Negocjacje pornografii w kinie Bruno Dumonta
Abstrakt
Dwa obrazy z filmów Twentynine Palms i Ludzkość Brunona Dumonta służą w artykule ukazaniu strategii, jakich kino francuskiego ekstremizmu używa, aby negocjować pornograficzność dosłownych obrazów ciała doznających rozkoszy lub – przeciwnie – bólu. Odczytanie ich w kontekście zmysłowej teorii filmu demonstruje, jak w sploty między tym, co prawdziwe i sztuczne w kinie, jest wikłany ucieleśniony widz, często zmuszony do zajęcia niewygodnej pozycji patrzącego na obrazy domagające się odwrócenia wzroku. Ataki przypuszczane na widza zostają zinterpretowane jako strategia uwidaczniająca kulturowe praktyki związane z patrzeniem, a także obchodzeniem się z obrazami – zwłaszcza tymi, z którymi widz wchodzi w szczególnie bliską, zmysłową relację
Słowa kluczowe:
Bruno Dumont, zmysłowa teoria kina, francuski ekstremizm, ucieleśnienie, dyskomfortBibliografia
B. Balázs, Wybór pism, tłum. R. Porges, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1987.
Google Scholar
M. Barwacz, Transcendencja w filmach Brunona Dumonta, czyli zwrot w stronę gatunku otwartego, w: Europejskie kino gatunków, red. P. Kletowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2016, s. 357-374.
Google Scholar
L. Bersani, Is the Rectum a Grave? And Other Essays, The University of Chicago Press, Chicago-London 2010.
DOI: https://doi.org/10.7208/chicago/9780226043449.001.0001
Google Scholar
M. Beugnet, The Wounded Screen, w: The New Extremism in Cinema. From France to Europe, red. T. Horeck, T. Kendall, Edinburgh University Press, Edinburgh 2011, s. 29-42.
DOI: https://doi.org/10.1515/9780748647095-004
Google Scholar
J. Chamarette, Phenomenology and the Future of Film. Rethinking Subjectivity Beyond French Cinema, Palgrave Macmillan, Chippenham-Eastbourne 2012.
Google Scholar
L. Coulthard, Uncanny Horros: Male Rape in Bruno Dumont’s Twentynine Palms, w: Rape in Art Cinema, red. D. Russell, Continuum, New York-London 2010, s. 171-184.
DOI: https://doi.org/10.5040/9781628928921.ch-012
Google Scholar
G. Didi-Huberman, Dodatek. Pytanie o szczegół, pytanie o połać, w: tegoż, Przed obrazem, tłum. B. Brzezicka, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2011, s. 155-185.
Google Scholar
T. Elsaesser, M. Hagener, Teoria filmu: wprowadzenie przez zmysły, tłum. K. Wojnowski, Universitas, Kraków 2015.
Google Scholar
A. Grønstad, On the Unwatchable, w: The New Extremism in Cinema. From France to Europe, red. T. Horeck, T. Kendall, Edinburgh University Press, Edinburgh 2011.
DOI: https://doi.org/10.3366/edinburgh/9780748641604.003.0016
Google Scholar
S. J. Konefał, Ciało i lęk. Fizjologia śmierci w zombie horrorze oraz kulturze audiowizualnej, „Kwartalnik Filmowy” 2008, nr 61, s. 20-39.
Google Scholar
N. Lübecker, The Feel-Bad Film, Edinburgh University Press, Edinburgh 2015.
DOI: https://doi.org/10.1515/9780748697984
Google Scholar
L. U. Marks, Touch. Sensuous Theory and Multisensory Media, University of Minnesota Press, Minneapolis-London 2002.
Google Scholar
J. Quandt, Flesh and Blood: Sex and Violence in Recent French Cinema, „Artforum” 2000, nr 42, s. 24-27.
Google Scholar
V. Sobchack, Carnal Thoughts. Embodiment and the Moving Image Culture, University of California Press, Berkeley-Los Angeles-London 2004.
DOI: https://doi.org/10.1525/9780520937826
Google Scholar
R. Syska, Filmowy neomodernizm, Avalon, Kraków 2014.
Google Scholar
L. Williams, Film Bodies: Gender, Genre, and Excess, „Film Quarterly” 1991, nr 4, t. 44, s. 2-13.
DOI: https://doi.org/10.2307/1212758
Google Scholar
L. Williams, Hard core. Władza, przyjemność i „szaleństwo widzialności”, tłum. J. Burzyńska, I. Hansz, M. Wojtyna, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2010.
Google Scholar
Autorzy
Aleksander Kmakkwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Warszawski Polska
Doktorant w Zakładzie Filmu i Kultury Wizualnej Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego; krytyk sztuki, kinofil. Zajmuje się teorią i historią filmu jako elementami namysłu nad obrazami i związanymi z nimi praktykami. Publikował w „Widoku”, „Pleografie”, „Ekranach”; na stałe współpracuje z magazynem „Szum”.
Statystyki
Abstract views: 38PDF downloads: 16
Licencja
Prawa autorskie (c) 2018 Aleksander Kmak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Aleksander Kmak, Kryzys reprezentacji, Ziemia-krajobraz i posthumanistyczny panteizm w „La Région centrale” Michaela Snowa , Kwartalnik Filmowy: Nr 110 (2020): Poza człowiekiem
- Aleksander Kmak, Rozkosze eksplozji, rozkosze przerwań , Kwartalnik Filmowy: Nr 120 (2022): Kultura filmowa
- Aleksander Kmak, „De humani corporis fabrica”. Aporie realizmu i zmysłowa teoria filmu , Kwartalnik Filmowy: Nr 119 (2022): (Nowa) teoria filmu
