Paradygmat sztuk nowych mediów
Abstrakt
Autor charakteryzuje w swoim artykule kolejno pojęcie nowych mediów, sztuki nowych mediów oraz sztuki cybernetycznej, która jest tu postrzegana jako historycznie pierwsza postać sztuki nowych mediów, posiadająca zarazem liczne kontynuacje we współczesności. Pojęcie nowych mediów Kluszczyński ujmuje nie przez ulokowanie go na linii czasu, lecz jako paradygmat właściwości, z których nowe media korzystają. Najważniejsze z nich to: charakter techniczny, reprezentacja numeryczna, wirtualność, modularność, automatyzacja, wariacyjność, telekomunikacyjność, telematyczność, autonomiczność, cyfrowość, interaktywność, hipertekstualność, informacyjność, sieciowość, nielinearność i orientacja przestrzenna, nawigacyjność, strukturalne otwarcie, hybrydyczność, interfejs, konwergencja. W analogiczny sposób jest tu charakteryzowane pojęcie sztuki nowych mediów. W tym wypadku najważniejszymi właściwościami paradygmatycznymi okazują się techniczny i elektroniczny charakter, cyfrowość, interaktywność i sieciowość. Liczne wyodrębnione przez autora sztuki nowych mediów w zróżnicowany sposób konfigurują wskazane właściwości, łącząc je z innymi, niespecyficznymi dla nowych mediów, budując w ten sposób złożony krajobraz sztuk nowomedialnych.
Słowa kluczowe:
nowe media, sztuka cybernetyczna, telematykaBibliografia
Burnham, Jack. 1968. System Esthetics. „Artforum” 9
Google Scholar
Colson, Richard. 2007. The Fundamentals of Digital Art. Lausanne
Google Scholar
Dietz, Steve. 2005. Collecting New Media Art: Just Like Anything Else, Only Different. W: B. Altshuler (red.). Collecting the New: Museums and Contemporary Art. Princeton – Oxford
Google Scholar
Feldman, Tony. 1997. An Introduction to Digital Media. London
Google Scholar
Flew, Terry. 2008. New Media. An Introduction. Oxford – New York
Google Scholar
Gane, Nicholas, David Beer. 2008. New media. The Key Concepts. Oxford – New York
Google Scholar
Hagebölling, Heide. 2004. Introduction, w: Interactive Dramaturgies. New Approaches in Multimedia Content and Design. Berlin – Heidelberg
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-642-18663-9
Google Scholar
Hodin, J.I. 2009. Can Museums Collect New Media Art? The Need for a Paradigme Shift in Museum Conservation. cool.conservation-us.org/coolaic/sg/emglibrary/pdf/hodin/hodin _2009.pdf.
Google Scholar
Kerckhove de, Derrick. 2001. Inteligencja otwarta. Narodziny społeczeństwa sieciowego. Tłum. A. Hildebrandt. Warszawa
Google Scholar
Kluszczyński, Ryszard W. 2010. Sztuka interaktywna. Od dzieła-instrumentu do interaktywnego spektaklu. Warszawa
Google Scholar
Kluszczyński, RyszardW. 2011. Trzecia kultura. O współczesnych związkach sztuki, nauki i technologii. „Przegląd Kulturoznawczy” 1
Google Scholar
Lister, Martin, Jon Dovey, Seth Giddings, Iain Grant, Kieran Kelly. 2003. New Media: a Critical Introduction. London – New York
Google Scholar
Lovejoy, Margot, Christiane Paul, Victoria Vesna (red.). 2011. Context Providers: Conditions of Meaning in Media Arts. Bristol – Chicago
Google Scholar
Manovich, Lev. 2006. Język nowych mediów. Tłum. P. Cypryański. Warszawa
Google Scholar
Morris,Susan. 2001. Museums & New Media Art. A research raport commissioned by The Rockefeller Foundation, October 2001. www.math.vu.nl/~eliens/research/onderwijs/multimedia/imm/college/@archive/refs/Museums_and_New_ Media_Art.pdf.
Google Scholar
Paul, Christiane. 2003. Digital Art. London
Google Scholar
Popper, Frank. 2007. From Technological to Virtual Art. Cambridge, MA – London
Google Scholar
Rush, Michael. 1999. New Media in Late 20th-Century Art. London
Google Scholar
Snow, Charles Percy. 1999. Dwie kultury. Tłum. T. Baszniak. Warszawa
Google Scholar
Tribe, Mark, Reena Jana. 2006. New Media Art. Köln
Google Scholar
Wiener, Norbert. 1971. Cybernetyka czyli sterowanie i komunikacja w zwierzęciu i maszynie. Tłum. J. Mieścicki. Warszawa
Google Scholar
Wiener, Norbert. 1960. Cybernetyka i społeczeństwo. Tłum. O. Wojtasiewicz. Warszawa.
Google Scholar
Autorzy
Ryszard W. Kluszczyńskikwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Łódzki Polska
Prof. dr hab. nauk humanistycznych; kieruje Katedrą Mediów i Kultury Audiowizualnej Uniwersytetu Łódzkiego; zajmuje się problematyką sztuki nowych mediów, filmem awangardowym, kulturą alternatywną, zagadnieniami cyberkultury oraz społeczeństwa informacyjnego i sieciowego. Opublikował m.in.: Film – sztuka Wielkiej Awangardy (1990), Awangarda. Rozważania teoretyczne (1997), Obrazy na wolności. Studia z historii sztuk medialnych w Polsce (1998), Film – wideo – multimedia. Sztuka ruchomego obrazu w erze elektronicznej (1999, wyd. II: 2002), Społeczeństwo informacyjne. Cyberkultura. Sztuka multimediów (2001, wyd. II: 2002), Sztuka interaktywna. Od dzieła-instrumentu do interaktywnego spektaklu (2010).
Statystyki
Abstract views: 123PDF downloads: 101
Licencja
Prawa autorskie (c) 2014 Ryszard W. Kluszczyński
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Ryszard W. Kluszczyński, Polska sztuka mediów w rozszerzonym polu , Kwartalnik Filmowy: Nr 108 (2019): Produkcja i dystrybucja filmowa
- Ryszard W. Kluszczyński, Nowe media jako środowisko dialogu między teatrem i filmem. „There Is Still Time… Brother” The Wooster Group oraz „Eavesdrop” Davida Pledgera i Jeffreya Shawa na platformie AVIE (Advanced Visualisation and Interaction Environment) , Kwartalnik Filmowy: Nr 87-88 (2014): Film i teatr
- Ryszard W. Kluszczyński, Między autonomią a hybrydycznością. Wprowadzenie do sztuki nowych mediów , Kwartalnik Filmowy: Nr 82 (2013): Eksperyment. Film i sztuki audiowizualne
