Historia pewnego złudzenia. Teorie kiczu i „Podwójne życie Weroniki” Krzysztofa Kieślowskiego

Agnieszka Morstin-Popławska

kwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Jagielloński (Polska)

Abstrakt

Pierwsza część tekstu zawiera opis trzech teorii kiczu: Hermanna Brocha, Abrahama Molesa i Milana Kundery. Opis ten stwarza podstawę teoretyczną analizy Podwójnego życia Weroniki Krzysztofa Kieślowskiego, która stanowi drugą część tekstu i skupia się na takich zjawiskach, jak egzaltacja, prymat estetyzmu, tzw. religia piękna, kłamstwo estetyczne. W zakończeniu autorka stwierdza, że analiza tego filmu pozwala wskazać pojęcia składające się na słownik kiczu najwyższej próby, jednak nie uważa, by był to kicz groźny, bowiem sam fakt, że jesteśmy go w stanie zidentyfikować i poddać refleksji krytycznej oznacza, że świadomość kiczu jest obecnie znacznie wyższa niż to miało miejsce w pierwszej połowie XX wieku. Kiczu bardziej się dziś używa, niż się go przeżywa, pozwalając sobie na różne style uczestnictwa w kulturze oferującej zarówno tandetne uciechy, jak i egzaltowane estetyczne wzloty w postaci filmu Krzysztofa Kieślowskiego.


Słowa kluczowe:

Krzysztof Kieślowski, kicz, egzaltacja

Broch Hermann, Kilka uwag o kiczu i inne eseje, tłum. D. Borkowska, J. Garewicz, R. Turczyn, Czytelnik, Warszawa 1998, s. 46, 105, 109, 116.
  Google Scholar

Kieślowski Krzysztof, O sobie, Znak, Kraków 1997, s. 144.
  Google Scholar

Kundera Milan, Nieznośna lekkość bytu, tłum. A. Holland, PIW, Warszawa 1996, s. 187.
  Google Scholar

Kundera Milan, Sztuka powieści, tłum. M. Bieńczyk, Czytelnik, Warszawa 1998, s. 24, 142.
  Google Scholar

Lacroix Michel, Ideologia New Age, tłum. M. Gałuszka, Książnica, Katowice 1999, s. 34-35, 42.
  Google Scholar

Martuszewska Anna, Wniebowzięcie heroiny, w: taż, Ta trzecia. Problemy literatury popularnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1997, s. 72.
  Google Scholar

Moles Abraham, Kicz, czyli sztuka szczęścia. Studium o psychologii kiczu, tłum. A. Szczepańska, E. Wendel, PIW, Warszawa 1978, s. 218.
  Google Scholar

Poprzęcka Maria, Złoty wiek złej sztuki, w: tejże, O złej sztuce, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1998, s. 161-205, 244-245.
  Google Scholar

Sobolewska Anna, Mapy duchowe współczesności: co nam zostało z Nowej Ery?, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2009.
  Google Scholar

Ugrešić Dubravka, Słodkie strategie, w: tejże, Kultura kłamstwa (eseje antypolityczne), tłum. D. J. Ćirlić, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1998, s. 67-126
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2009-06-30

Cited By / Share

Morstin-Popławska, A. (2009) „Historia pewnego złudzenia. Teorie kiczu i «Podwójne życie Weroniki» Krzysztofa Kieślowskiego”, Kwartalnik Filmowy, (66), s. 139–154. doi: 10.36744/kf.3141.

Autorzy

Agnieszka Morstin-Popławska 
kwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Jagielloński Polska

Adiunkt w In­stytucie Sztuk Audiowizualnych UJ. Współreda­gowała tom Ciało i seksualność w kinie polskim (2009).



Statystyki

Abstract views: 27
PDF downloads: 12


Licencja

Prawa autorskie (c) 2009 Agnieszka Morstin-Popławska

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.

W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.