Grając w szachy z Duchampem. O „Rzeźbiarzu z kamerą” Marcina Giżyckiego
Abstrakt
Celem artykułu jest pokazanie związków zarówno formalnych, jak i treściowych, zachodzących 1) pomiędzy dziełem found footage, zatytułowanym Rzeźbiarz z kamerą. Filmowa pasja Augusta Zamoyskiego Marcina Giżyckiego, a amatorskimi nagraniami znanego polskiego rzeźbiarza Augusta Zamoyskiego oraz 2) pomiędzy działaniem Giżyckiego a strategiami stosowanymi we współczesnej sztuce (pojęcie ready-made u Marcela Duchampa) i kinie (film montażowy). Oprócz opisu i analizy odnoszących się zarówno do filmu Giżyckiego, jak i materiałów z filmowego archiwum Zamoyskiego (zawierającego bezcenny dokument życia polskiego ziemiaństwa w latach 1927-1929, jak również portrety przyjaciół artysty, m.in. A. Loosa, A. Rubinsteina, L. Marcoussisa, A. Halickiej, M. Kislinga oraz jedyne nagrania S. I. Witkiewicza), przedstawiony został kontekst ich powstania oraz możliwości dalszego wykorzystania, np. przez Muzeum Literatury, które jest właścicielem nagrań Zamoyskiego.
Słowa kluczowe:
Marcin Giżycki, August Zamoyski, found footageBibliografia
Błoński Jan, Teatr Witkiewicza: forma formy, „Dialog” 1967, nr 12.
Google Scholar
Bystroń Jan Stanisław, Socjologia kina, „Ekran” 1919, nr 11,
Google Scholar
Degler Janusz, Witkacego portret wielokrotny. Szkice i materiały do biografii (1918–1039), PIW, Warszawa 2009.
Google Scholar
Giżycki Marcin, Awangarda wobec kina. Film w kręgu polskiej awangardy artystycznej dwudziestolecia międzywojennego, Wydawnictwo Małe, Warszawa 1996.
Google Scholar
Giżycki Marcin, Kino odwróconego czasu, „Kwartalnik filmowy” nr 66, lato 2009.
Google Scholar
Giżycki Marcin, Rzeźbiarz z kamerą. O filmach Augusta Zamoyskiego, w: August Zamoyski. Nie tylko z archiwum, red. Maryla Śledzianowska, Muzeum Literatury, Warszawa 2019, [publikacja złożona do druku].
Google Scholar
Giżycki Marcin, Słownik kierunków, ruchów i kluczowych pojęć sztuki drugiej połowy XX wieku, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2002.
Google Scholar
Hendrykowska Małgorzata, Filmowcy amatorzy w Polsce przed rokiem 1939, „Images” vol. XX, no. 29, Poznań 2017.
DOI: https://doi.org/10.14746/i.2017.29.4
Google Scholar
Hendrykowski Marek, Witkacy, Cocteau i inni. Amatorskie filmy Augusta Zamoyskiego, „Images” vol. XX, no. 29, Poznań 2017.
DOI: https://doi.org/10.14746/i.2017.29.1
Google Scholar
http://www.mnw.art.pl/aktualnosci/rzezby-augusta-zamoyskiego-zakupione-do-zbiorow-muzeum-narodowego-w-warszawie,510.html (dostęp 16.01.2019).
Google Scholar
http://www.primaryinformation.org/oldsite/SEP/Something-Else-Press_Newsletter_V1N1.pdf (dostęp: 21.12.2018).
Google Scholar
Iwaszkiewicz Jarosław, Portrety na marginesach, oprac. Paweł Kądziela, Biblioteka „Więzi”, Warszawa 2004.
Google Scholar
Karpowicz Agnieszka, Kolaż. Awangardowy gest kreacji. Themerson, Buczkowski, Białoszewski, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2007.
Google Scholar
Kossakowska-Szanajca Zofia, August Zamoyski, Arkady, Warszawa 1974.
Google Scholar
Lévi-Strauss Claude, Myśl nieoswojona, tłum. Andrzej Zajączkowski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
Google Scholar
Manovich Lev, Język nowych mediów, tłum. Piotr Cypryański, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2006.
Google Scholar
Manovich Lev, Poetyka przestrzeni powiększonej, tłum. Anna Nacher, w: Miasto w sztuce – sztuka miasta, red. Ewa Rewers, Universitas, Kraków 2010.
Google Scholar
Nycz Ryszard, Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Instytut Badań Literackich, Warszawa 1993.
Google Scholar
Słonimski Antoni, Alfabet wspomnień, PIW, Warszawa 1975.
Google Scholar
Sudjic Deyan, B jak Bauhaus. Alfabet współczesności, tłum. Anna Sak, Karakter, Kraków 2014.
Google Scholar
Szyma Tadeusz, Filmowe Zabawy Gucia Zamoyskiego, „Kino” 2018, nr 7.
Google Scholar
Świtkowski Józef, Kinematografia amatorska, „Polski Przegląd Fotograficzny” 1927, nr 2.
Google Scholar
Taras Katarzyna, Witkacy i film, Oficyna Wydawnicza Errata. Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2005.
Google Scholar
Trilling Lionel, Sincerity and Authenticity, Harvard University Press, Cambridge 1972.
Google Scholar
Warchala Michał, Autentyczność i nowoczesność. Idea Autentyczności od Rousseau do Freuda, Universitas, Kraków 2006.
Google Scholar
Warhol Andy, Filozofia Warhola od A do B i z powrotem, tłum. Joanna Raczyńska, Twój Styl, Warszawa 2005.
Google Scholar
Witkiewicz Stanisław Ignacy, Listy do żony (1936–1939), oprac. Janusz Degler, PIW, Warszawa 2012.
Google Scholar
Wróblewska-Straus Hanna, Cymelia z archiwum Augusta Zamoyskiego, w: „Ruch Muzyczny” 2007, nr 12.
Google Scholar
Żakiewicz Anna, Witkacy [1885–1939], Edipresse, Warszawa 2006.
Google Scholar
Autorzy
Adam Trwogakwartalnik.filmowy@ispan.pl
Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych Polska
Historyk sztuki i filmoznawca; wykładowca historii filmu oraz sztuki współczesnej na Wydziale Sztuki Nowych Mediów Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych oraz w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
Statystyki
Abstract views: 127PDF downloads: 39
Licencja
Prawa autorskie (c) 2018 Adam Trwoga
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Adam Trwoga, 120 km/h. O „Dopędzili prom” Carla Theodora Dreyera , Kwartalnik Filmowy: Nr 107 (2019): Podróż, (e)migracja, pielgrzymka