„Bałkańska rubież” jako konserwatywny remiks czerwonego westernu
Michał Bobrowski
mch.bobrowski@gmail.comUniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-8623-1632
Abstrakt
Artykuł przedstawia analizę kontekstową rosyjsko-serbskiego filmu Bałkańska rubież (reż. Andriej Wołgin, 2019), którego akcja rozgrywa się w Kosowie w 1999 r. i dotyczy wydarzeń znanych jako „incydent na lotnisku w Prisztinie”. Produkcja Wołgina jest głęboko osadzona w tradycji sowieckich i jugosłowiańskich gatunków kina propagandowego, w tym zwłaszcza tzw. czerwonego westernu. Terminem tym określa się szeroką grupę filmów zrealizowanych w krajach socjalistycznych, które prowadzą intertekstualną grę z najbardziej amerykańskim z gatunków filmowych. Autor analizuje Bałkańską rubież jako przykład współczesnej produkcji propagandowej wykorzystującej sprawdzone konwencje narracyjne oraz chwyty retoryczne i dostosowującej je do potrzeb współczesnej koniunktury ideologicznej.
Słowa kluczowe:
kino propagandowe, czerwony western, eastern, mit kosowskiBibliografia
Čolović, I. (2008). Balkan – teror kulture. Beograd: Biblioteka XX vek.
Google Scholar
Ławrientiew, S. (2009). Krasnyj western. Moskwa: Algoritm.
Google Scholar
Michalovič, P., Zuska, V. (2021). Rozprava o westerne (tłum. Mihal Harpanj). Novi Sad – Sremski Karlovci: Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića.
Google Scholar
Plesnar, Ł. A. (2002). 100 filmów wojennych. Kraków: Rabid.
Google Scholar
Youngblood, D. J. (2006). Russian War Film: On the Cinema Front, 1914-2005. Lawrence: University Press of Kansas.
Google Scholar
Autorzy
Michał Bobrowskimch.bobrowski@gmail.com
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Polska
https://orcid.org/0000-0001-8623-1632
Adiunkt w Instytucie Nauk o Kulturze Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (Wydział Filologiczny) od 2018 r. Doktor filmoznawstwa (dysertację obronił na Uniwersytecie Jagiellońskim w roku 2010). W 2012 r. opublikował książkę Akira Kurosawa. Artysta pogranicza. W roku 2016 ukazała się współredagowana przez niego monografia Obsession, Perversion, Rebellion: Twisted Dreams of Central European Animation, a w 2019 jej kontynuacja zatytułowana Propaganda, Ideology, Animation: Twisted Dreams of History (również pod jego współredakcją). Współautor wraz z Radosławem Bombą książki Poza ekranem kinowym. Postmedialne konteksty animacji (2021). Jest dyrektorem programowym oraz współzałożycielem StopTrik International Film Festival (Słowenia/Polska), festiwalu poświęconego animacji poklatkowej. Współpracuje z licznymi europejskimi festiwalami i instytucjami filmowymi jako kurator, aktywista kulturowy. Autor licznych artykułów naukowych i popularyzatorskich z zakresu klasycznego kina japońskiego i amerykańskiego oraz filmu animowanego.
Statystyki
Abstract views: 3PDF downloads: 0
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Michał Bobrowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Michał Bobrowski, Mistrz-uczeń czy pan-niewolnik? Postkolonialne spojrzenie na powojenne relacje sowiecko-jugosłowiańskie na przykładzie filmu „W górach Jugosławii” , Kwartalnik Filmowy: Nr 128 (2024): Dekolonizacja dyskursów filmowych
- Michał Bobrowski, Imitacja, rekonstrukcja, propaganda. Zimnowojenne wędrówki europejskiego westernu , Kwartalnik Filmowy: Nr 97-98 (2017): Wędrujące motywy
