„Długie ujęcie naszego miasta z tamtego wzgórza”, czyli o władzy spojrzenia w brytyjskich filmach realizmu społecznego lat 60. i 80.
Abstrakt
W 1984 r. Andrew Higson opublikował artykuł poświęcony przestrzeni, pejzażowi i spektaklowi w brytyjskich „filmach zlewu kuchennego” (kitchen sink cinema) lat 60. Analizując kwestię władzy spojrzenia w kontekście klasowości, Higson wskazał na pewien bardzo wyrazisty i emblematyczny typ ujęcia, które uporczywie powraca w tych niemal wszystkich nowofalowych filmach: „długie ujęcie naszego miasta z tamtego wzgórza”. Ten rodzaj ujęcia – ukazującego postaci spoglądające na swe miasto z pobliskiego wzgórza – wydaje się dość kontrowersyjny w kategoriach klasowych, jako że problematyzuje kwestię tego, kto spogląda na kogo, a zatem – kto jest kreatorem obrazu postaci i ich świata. Czy władza spojrzenia przynależy do postaci z klasy robotniczej, czy może do twórców filmowych (i najprawdopodobniej widzów) z klasy średniej? Kosińska kwestionuje ustalenia Higsona, proponując swój własny punkt widzenia i poddając analizie paralelne „długie ujęcia naszego miasta z tamtego wzgórza” z filmów Mike’a Leigh oraz Alana Clarke’a z lat 80.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
filmy zlewu kuchennego, Mike Leigh, Alan Clarke, kino brytyjskieBibliografia
Higson, Andrew. Space, Place, Spectacle: Landscape and Townscape in the ‘Kitchen Sink’ Film. In Dissolving Views. Key Writings on British Cinema, edited by Andrew Higson. Cassell: London, 1996
DOI: https://doi.org/10.5040/9781474290661.ch-009
Google Scholar
Hill, John. Sex, Class and Realism. London: BFI Publishing, 1986
Google Scholar
Kirk, John. Urban Narratives. Contesting place and space in some British cinema from the 1980s. In: British Cinema. Vol. I, edited by Robert Murphy, 361-381. London: Routledge, 2014
Google Scholar
Lovell, Terry. Landscapes and Stories in 1960s British Realism. In Dissolving Views. Key Writings on British Cinema, edited by Andrew Higson. Cassell: London, 1996.
DOI: https://doi.org/10.5040/9781474290661.ch-010
Google Scholar
Autorzy
Karolina Kosińskakwartalnik.filmowy@ispan.pl
Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk Polska
Absolwentka kulturoznawstwa (specjalność filmoznawcza) w Instytucie Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pracę magisterską dotyczącą form buntu w kinie brytyjskim obroniła pod kierunkiem prof. dr. hab. Tadeusza Lubelskiego w 2002 roku. Pracę doktorską na temat postaci androgynicznej w brytyjskim filmie i kulturze popularnej obroniła w 2008 roku (promotor: prof. dr hab. Andrzej Pitrus) również w ISzA UJ. Od 2003 roku redaktorka „Kwartalnika Filmowego”.
Statystyki
Abstract views: 68PDF downloads: 20
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 Karolina Kosińska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Karolina Kosińska, „To jest twój człowiek – idź z nim”. O zakłóconej identyfikacji w filmach Alana Clarke’a , Kwartalnik Filmowy: Nr 114 (2021): Zanieczyszczenie, brud, skaza
- Karolina Kosińska, Architektura, urbanistyka i wspólnota – „Byker” Sirkki-Liisy Konttinen , Kwartalnik Filmowy: Nr 109 (2020): Przestrzeń architektoniczna w filmie
- Karolina Kosińska, Od redakcji , Kwartalnik Filmowy: Nr 108 (2019): Produkcja i dystrybucja filmowa
- Karolina Kosińska, Od redakcji , Kwartalnik Filmowy: Nr 109 (2020): Przestrzeń architektoniczna w filmie
- Karolina Kosińska, Od redakcji , Kwartalnik Filmowy: Nr 111 (2020): Zmysły i afekty
- Karolina Kosińska, Afektywne rytmy. Doświadczenie traumy w filmach Alana Clarke’a z lat 80. , Kwartalnik Filmowy: Nr 123 (2023): Tempo i rytm
- Karolina Kosińska, Od redakcji , Kwartalnik Filmowy: Nr 118 (2022): Jedno ujęcie
- Karolina Kosińska, Od redakcji , Kwartalnik Filmowy: Nr 113 (2021): Film i technologia
- Karolina Kosińska, Od redakcji , Kwartalnik Filmowy: Nr 112 (2020): Polski dokument, polska animacja
- Karolina Kosińska, Od redakcji , Kwartalnik Filmowy: Nr 116 (2021): Kino i tożsamość społeczna
