Czas depresji
Marta Stańczyk
stanczyk.mrt@gmail.comUniwersytet Jagielloński (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-1698-7845
Abstrakt
Autorka rozpatruje zależność doświadczania czasu od doświadczenia depresji, wskazując, w jaki sposób zmienia się oddziaływanie struktur czasowych na widza oraz jak modyfikować czas filmowy, by klisze wizualne zastąpić doznaniem ucieleśnionym, afektywnym. W tekście zostają przywołane fenomenologiczne ujęcia przeżywania czasu w depresji, a następnie wskazane tendencje w kinie, w których próbuje się przedstawić tę chorobę. Autorka krytycznie odnosi się do klisz wizualnych, zwłaszcza zbliżeń zapłakanych kobiecych twarzy, kładąc nacisk na ucieleśnione struktury temporalne i analizując pod tym kątem takie filmy jak Niekończąca się opowieść (Die unendliche Geschichte, reż. Wolfgang Petersen, 1984), Aftersun (reż. Charlotte Wells, 2022), Dom nocny (The Night House, reż. David Bruckner, 2021) czy Dom przy autostradzie (Home, reż. Ursula Meier, 2008). Tekst kończą uwagi na temat połączenia doświadczeń depresyjnych z kapitalizmem, co szczególnie trafnie oddaje narracja typowa dla slow cinema. (Materiał nierecenzowany).
Słowa kluczowe:
depresja, czas, narracja, doświadczenieBibliografia
Aho, K. A. (2013). Depression and Embodiment: Phenomenological Reflections on Motility, Affectivity, and Transcendence. Medicine, Health Care and Philosophy, 16 (4), ss. 751-759.
DOI: https://doi.org/10.1007/s11019-013-9470-8
Google Scholar
Bielik-Robson, A. (1999). Melancholia i ekstaza. W: P. Czapliński, P. Śliwiński (red.), Nuda w kulturze (ss. 25-49). Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Google Scholar
Brach-Czaina, J. (2018). Szczeliny istnienia. Warszawa: Dowody na Istnienie.
Google Scholar
Fuchs, T. (2013). Depression, Intercorporeality, and Interaffectivity. Journal of Consciousness Studies, 20 (7-8), ss. 219-238.
Google Scholar
Kempna-Pieniążek, M. (2015). W głębi ciemnego lasu. Ekrany, (5), ss. 4-11.
Google Scholar
Meijer, E. (2019). Granice mojego języka. Esej o depresji (tłum. R. Pucek). Warszawa: Linia.
Google Scholar
Rachubińska, K. (2022). Sprawozdanie z oglądania filmów w depresji. Dwutygodnik, (331), https://www.dwutygodnik.com/artykul/10021-sprawozdanie-z-ogladania-filmow-w-depresji.html
Google Scholar
Ratcliffe, M. (2015). Experiences of Depression: A Study in Phenomenology. Oxford: Oxford University Press.
Google Scholar
Whiteley, C., Birch, J. (2021, 8 listopada). Depression Is More Than Low Mood – It’s a Change of Consciousness. Psyche. https://psyche.co/ideas/depression-is-more-than-low-mood-its-a-change-of-consciousness
Google Scholar
Williams, L. (1991). Film Bodies: Gender, Genre, and Excess. Film Quarterly, 44 (4), ss. 2-13.
DOI: https://doi.org/10.2307/1212758
Google Scholar
Woolf, V. (2010). O chorowaniu (tłum. M. Heydel). Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
Google Scholar
Autorzy
Marta Stańczykstanczyk.mrt@gmail.com
Uniwersytet Jagielloński Polska
https://orcid.org/0000-0002-1698-7845
Doktor nauk o sztuce. Rozprawę doktorską poświęciła sensuous theory i ucieleśnionemu doświadczeniu kinowemu. Redaktorka czasopisma „Ekrany”. Współredaktorka publikacji poświęconej koncepcji parakina Poszukiwacze zaginionych znaczeń (2016) oraz autorka monografii Czas w kinie. Doświadczenie temporalne w „Slow Cinema” (2019).
Statystyki
Abstract views: 632PDF downloads: 298
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Marta Stańczyk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Marta Stańczyk, Wiwisekcja wczesnego kina. Eksperymenty na zwierzętach i początki przemysłu filmowego , Kwartalnik Filmowy: Nr 113 (2021): Film i technologia
- Marta Stańczyk, Praktyka w służbie teorii , Kwartalnik Filmowy: Nr 100 (2017): O świętowaniu
- Marta Stańczyk, Doświadczanie transcendencji – współczesne kino religijne , Kwartalnik Filmowy: Nr 96 (2016): Film i metafizyka
