Lwowskie kina podczas II wojny światowej
Andrzej Dębski
andrzej_debski@poczta.onet.plUniwersytet Wrocławski (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-0725-5765
Paulina Korneluk
Uniwersytet Wrocławski (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-3732-4976
Abstrakt
Artykuł ukazuje funkcjonowanie kin we Lwowie podczas II wojny światowej, szczególnie w latach 1941-1944. Władze nazistowskie wprowadziły podział kin lwowskich na te dla Niemców, Polaków i Ukraińców. Kina tych trzech kategorii przyciągały zatem różnych widzów (pod względem narodowościowym), wobec których władze okupacyjne prowadziły odrębną politykę repertuarową. W artykule zostanie przeanalizowana zorientowana narodowościowo polityka filmowa władz wobec tych trzech grup oraz ich preferencje filmowe. Mniej uwagi zostanie poświęcone okresowi okupacji sowieckiej (1939-1941), chociaż nie zostanie on pominięty. Dzięki jego uwzględnieniu będzie możliwe podkreślenie pewnych różnic w podejściu sowieckich i niemieckich okupantów do polityki filmowej we Lwowie. Badania te nie byłyby efektywne bez zastosowania metod ilościowych, umożliwiających porównanie dużych zbiorów danych repertuarowych. [artykuł opublikowany w języku angielskim jako: Lviv’s Cinemas During World War II]
W papierowym wydaniu czasopisma w tabeli na s. 119 pojawił się błąd. Załączony plik PDF zawiera tabelę z poprawnymi danymi.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
niemiecka okupacja, sowiecka okupacja, kino Trzeciej Rzeszy, kino podczas II wojny światowej, kino w Generalnym GubernatorstwieBibliografia
Garncarz, J. (2015). Wechselnde Vorlieben. Über die Filmpräferenzen der Europäer 1896-1939. Frankfurt am Main – Basel: Stroemfeld.
Google Scholar
Garncarz, J. (2021). Begeisterte Zuschauer. Die Macht des Publikums in der NS-Diktatur. Köln: Herbert von Halem.
Google Scholar
Głowacki, A. (1998). Sowieci wobec Polaków na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej 1939-1941. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
Hryciuk, G. (1997). Zmiany demograficzne ludności polskiej we Lwowie w latach 1931-1944. In: S. Ciesielski (ed.), Wschodnie losy Polaków (pp. 7-76). Wrocław: Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar
Hryciuk, G. (2000). Polacy we Lwowie 1939-1944. Życie codzienne. Warszawa: Książka i Wiedza.
Google Scholar
Martynowych, O. (2014). The Showman and the Ukrainian Cause: Folk Dance, Film, and the Life of Vasile Avramenko. Winnipeg: University of Manitoba Press.
DOI: https://doi.org/10.1515/9780887554704
Google Scholar
Mick, C. (2014). Lviv under Soviet Rule, 1939-1941. In: T. Snyder, R. Brandon (eds.), Stalin and Europe: Imitation and Domination, 1928-1953 (pp. 138-162). Oxford: Oxford University Press.
DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199945566.003.0007
Google Scholar
Semilski, J., Toeplitz, J. (1987). Owoc zakazany. Kraków: DKF Kinematograf.
Google Scholar
Torzecki, R. (1972). Kwestia ukraińska w polityce III Rzeszy (1933-1945). Warszawa: Książka i Wiedza.
Google Scholar
Autorzy
Andrzej Dębskiandrzej_debski@poczta.onet.pl
Uniwersytet Wrocławski Polska
https://orcid.org/0000-0002-0725-5765
Doktor habilitowany, profesor w Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego. Autor książek Historia kina we Wrocławiu w latach 1896-1918 (2009) i Nowoczesność, rozrywka, propaganda. Historia kina we Wrocławiu w latach 1919-1945 (2019). Współredaktor tomów poświęconych historii kina we Wrocławiu i na Dolnym Śląsku, wrocławskim reżyserom (Stanisław Lenartowicz, Sylwester Chęciński), polsko-niemieckim relacjom filmowym, a także antologii na temat wczesnego kina.
Autorzy
Paulina KornelukUniwersytet Wrocławski Polska
https://orcid.org/0000-0003-3732-4976
Doktorantka w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego, slawistka o specjalności filologia ukraińska oraz historyczka sztuki. Pod kierunkiem prof. Agnieszki Zabłockiej-Kos przygotowała rozprawę doktorską Odczytać miasto czyli Zamość wyobrażony (1772-1939) – architektura, urbanistyka, historia, pamięć, miejsca. Jej zainteresowania koncentrują się na historii, architekturze, sztuce oraz konfliktach politycznych i społecznych w XIX i XX w. na terytorium Polski, Ukrainy, Białorusi, Litwy oraz Rosji. W latach 2023-2024 stypendystka w projekcie NCN w ramach konkursu OPUS-22 „Chodzenie do kina w Polsce pod okupacją niemiecką. Programowanie kin i preferencje filmowe wieloetnicznych publiczności miejskich podczas drugiej wojny światowej na przykładzie Krakowa, Warszawy i Lwowa”.
Statystyki
Abstract views: 109PDF downloads: 25
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Andrzej Dębski, Paulina Korneluk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Andrzej Dębski, Okres wczesnego kina na Dolnym Śląsku , Kwartalnik Filmowy: Nr 110 (2020): Poza człowiekiem
- Andrzej Dębski, Raz jeszcze o repertuarach kin dla Polaków w okupowanym Krakowie , Kwartalnik Filmowy: Nr 117 (2022): Kino nieznane/ukryte
- Andrzej Dębski, Subskrypcja wideo na żądanie w Niemczech , Kwartalnik Filmowy: Nr 124 (2023): Streaming
- Andrzej Dębski, Zmienność upodobań: „ad vocem” , Kwartalnik Filmowy: Nr 122 (2023): Krajobrazy, panoramy, terytoria
- Andrzej Dębski, Od sztuk widowiskowych do kina atrakcji, czyli o intermedialności triku filmowego , Kwartalnik Filmowy: Nr 99 (2017): Triki, numery specjalne, atrakcje
- Andrzej Dębski, Konteksty „Dziejów grzechu” – najpopularniejszego filmu w Warszawie w 1911 roku , Kwartalnik Filmowy: Nr 89-90 (2015): Redefinicje klasyki
- Andrzej Dębski, Wczesne kino jako spektakl. Przykład niemiecki , Kwartalnik Filmowy: Nr 85 (2014): Film i media – przeszłość i przyszłość
