Nieludzkie, arcyludzkie. Wnętrze ciała w twórczości Davida Cronenberga
Abstrakt
Figura granicy jest naczelną metaforą kina Davida Cronenberga. W swych filmach reżyser operuje na pograniczu między wnętrzem i zewnętrzem, między tym, co własne i obce, ludzkie i nieludzkie. Wykorzystując narzędzia psychoanalizy kultury, posthumanizmu i myśli feministycznej trzeciej fali, autorka analizuje znaczenie tych granic, zaś w szczególności przepuszczalnych granic ciał Cronenbergowskich bohaterów, którzy zdają się raczej łączyć wnętrze z zewnętrzem, niż je rozdzielać. Analiza skupia się w największym stopniu na filmie Mucha – refleksji o wnętrzu ciała, jego przemianach i rozpadzie, o poszukiwaniu własnej tożsamości i przekształceniach podmiotowości, o konfrontacji z tym, co obce i nieznane: w cielesności i seksualności, nauce i technologii, chorobie i śmierci. Autorka wskazuje na znaczenie nietrwałości granic ciała, tożsamości i człowieczeństwa, ich podatności na ingerencję, nieraz prowadzącej do zatarcia granic samej rzeczywistości.
Słowa kluczowe:
David Cronenberg, granica, ciałoBibliografia
Beard William, The Artist as Monster: The Cinema of David Cronenberg, University of Toronto Press, Toronto-Buffalo – London, 2006, s. 200, 205-206.
Google Scholar
Creed Barbara, The Monstrous-Feminine: Film, Feminism, Psychoanalysis, Routledge, London 2003.
Google Scholar
Douglas Mary, Czystość i zmaza, tłum. M. Bucholc, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2007, s. 155.
Google Scholar
Kristeva Julia, Czarne słońce. Depresja i melancholia, tłum. M. P. Markowski, R, Ryziński, Universitas, Kraków 2007 s. 232.
Google Scholar
Kristeva Julia, Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie, tłum. M. Falski, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2007, s. 7-10, 13, 29, 59, 70.
Google Scholar
Loska Krzysztof, Pitrus Andrzej, David Cronenberg: rozpad ciała, rozpad gatunku, Rabid, Kraków 2003, s. 36, 109, 118, 121.
Google Scholar
Autorzy
Klaudia Rachubińskakwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Warszawski Polska
Absolwentka Wydziału Psychologii UW, doktorantka Instytutu Kultury Polskiej UW, członkini Grupy ETC; zajmuje się problematyką ciała w kulturze, strategiami wizualnego konstruowania tożsamości, psychoanalizą kultury, myślą feministyczną drugiej i trzeciej fali.
Statystyki
Abstract views: 0PDF downloads: 0
Licencja
Prawa autorskie (c) 2012 Klaudia Rachubińska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Klaudia Rachubińska, „No Time, Make, or Reason”. Afektywne formy teledysku „Only You” zespołu Portishead , Kwartalnik Filmowy: Nr 123 (2023): Tempo i rytm
- Klaudia Rachubińska, Filmowe spotkania z ciałem , Kwartalnik Filmowy: Nr 128 (2024): Dekolonizacja dyskursów filmowych
- Klaudia Rachubińska, „You're one of me?" Ciało jako nośnik tożsamości w filmach Davida Cronenberga , Kwartalnik Filmowy: Nr 83-84 (2013): Ciało w filmie
