W stronę Nowej Szczerości. Konceptualizowanie przemian wrażliwości w najnowszym kinie polskim
Łukasz Kiełpiński
kielpinski.lukasz@gmail.comUniwersytet Warszawski (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-4977-9089
Abstrakt
Artykuł jest próbą przeszczepienia wywodzącej się z literaturoznawstwa anglosaskiego kategorii Nowej Szczerości na grunt refleksji o przemianach kina polskiego ostatnich kilku lat. Rozpoznania zostały przedstawione w świetle trendów współczesnej humanistyki i sztuki, by było możliwe udzielenie odpowiedzi na pytanie, jak wobec nich sytuuje się kino polskie. Na przykładzie filmów Cicha noc (reż. Piotr Domalewski, 2017), Zabij to i wyjedź z tego miasta (reż. Mariusz Wilczyński, 2019) oraz Wszystkie nasze strachy (reż. Łukasz Ronduda, Łukasz Gutt, 2021) autor stara się pokazać rosnące zainteresowanie takimi dyspozycjami afektywnymi bohaterów filmowych jak czułość, podatność na zranienie i troska. Proponowane rozumienie Nowej Szczerości w kontekście kina polskiego odnosi się do filmów, których twórcy podzielają obecne w polskiej debacie publicznej przekonanie o polaryzacji społecznej i kryzysie wspólnoty, a zarazem sugerują inny – reparacyjny, niosący nadzieję – model relacyjności.
Słowa kluczowe:
Nowa Szczerość, teoria afektów, współczesne kino polskieBibliografia
Berlant, L. (2011). Cruel Optimism. Durham – London: Duke University Press.
DOI: https://doi.org/10.1515/9780822394716
Google Scholar
Collins, J. (1993). Genericity in the 90s: Eclectic Irony and the New Sincerity. W: J. Collins, H. Radner, A. Collins (red.), Film Theory Goes to the Movies (ss. 242-263). New York: Routledge.
Google Scholar
Cykorz, K. (2021, 20 listopada). „Wszystkie nasze strachy”: pępek i krzyż. KrytykaPolityczna.pl. https://krytykapolityczna.pl/kultura/film/klara-cykorz-wszystkie-nasze-strachy-pepek-i-krzyz/
Google Scholar
Czapliński, P., Bednarek, J. (2018). Prognozowanie teraźniejszości. Myślenie z wnętrza kryzysu. Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra.
Google Scholar
Czerkawski, P. (2017). Być ze wszystkimi. Filmweb.pl. https://www.filmweb.pl/reviews/recenzja-filmu-Cicha+noc-20791
Google Scholar
Czerkawski, P. (2017). Nikt w tej rodzinie nie jest z grunty zły. Kino, (11), ss. 22-24.
Google Scholar
Derrida J. (2021). W końcu nauczyć się żyć (fragment) (tłum. P. Sadzik). MachinaMysli.org. http://machinamysli.org/w-koncu-nauczyc-sie-zyc-fragment/?fbclid=IwAR1i7kzCUnhfGiEseoS3nDwdGxchlgpHFe9aJoyQSfCB-pJMQjIgdj-FcOw
Google Scholar
Eve, M. P. (2019). Sincerity. W: D. O’Gorman, R. Eaglestone (red.), The Routledge Companion to Twenty-First Century Literary Fiction (ss. 36-47). London – New York: Routledge.
DOI: https://doi.org/10.4324/9781315880235-4
Google Scholar
Groys, B. (2012). Under Suspicion: A Phenomenology of Media (tłum. C. Strathausen). New York: Columbia University Press.
DOI: https://doi.org/10.7312/columbia/9780231146180.001.0001
Google Scholar
Kelly, A. (2017). David Foster Wallace and New Sincerity Aesthetics: A Reply to Edward Jackson and Joel Nicholson-Roberts. Orbit: A Journal of American Literature, (5), ss. 1-32. doi: https://doi.org/10.16995/orbit.224
DOI: https://doi.org/10.16995/orbit.224
Google Scholar
Kubera, J. (2013). Metamodernistyczna oscylacja lub podmiot i tożsamość po postmodernizmie. Teksty Drugie, (1-2), ss. 293-304.
