964X
Abstrakt
Jednym z głównych tematów powracających w twórczości Małgorzaty Szumowskiej jest ciało ujęte w sposób podmiotowy, jako konstytutywny element tożsamości, oraz przedmiotowy, jako obiekt zabiegów medycznych, fragmentaryzacji, rozkładu, autopsji. Zwrócenie przez reżyserkę uwagi na materialność ciała oraz wskazanie splotu między nim a materią, która posiada własną dynamikę i sprawczość, zachęca do przyjrzenia się jej wybranym dziełom z perspektywy nowego materializmu reprezentowanego m.in. przez Karen Barad, Rosi Braidotti czy Roberta Esposita.
Słowa kluczowe:
nowy materializm, ciało, cielesność, materia, Małgorzata SzumowskaBibliografia
Bakke, M. (2000). Ciało otwarte. Filozoficzne reinterpretacje kulturowych wizji cielesności. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii.
Google Scholar
Bakke, M. (2010). Bio-transfiguracje. Sztuka i estetyka posthumanizmu. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Google Scholar
Bednarek, J., Maliński, J. (2018). Od redakcji. W: R. Dolphijn, I. van der Tuin (red.), Nowy materializm. Wywiady i kartografie (wyd. 1, ss. 5-8). Gdańsk − Poznań − Warszawa: Fundacja Machina Myśli.
Google Scholar
Brach-Czaina, J. (1999). Szczeliny istnienia. Kraków: Wydawnictwo eFKa.
Google Scholar
Braidotti, R. (2014). Po człowieku (tłum. J. Bednarek, A. Kowalczyk). Warszawa: PWN. (Publikacja oryginału: 2013).
Google Scholar
Burzyk, M., Sawczyński, P. (2013). Wspólnota, immunizacja, życie – o filozofii politycznej Roberta Esposita. Politeja, 23, ss. 5-27.
DOI: https://doi.org/10.12797/Politeja.10.2013.23.01
Google Scholar
Campbell, T. (2013). Immunizacja jako paradygmat nowoczesności. Z Robertem Espositem rozmawia Timothy Campbell. Politeja, 23, ss. 29-39.
Google Scholar
Dolphijn, R., van der Tuin, I. (2018). Rozdział 3. Wywiad z Karen Barad (tłum. J. Czajka). W: R. Dolphijn, I. van der Tuin, Nowy materializm. Wywiady i kartografie (wyd. 1, ss. 41-58). Gdańsk − Poznań − Warszawa: Fundacja Machina Myśli.
Google Scholar
Garrard, G. (2004). Ecocriticism. London – New York: Routledge.
DOI: https://doi.org/10.4324/9780203644843
Google Scholar
Hyży, E. (2017). Dzielenie się światem. Nowy feministyczny realizm w ujęciu Karen Barad. W: E. Hyży (red.), Feministyczne konteksty. Multidyscyplinarnie (wyd. 1, ss. 57-79). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar
Kristeva, J. (2007). Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie (tłum. M. Falski). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. (Publikacja oryginału: 1982).
Google Scholar
Krueger, J. (2015). At Home in and Beyond Our Skin: Posthuman Embodiment in Film and Television. W: M. Hauskeller, C. D. Carbonell, T. D. Philbeck (red.), The Palgrave Handbook of Posthumanism in Film and Television (ss. 172-181). London: Palgrave Macmillan.
Google Scholar
Kubisiowa, K. (2015). Śmierć i co potem... (z M. Szumowską rozm. K. Kubisiowa). Tygodnik Powszechny, 11, ss. 54-56.
Google Scholar
Manea, T. (2015). Our Posthuman Skin Condition. W: M. Hauskeller, C. D. Carbonell, T. D. Philbeck (red.), The Palgrave Handbook of Posthumanism in Film and Television (ss. 289-298). London: Palgrave Macmillan.
Google Scholar
Marzec, A. (2012). Obrazoburcze ciało. Cielesność jako miejsce subwersji i oporu. W: T. Rachwał, K. Więckowska (red.), (Nad)użycia ciała w kulturze (ss. 47-64). Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Google Scholar
Merleau-Ponty, M. (1996). Widzialne i niewidzialne (tłum. I. Lorenc). Warszawa: Fundacja Aletheia. (Publikacja oryginału: 1964).
Google Scholar
Nader, L. (2014). Afektywna historia sztuki. Teksty Drugie, 1, ss. 14-40.
Google Scholar
Nycz, R. (2014). Afektywne manifesty. Teksty Drugie, 1, ss. 9-13.
Google Scholar
Wiśniewska, A. (2012). Szumowska. Kino to szkoła przetrwania. Rozmawia Agnieszka Wiśniewska. Warszawa: Wydawnictwo Krytyka Polityczna.
Google Scholar
Autorzy
Magdalena Podsiadło-Kwiecieńmagdalena.podsiadlo-kwiecien@uj.edu.pl
Uniwersytet Jagielloński Polska
https://orcid.org/0000-0003-3641-964X
Absolwentka polonistyki i filmoznawstwa na Uniwersytecie Jagiellońskim; adiunkt w Katedrze Historii Filmu Polskiego Instytutu Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autorka książki Autobiografizm filmowy jako ślad podmiotowej egzystencji (2013) i współredaktorka tomów Kino polskie jako kino transnarodowe (2017) oraz Przygoda kina (2019). Publikowała w „Kwartalniku Filmowym”, „Kulturze i Historii” oraz tomach zbiorowych.
Statystyki
Abstract views: 399PDF downloads: 464
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Magdalena Podsiadło-Kwiecień
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Magdalena Podsiadło-Kwiecień, „Między dawnymi i młodszymi laty” – neo(animistyczne) i neo(pogańskie) tropy w kinie polskim , Kwartalnik Filmowy: Nr 114 (2021): Zanieczyszczenie, brud, skaza
- Magdalena Podsiadło-Kwiecień, Myślenie filmem, czyli korekta paradygmatu romantycznego , Kwartalnik Filmowy: Nr 118 (2022): Jedno ujęcie