Historie awangardy filmowej na nowo (o)pisane
Piotr Zawojski
piotr.zawojski@us.edu.plUniwersytet Śląski (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-2291-0446
Abstrakt
Omawiany tom – Historie filmu awangardowego. Od dadaizmu do postinternetu (2020) pod redakcją Łukasza Rondudy i Gabrieli Sitek – jest efektem projektu edukacyjnego „Akademia filmu awangardowego” realizowanego przez Fundację Okonakino i Muzeum Sztuki Nowoczesnej w latach 2019-2020. Autor zwraca uwagę na próbę rewizji dotychczasowych ustaleń dotyczących awangardy filmowej wyrażającą się przede wszystkim w dowartościowaniu twórczości artystek dotąd często pomijanych lub niedocenianych. Tematyczno-chronologiczna kompozycja całości jest rozpięta między tradycją kina awangardowego od jego początków w XX w. do najnowszych realizacji wykorzystujących wideo oraz nowe media, ze szczególnym uwzględnieniem optyki feministycznej, queerowej, klasowej i postkolonialnej, oraz badaniem związków filmu dokumentalnego i awangardowego. Reinterpretacja wcześniejszych odczytań filmu awangardowego i prezentacja mało znanych fenomenów zarówno historycznych, jak i współczesnych stanowi o atrakcyjności publikacji.
Słowa kluczowe:
film awangardowy, film eksperymentalny, awangarda, herstoriaBibliografia
Aira, C. (2017). Nowe pisarstwo (tłum. P. Gołębiowski). Tekstualia, 2 (49), s.s. 189-194.
Google Scholar
Bauman, Z. (1994). Ponowoczesność, czyli o niemożliwości awangardy. Teksty Drugie, 5-6 (29/30), ss. 171-179.
Google Scholar
Bieńczyk, M. (2021, kwiecień). Wpadajcie z ruskim szampanem do Wichy. Książki. Magazyn do Czytania, ss. 90-91.
Google Scholar
Bomanowska, M., Cichowicz, A. (red.) (2017). W kręgu neoawangardy. Warsztat Formy Filmowej. Łódź: Muzeum Kinematografii w Łodzi.
Google Scholar
Dziamski, G. (1995). Awangarda po awangardzie. Od neoawangardy do postmodernizmu. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
Google Scholar
Giżycki, M. (1996). Awangarda wobec kina. Film w kręgu polskiej awangardy artystycznej dwudziestolecia międzywojennego. Warszawa: Wydawnictwo Małe.
Google Scholar
Gwóźdź, A. (red.) (2002). Europejskie manifesty kina. Od Matuszewskiego do Dogmy. Antologia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Wiedza Powszechna.
Google Scholar
Helman, A. (red.) (1976). Z dziejów awangardy filmowej. Katowice: Uniwersytet Śląski.
Google Scholar
Kluszczyński, R. W. (1990). Film – sztuka Wielkiej Awangardy. Warszawa – Łódź: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Lubelski, T., Sowińska, I., Syska, R. (red.) (2009-2019). Historia kina. Tom 1-4. Kraków: Universitas.
Google Scholar
Miczka, T. (1988). Czas przyszły niedokonany. O włoskiej sztuce futurystycznej. Katowice: Uniwersytet Śląski.
Google Scholar
Ronduda, Ł., Zeyfang, F. (red.) (2007). 1, 2, 3... Avant-Gardes: Film/Art between Experiment and Archive. Warsaw: Centre for Contemporary Art – Berlin: Sternberg Press.
Google Scholar
Szostak, N. (2021, 28 kwietnia). Jak ratować świat. Rozmowa z Marcinem Wichą. Gazeta Wyborcza, ss. 16-17.
Google Scholar
Wicha, M. (2021). Kierunek zwiedzania. Kraków: Wydawnictwo Karakter.
Google Scholar
Autorzy
Piotr Zawojskipiotr.zawojski@us.edu.pl
Uniwersytet Śląski Polska
https://orcid.org/0000-0003-2291-0446
Prof. dr hab. w Instytucie Nauk o Kulturze Uniwersytetu Śląskiego, wykłada na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie na Wydziale Intermediów. Zajmuje się problematyką fotografii, filmu i kina, sztuki nowych mediów oraz cyberkultury i technokultury. Autor książek Elektroniczne obrazoświaty. Między sztuką a technologią (2000), Wielkie filmy przełomu wieków. Subiektywny przewodnik (2007), Cyberkultura. Syntopia sztuki, nauki i technologii (2010, 2018), Sztuka obrazu i obrazowania w epoce nowych mediów (2012) Technokultura i jej manifestacje artystyczne. Medialny świat hybryd i hybrydyzacji (2016), Ruchome obrazy zatrzymane w pamięci. Reminiscencje teoretyczne i krytyczne (2017). Redaktor naukowy Ku filozofii fotografii Viléma Flussera (2004, 2015). Redaktor tomów zbiorowych Digitalne dotknięcia. Teoria w praktyce/Praktyka w teorii (2010), Bio-techno-logiczny świat. Bio art oraz sztuka technonaukowa w czasach posthumanizmu i transhumanizmu (2015), Klasyczne dzieła sztuki nowych mediów (2015), twórca antologii Teoria i estetyka fotografii cyfrowej (2017). Członek Komitetu Nauk o Kulturze PAN.
Statystyki
Abstract views: 261PDF downloads: 205
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Piotr Zawojski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Piotr Zawojski, Twórca wyzwalający rzeczywistość przeciwko dyktatowi „mise en scène”? „Five” Abbasa Kiarostamiego , Kwartalnik Filmowy: Nr 122 (2023): Krajobrazy, panoramy, terytoria
- Piotr Zawojski, Poza narracją i fabułą – „Visitors” Godfreya Reggio jako przykład niefikcyjnego kina „avant-doc”. Typologie filmu dokumentalnego , Kwartalnik Filmowy: Nr 123 (2023): Tempo i rytm
- Piotr Zawojski, O intermedialnych relacjach między filmem i grami wideo , Kwartalnik Filmowy: Nr 125 (2024): Kino jako maszyna pamiętania
