Kobiety u Mizoguchiego. Autor wobec przemian kultury

Krzysztof Loska

Abstrakt

Artykuł poświęcony jest wczesnej twórczości Kenji Mizoguchiego z lat 30., kiedy to kształtował się własny, oryginalny styl artysty, realizujący się nie tylko w warstwie fabularnej, ale przede wszystkim w sposobie wykorzystania środków specyficznie filmowych. Powstały wówczas między innymi filmy takie, jak Białe nici wodospadu (White Threads of the Waterfall, 1933) Osen - papierowy ptak (The Downfall, 1935), Czerwone maki (The Field Poppy, 1935), Elegia Naniwy (Naniwa Elegy, 1936) Siostry z Gionu (Sisters of the Gion, 1936), Opowieść o późnych chryzantemach (The Story of the Late Chrysanthemums, 1939). Autor zwraca uwagę na kilka powiązanych ze sobą kwestii, które znalazły odzwierciedlenie w tematyce jego filmów: obraz przemian kulturowych i obyczajowych wynikających z procesu modernizacji, próbę przedstawienia sprzeczności między tradycją a nowoczesnością oraz refleksję nad rolą i pozycją kobiet w społeczeństwie patriarchalnym, a co za tym idzie - krytykę owego modelu. Loska Wskazuje także na związek między autorskim stylem Mizoguchiego a konwencjami gatunkowymi oraz schematami narracyjnymi wykorzystywanymi w jego filmach. Autora interesuje zarówno wpływ tradycyjnej estetyki japońskiej, jak i współczesnych dzieł literackich i scenicznych, z mniejszym lub większym powodzeniem przenoszonych na ekran.