Montażowe formy Wacława Kaźmierczaka
Marek Kosma Cieśliński
mkosma@interia.plWrocławska Akademia Biznesu w Naukach Stosowanych (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-5687-2559
Abstrakt
Wacław Kaźmierczak (1905-1981) należy do czołowych polskich montażystów kina dokumentalnego. Zdobywszy doświadczenie filmowe przed rokiem 1939 oraz przy dokumentowaniu powstania warszawskiego, po II wojnie światowej współtworzył najważniejsze produkcje Wytwórni Filmów Dokumentalnych w Warszawie i wykształcił wielu następców. W pracy preferował lakoniczne formy i metaforyczne połączenia montażowe; potrafił przykuć i utrzymać uwagę widza. Jego styl ewoluował od perswazyjnych komunikatów politycznych do przekrojowych syntez historycznych, tworzonych z wykorzystaniem materiałów archiwalnych, czego wybitnym przykładem jest pełnometrażowy dokument Requiem dla 500 tysięcy (1963). Jako montażysta odznaczał się pogłębioną znajomością historycznych form prowadzenia narracji filmowej, czemu charakterystyczny wyraz dawał w montowanej przez prawie czterdzieści lat Polskiej Kronice Filmowej. Autor omawia ewolucję stylu Kaźmierczaka i przedstawia jego najbardziej charakterystyczne dzieła.
Słowa kluczowe:
film dokumentalny, kronika filmowa, montaż filmowy, edycja, rytm filmuBibliografia
Cieśliński, M. K. (2022). Od walki publicystycznej do magazynu informacyjnego. Lewicowe dziennikarstwo filmowe Heleny Lemańskiej. Dzieje Najnowsze, (3), ss. 175-190.
DOI: https://doi.org/10.12775/DN.2022.3.09
Google Scholar
Jewsiewicki, W. (1972). Polscy filmowcy na frontach drugiej wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Google Scholar
Ozimek, S. (1981). Zawód – polski montażysta. Film, (20), ss. 10-11.
Google Scholar
Peltz, J. (1965). Mistrz montażu. Film, (6), ss. 6-7.
Google Scholar
Stępień, T. (1962). Odwrotna strona... ekranu. 250 km taśmy Polskiej Kroniki Filmowej. Film, (26), s. 11.
Google Scholar
Wertenstein, W. (1968). Filmowe czterdzieści lat Wacława Kaźmierczaka (wywiad Wandy Wertenstein). Magazyn Filmowy, (39), ss. 13-14.
Google Scholar
Zonn, L. (2008). W montażowni – wczoraj. Łódź: Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. L. Schillera.
Google Scholar
Autorzy
Marek Kosma Cieślińskimkosma@interia.pl
Wrocławska Akademia Biznesu w Naukach Stosowanych Polska
https://orcid.org/0000-0002-5687-2559
Doktor nauk humanistycznych, filmoznawca, nauczyciel akademicki, specjalista w zakresie komunikacji. Zajmuje się problemami perswazji i manipulacji w mediach audiowizualnych. Obecnie interesują go filmowe narracje portali społecznościowych. Autor m.in. książek Piękniej niż w życiu. Polska Kronika Filmowa 1944-1994 (2006) oraz Polska Kronika Filmowa. Podglądanie PRL-u (2016). Publikował m.in. w „Kwartalniku Filmowym” oraz „Images”.
Statystyki
Abstract views: 111PDF downloads: 88
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Marek Kosma Cieśliński
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Marek Kosma Cieśliński, Od kohabitacji do nienawiści. Polska Kronika Filmowa w potyczkach z Kościołem katolickim (1946-1951) , Kwartalnik Filmowy: Nr 92 (2015): Kino polskie i polityka
- Marek Kosma Cieśliński, Dla aparatu i dla mas – modele prezentowania święta w Polskiej Kronice Filmowej , Kwartalnik Filmowy: Nr 100 (2017): O świętowaniu
