„Wszystko, co straszne, pragnie naszej miłości”. „Inny” posthumanizmu w ujęciu (post)sekularnym. (Przyczynek)
Abstrakt
Autorka, na przykładzie analizy filmu Biały Bóg (2014) Kornéla Mundruczó, proponuje (post)sekularną wykładnię posthumanizmu. W tym ujęciu stawką byłoby zrozumienie nie-tożsamości (różnicy) nie w perspektywie religijnego/antropocentrycznego szowinizmu (słusznie krytykowanego przez posthumanistów), ale w perspektywie kenosis: jako gotowości transcendowania/transgresji granic własnej podmiotowości, niezależnie od przynależnych jej atrybutów: Bios czy Zoe, i rzeczywistego otwarcia na Innego. Gest kenosis stanowiłby tym samym dekonstrukcję zarówno procesu „wykluczania”, jak i „oikoizacji” (familiarnego oswajania) tego, co Obce (unheimlich). Afirmacja Obcego, konstytuująca się w akcie ontologicznej Miłości, ustanawia jako warunek porzucenie postawy zawłaszczającej i ekstatyczne wyjście „poza siebie”. Zdaniem autorki uznanie równości modusów istnienia bytów ludzkich i nie-ludzkich, zgodne z postulatem posthumanizmu, powinno spotkać się z (post)sekularną afirmacją nieprzeniknioności (każdego) Innego.
Słowa kluczowe:
Kornel Mundruczó, postsekularyzm, posthumanizm, Inny, tożsamość, różnicaBibliografia
Bennett, Jane. Vibrant Matter. A Political Ecology of Things. Durham and London: Duke University Press, 2010.
DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv111jh6w
Google Scholar
Braidotti, Rosi. The Posthuman. Cambridge: Polity Press, 2013.
Google Scholar
Braidotti, Rosi. Transpositions. On Nomadic Ethics. Cambridge: Polity Press, 2006.
Google Scholar
Deleuze, Gilles., Guattari, Fèlix. Tysiąc plateau. tłum. J. Bednarek. Warszawa: Bęc Zmiana, 2016.
Google Scholar
Derrida, Jacques. The Animal That Therefore I Am (More to Follow). trans. D. Wills. New York: Fordham University Press, 2008.
Google Scholar
Derrida, Jacques. “Wiara i wiedza”. tłum. M. Kowalska. w: Religia. Seminarium na Capri prowadzone przez Jacques'a Derridę i Gianniego Vattimo. Warszawa: Wydawnictwo KR, 1999.
Google Scholar
Haraway, Donna J. When Species Meet. Minneapolis: University of Minnesota Press, 2008.
Google Scholar
Heidegger, Martin. “Czas światoobrazu”. tłum. K. Michalski. w: Heidegger, Martin. Budować, mieszkać, myśleć. Eseje wybrane. Warszawa: Czytelnik, 1977.
Google Scholar
Massumi, Brian. “Autonomia afektu”. tłum. A. Lipszyc. Teksty Drugie, 6, 2013.
Google Scholar
Rilke, Rainer M. Elegie Duinejskie i Sonety do Orfeusza. tłum. A. Lam. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa, 2011.
Google Scholar
Rilke, Rainer M. Listy do młodego poety. tłum. J. Nowotniak. Warszawa: Czuły Barbarzyńca Press, 2010.
Google Scholar
Wolfe, Cary. Animal Rites. American Culture, the Discourse of Species, and Posthumanist Theory. Chicago: University of Chicago Press, 2003.
DOI: https://doi.org/10.7208/chicago/9780226905129.001.0001
Google Scholar
Wolfe, Cary. What is Posthumanism? Minneapolis: University of Minnesota Press, 2010.
Google Scholar
Autorzy
Joanna Sarbiewskakwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Gdański Polska
Adiunkt w Katedrze Wiedzy o Filmie i Kulturze Audiowizualnej Instytutu Badań nad Kulturą Uniwersytetu Gdańskiego; zajmuje się filozofią kultury, filmu i sztuki mediów w perspektywie postsekularnej. Autorka książki Ontologia i estetyka filmowych obrazów Wernera Herzoga (2014) oraz kilkunastu artykułów naukowych. Scenarzystka i reżyserka etiudy filmowej Oglądy, opartej na motywach opowiadania Pokój Jean-Paula Sartre’a. W latach 2012-2014 wiceprezes Pomorskiego Towarzystwa Filozoficzno-Teologicznego; prezes gdańskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Badań nad Filmem i Mediami.
Statystyki
Abstract views: 119PDF downloads: 179
Licencja
Prawa autorskie (c) 2018 Joanna Sarbiewska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Joanna Sarbiewska, Wobec Niemożliwego – estetyka negatywna i efekt obcości w audiowizualnych realizacjach Béli Tarra i Krystiana Lupy , Kwartalnik Filmowy: Nr 87-88 (2014): Film i teatr
