Polskie kino lat 30. jako ślad rzeczywistości. Emancypacja kobiet
Abstrakt
W latach 30. XX w., po wstrząsie, jaki wywołał wielki kryzys, realizm ponownie stał się popularną tendencją w polskiej kulturze. Twórczość zespołu literackiego „Przedmieście”, seria reportaży publikowanych na łamach „Wiadomości Literackich” czy powieści środowiskowe zwracały uwagę opinii publicznej na te rejony życia, które do tej pory były spychane na margines. Wychodząc naprzeciw upodobaniom widzów, filmowcy adaptowali tematy z codziennej rzeczywistości, łącząc je z konwencją melodramatu. Jednym z najszerzej dyskutowanych tematów w tym okresie była emancypacja kobiet. Zmiany dokonujące się w tej sferze życia były częstymi elementami polskich filmów lat 30. Analiza związków fabuł z rzeczywistością i tematami obecnymi w debacie publicznej pozwala na przyjrzenie się takim aspektom funkcjonowania ówczesnego społeczeństwa, jak prawodawstwo, stosunki społeczne, sytuacja ekonomiczna i obyczajowość.
Słowa kluczowe:
okres międzywojenny, realizm, emancypacjaBibliografia
Adamczak, Marcin. Globalne Hollywood, filmowa Europa i polskie kino po 1989 roku. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2010.
Google Scholar
Armatys, Barbara, Leszek Armatys, Wiesław Stradomski. Historia Filmu Polskiego, tom II, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1988.
Google Scholar
Armatys, Leszek, Wiesław Stradomski, Od Niewolnicy zmysłów do Czarnych diamentów. Warszawa: Centralny Ośrodek Metodyki Upowszechniania Kultury, 1988.
Google Scholar
Burke, Peter. Eyewitnessing. The Uses of Images as Historical Evidence. Ithaca-New York: Cornell University Press, 2001.
Google Scholar
Gierszewska, Barbara Lena. Polski film fabularny 1918-1939. Recenzje. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2012.
Google Scholar
Jagielski, Sebastian. Maskarady męskości. Pragnienie homospołeczne w polskim kinie fabularnym. Kraków: Universitas, 2013.
Google Scholar
Kałwa, Dobrochna. Kobieta aktywna w Polsce międzywojennej. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze "Historia Iagellonica", 2001.
Google Scholar
Kałwa, Dobrochna. Prawa kobiet. 95 lat możliwości wyboru. [rozm. przepr. Adam Leszczyński]. http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,96856,14989648.html.
Google Scholar
Kapsa, Jarosław. Damy w parlamencie II Rzeczypospolitej. http://fundacjawip.wordpress.com/2013/05/10/damy-w-parlamencie-ii-rzeczpospolitej.
Google Scholar
Kozerawska, Małgorzata, Joanna Podolska. „Piranie czekają na kadisz”. „Wysokie obcasy” 2007, http://wyborcza.pl/1,81388,3859153.html.
Google Scholar
Lubelski, Tadeusz. Historia kina polskiego. Katowice: Videograf II, 2009.
Google Scholar
Łozowska-Marcinkowska, Kamila. Sprawy niewieście. Problematyka czasopism kobiecych Drugiej Rzeczypospolitej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2010.
Google Scholar
Madej, Alina. Kino, władza, publiczność. Kinematografia polska w latach 1944-1949. Bielsko Biała: Wydawnictwo "Prasa Beskidzka", 2002.
Google Scholar
Madej, Alina. Mitologie i konwencje. O polskim kinie fabularnym dwudziestolecia międzywojennego. Kraków: Universitas, 1992.
Google Scholar
Nycz, Ryszard. Literatura jako trop rzeczywistości. Polityka epifanii w nowoczesnej literaturze polskiej. Kraków: Universitas, 2001.
Google Scholar
Piątkowska, Monika. Życie przestępcze w przedwojennej Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012.
Google Scholar
Podsiadło, Magdalena. Autobiografizm filmowy, jako ślad podmiotowej egzystencji. Kraków: Universitas, 2013.
Google Scholar
Rollins, Peter C., [red.]. Hollywood as Historian. American Film in a Cultural Context. Lexington: The University Press of Kentucky, 1998.
Google Scholar
Rubinraut, Herman. Prostytutka i my, ludzie porządni. „Wiadomości literackie” 7 (1933). http://retropress.pl/wiadomosci-literackie/prostytutka-ludzie-porzadni.
Google Scholar
Skotarczak, Dorota. Historia wizualna. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2012.
Google Scholar
Stachówna, Grażyna. Niedole miłowania. Ideologia i perswazja w melodramatach filmowych. Kraków: Rabid, 2001.
Google Scholar
Szwarc, Andrzej, Anna Żarnowska, [red.] Równe prawa i nierówne szanse. Kobiety w Polsce międzywojennej. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2000.
Google Scholar
Toeplitz, Jerzy. Historia Sztuki filmowej t. III. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1959.
Google Scholar
Toeplitz, Jerzy. Jestem umiarkowanym optymistą, rozm. D. Karcz. „Kino” 12 (1984) 1-6.
Google Scholar
Zajiček, Edward. Poza ekranem. Kinematografia polska 1918 – 2005. Warszawa: Stowarzyszenie Filmowców Polskich i Studio Filmowe Montevideo, 2009.
Google Scholar
Zajiček, Edward. Zarys historii gospodarczej kinematografii polskiej t.1. Łódź: Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna, 2008.
Google Scholar
Żeleński, Tadeusz. Jak skończyć z piekłem kobiet. http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/jak-skonczyc-z-pieklem-kobiet.html.
Google Scholar
Autorzy
Adam Uryniakkwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Jagielloński Polska
Doktorant w Instytucie Sztuk Audiowizualnych UJ. Interesuje się polskim kinem lat 20. i 30.
Statystyki
Abstract views: 94PDF downloads: 108
Licencja
Prawa autorskie (c) 2015 Adam Uryniak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Adam Uryniak, Smak Orientu i inne przyjemności. Rola filmów przygodowych i morskich w propagandzie II RP , Kwartalnik Filmowy: Nr 95 (2016): Transnarodowość kina polskiego
