Polskie kino. Obywatel a służba bezpieczeństwa
Krystyna Duniec
kwartalnik.filmowy@ispan.plInstytut Sztuki, Polska Akademia Nauk (Polska)
Joanna Krakowska
Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk (Polska)
Abstrakt
Film fabularny jako źródło historyczne jest często niedoceniany, podczas gdy pomimo swoich ambicji artystycznych i otwarcie subiektywnych narracji powinien być rozpoznawany i analizowany jako wartościowe źródło wiedzy o przeszłości. Autorki przedstawiają sposoby, w jakie polskie kino prezentowało i interpretowało Służbę Bezpieczeństwa oraz jej relacje ze zwykłymi ludźmi. Z filmów zrealizowanych zarówno przed, jak i po 1989 r. możemy się dowiedzieć zaskakująco wiele o metodach działania, inwigilacji, przesłuchaniach i torturach stosowanych przez tajne służby w niemal każdym okresie historii Polski. Polskie filmy przedstawiające teorię i praktykę Służby Bezpieczeństwa mogą być analizowane w odniesieniu do trzech różnych porządków: reprezentacji (opisywanie aparatu bezpieczeństwa PRL-u), dramatyzacji (zaprzęganie go do akcji filmowej jako czynnika modalnego) i aktualizacji (która odnosi współczesność do przeszłości i każe czytać historię przez współczesne konflikty, z czym także wiąże się problem lustracji).
Słowa kluczowe:
Służba Bezpieczeństwa, kino polskie, PRLBibliografia
Akta dotyczących KSS KOR z lat 1976-1980, Archiwum IPN BU 01224/1911, „Gracze”.
Google Scholar
Bugajski Ryszard, Przesłuchanie, Niezależna Oficyna Wydawnicza Nowa 1983, s. 29-30.
Google Scholar
Obywatel a służba bezpieczeństwa, w: Mały konspirator, CDN, Warszawa 1983, s. 14-22.
Google Scholar
Autorzy
Krystyna Dunieckwartalnik.filmowy@ispan.pl
Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk Polska
Profesor w Instytucie Sztuki PAN; zajmuje się antropologią i historią teatru. Autorka książek: Kaprysy Prospera. Szekspirowskie inscenizacje Leona Schillera (1998), Jan Kreczmar. Grał jakby uczył (2004), współautorka zbioru esejów Soc i sex. Diagnozy teatralne i nie- teatralne (2009), redaktorka tomu Aktor. Niepewna tożsamość (2011).
Autorzy
Joanna KrakowskaInstytut Sztuki, Polska Akademia Nauk Polska
Adiunkt w Instytucie Sztuki PAN, zastępca redaktora naczelnego miesięcznika „Dialog”. Redaktorka książek Teatr drugiego obiegu (2000), Aktor teoretyczny (2002), Teatr. Rekonstrukcje (2004), współautorka zbioru esejów Soc i sex. Diagnozy teatralne i nieteat- ralne (2009), autorka monografii Mikołajska. Teatr i PRL (2011).
Statystyki
Abstract views: 66PDF downloads: 32
Licencja
Prawa autorskie (c) 2012 Krystyna Duniec, Joanna Krakowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Joanna Krakowska, Obca kraina , Kwartalnik Filmowy: Nr 77-78 (2012): Polskie mity, polskie kompleksy