Google Scholar
Majmurek, J. (2021, 6 marca). Film, którego nie da się przeżyć bezkarnie. KrytykaPolityczna.pl. https://krytykapolityczna.pl/kultura/film/jakub-majmurek-zabij-to-i-wyjedz-z-tego-miasta-recenzja/
Google Scholar
Massumi, B. (2013). Autonomia afektu (tłum. A Lipszyc). Teksty Drugie, (6), ss. 112-135.
Google Scholar
McGowan, T. (2008). Realne spojrzenie. Teoria filmu po Lacanie (tłum. K. Mikurda). Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Google Scholar
Mouffe, C. (2005). Paradoks demokracji (tłum. W. Jach, M. Kamińska, A. Orzechowski). Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Google Scholar
Mouffe, C. (2015). Agonistyka. Polityczne myślenie o świecie (tłum. B. Szelewa). Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Google Scholar
Piepiórka, M. (2021). Site-specific. Filmweb.pl. https://www.filmweb.pl/reviews/recenzja-filmu-Wszystkie+nasze+strachy-24011
Google Scholar
Sikora, S. (2020). Szczerość. O wyłanianiu się nowoczesnego porządku komunikacyjnego. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323535836
Google Scholar
Socha, J. (2017). Polska, kilkadziesiąt kilometrów od Warszawy. Dwutygodnik.com. https://www.dwutygodnik.com/artykul/7503-polska-kilkadziesiat-kilometrow-od-warszawy.html
Google Scholar
Staniszkis, J. (2001). Postkomunizm: próba opisu. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Google Scholar
Szczekała, B. (2016). Podreperować świat. Postironia i film. Ekrany, 29 (1), ss. 6-13.
Google Scholar
Szymczak, J. (2020, 29 czerwca). „Mową nienawiści polską młodzież zryto”, czyli przebudzenie młodych (rekord frekwencji i więcej). OKO.press. https://oko.press/mowa-nienawisci-polska-mlodziez-zryto-czyli-przebudzenie-mlodych-rekord-frekwencji-i-wiecej/
Google Scholar
Taylor, C. (2001). Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej (tłum. M. Gruszczyński i in.). Warszawa: PWN.
Google Scholar
Taylor, C. (2002). Etyka autentyczności (tłum. A. Pawelec). Kraków: Znak.
Google Scholar
Wallace, D. F. (2016). Rzekomo fajna rzecz, której więcej nie zrobię. Eseje i rozważania (tłum. J. Kozak). Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
Google Scholar
Williams, R. (1989). Marksizm i literatura (tłum. A. Chojnacki, E. Kasperski). Warszawa: PWN.
Google Scholar
Żurawiecki, B. (2021). Wszystkie nasze ofiary. Dwutygodnik.pl. https://www.dwutygodnik.com/artykul/9728-wszystkie-nasze-ofiary.html
Google Scholar
Autorzy
Łukasz Kiełpińskikielpinski.lukasz@gmail.com
Uniwersytet Warszawski Polska
https://orcid.org/0000-0003-4977-9089
Absolwent Międzydziedzinowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych i Społecznych na Uniwersytecie Warszawskim. Członek Collegium Invisibile. Publikował w takich czasopismach jak „Kwartalnik Filmowy”, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej”, „Ekrany” czy „Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu”. Interesuje się kinem współczesnym, teorią afektu i autobiografizmem.
Statystyki
Abstract views: 395PDF downloads: 348
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Łukasz Kiełpiński
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Łukasz Kiełpiński, Ucieleśniony odbiór tańca w filmie. Przypadek „Climaksu” Gaspara Noé , Kwartalnik Filmowy: Nr 111 (2020): Zmysły i afekty
