Kryzys reprezentacji, Ziemia-krajobraz i posthumanistyczny panteizm w „La Région centrale” Michaela Snowa
Aleksander Kmak
aleksander.kmak@gmail.comUniwersytet Warszawski (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-3724-5397
Abstrakt
Autor omawia film Michaela Snowa La Région centrale. Przywołując różne opracowania dotyczące filmu, koncentruje się na tym, co pozostało poza obszarem zainteresowania ich autorów, mianowicie na zmysłowym wymiarze doświadczenia tego filmu i jego konsekwencjach dla statusu kina jako przestrzeni poznawania rzeczywistości. La Région centrale zostaje zestawiony z koncepcją malarskiej katastrofy i obrazu-diagramu Gilles’a Deleuze’a, a celem tego zestawienia jest wskazanie, jak doświadczenie krajobrazu w filmie staje się posthumanistycznym projektem konstruowania nowego świata, w którym dotychczasowe dualizmy ciała i umysłu, podmiotu i przedmiotu, człowieka i zwierzęcia zostają w pełni odrzucone. Interpretacji towarzyszy namysł nad rolą kina w epoce antropocenu i próba dowartościowania tradycji realizmu w teorii filmu.
Słowa kluczowe:
teoria filmu, film awangardowy, Michael Snow, krajobraz, antropocen, zmysłowa teoria filmuBibliografia
Barthes, R. (1971). Trzeci sens. Poszukiwania na podstawie kilku fotogramów z filmów S. N. Eisensteina. Kino, 11, ss. 37-41.
Google Scholar
Braidotti, R. (2009). Podmioty nomadyczne. Ucieleśnienie i różnica seksualna w feminizmie współczesnym (tłum. A. Derra). Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Google Scholar
Czeczot-Gawrak, Z. (1982). Współczesna francuska teoria filmu. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Google Scholar
Deleuze, G., Guattari, F. (2017). Anty-Edyp (tłum. T. Kaszubski). Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Google Scholar
Deleuze, G. (2018). Francis Bacon. Logika wrażenia (tłum. A. Z. Jaksender). Kraków: Wydawnictwo Eperons-Ostrogi.
Google Scholar
Elsaesser, T. (2019). European Cinema and Continental Philosophy: Film as Thought Experiment. New York: Bloomsbury.
DOI: https://doi.org/10.5040/9781501396311
Google Scholar
Fay, J. (2008). Seeing/Loving Animals: André Bazin’s Posthumanism. Journal of Visual Culture, 7 (1), ss. 41-64.
DOI: https://doi.org/10.1177/1470412907088175
Google Scholar
Legge, E. (2009). Michael Snow: Wavelength. London: Afterall Books.
Google Scholar
Leitner, F. (2013). On Robots and Turtles: A Posthuman Perspective on Camera and Image Movement after Michael Snow’s „La Région centrale”. Discourse, 35 (2), ss. 263-277.
Google Scholar
Lyotard, J. F. (1988). L’Inhumain. Causeries sur le temps. Paris: Éditions Galilée.
Google Scholar
Jones, G., Woodward, A. (red.) (2017). Acinemas: Lyotard’s Philosophy of Film. Edinburgh: Edinburgh University Press.
Google Scholar
Marks, L. U. (2002). Touch: Sensuous Theory and Multisensory Media. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Google Scholar
Messenger, S. (2010, 9 czerwca). Sea Turtle Finds Lost Camera, Films Itself Swimming. treehugger.com. https://www.treehugger.com/natural-sciences/sea-turtle-finds-lost-camera-films-itself-swimming-video.html
Google Scholar
Mitchell, W. J. T. (2015). Czego chcą obrazy? Pragnienia przedstawień, życie i miłości obrazów (tłum. Ł. Zaremba). Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
Google Scholar
Panofsky, E. (2008). Perspektywa jako „forma symboliczna” (tłum. G. Jurkowlaniec). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar
Schollenberger, P. (2014). Krajobraz bezstronny – doświadczenie krajobrazu według Lyotarda. W: B. Frydryczak, M. Ciesielski (red.), Krajobraz kulturowy (wyd. 1, ss. 99-114). Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauki.
Google Scholar
Schollenberger, P. (2014). Odosobnienie. Próby dekonstrukcji krajobrazu. Widok. Teorie i Praktyki Kultury Popularnej, 8. http://www.pismowidok.org/pl/archiwum/2014/8-powrot-krajobrazu/odosobnienie.-proby-dekonstrukcji-krajobrazu
Google Scholar
Sicinski, M. (1999). Michael Snow’s „Wavelength” and a Space of Dwelling. Qui Parle, 11 (2), ss. 59-88.
Google Scholar
Autorzy
Aleksander Kmakaleksander.kmak@gmail.com
Uniwersytet Warszawski Polska
https://orcid.org/0000-0003-3724-5397
Filmoznawca i krytyk sztuki współczesnej; w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego przygotowuje rozprawę doktorską o kinie nieprzyjemności i zmysłowej teorii filmu. Publikował między innymi w „Widoku”, „Kwartalniku Filmowym”, „Ekranach” i „Pleografie”; stale współpracuje z magazynem „Szum”. Współredagował książkę Cięcie ciał. Ruchome obrazy (2018).
Statystyki
Abstract views: 312PDF downloads: 287
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Aleksander Kmak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Aleksander Kmak, Rozkosze eksplozji, rozkosze przerwań , Kwartalnik Filmowy: Nr 120 (2022): Kultura filmowa
- Aleksander Kmak, „De humani corporis fabrica”. Aporie realizmu i zmysłowa teoria filmu , Kwartalnik Filmowy: Nr 119 (2022): (Nowa) teoria filmu
- Aleksander Kmak, Negocjacje pornografii w kinie Bruno Dumonta , Kwartalnik Filmowy: Nr 101-102 (2018): Kino europejskie XXI wieku