Współzawodnictwo czy współpraca? Formalne i przemysłowe zależności kina i telewizji
Dawid Junke
dawid.junke@gmail.comUniwersytet Wrocławski (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-4894-994X
Abstrakt
Autor opisuje wzajemne zależności między kinem i telewizją, skupiając się na formach przekazu charakterystycznych dla obu mediów – filmie i serialu. Współzawodnictwo i współpraca między tymi mediami są przedstawione w kontekście różnic technicznych i przemysłowych. W centrum uwagi znajdują się tzw. seriale telewizyjne nowej generacji, które często są charakteryzowane jako mające „kinową jakość”. Mimo retorycznego zabarwienia tego typu porównania mają pewien potencjał analityczny, który ujawnia się w toku analizy narracji i mise-en-scène produkcji takich jak Rodzina Soprano, Sześć stóp pod ziemią i Zagubieni, a także starszych tytułów, m.in. Strefa mroku. Autor wskazuje, że za „filmowe” w swoim charakterze bywają uznawane zarówno serie epizodyczne, jak i silnie zserializowane produkcje platform streamingowych, które zgodnie z rozpoznaniami Amandy D. Lotz są przedstawiane jako „telewizja dystrybuowana internetowo”, a nie zupełnie nowe medium.
Słowa kluczowe:
telewizja kinowa, seriale telewizyjne, serie epizodyczne, streamingBibliografia
Adamczak, M. (2010). Globalne Hollywood. Filmowa Europa i polskie kino po 1989 roku: Przeobrażenia kultury audiowizualnej przełomu stuleci. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Google Scholar
Adamczak, M., Salamon, S. (2019). Kruszenie globalnego Hollywood. System „holdbacks” i sekwencyjność okien dystrybucyjnych a rozwój platform streamingowych. Kwartalnik Filmowy, (108), ss. 243-255. https://doi.org/10.36744/kf.190
Google Scholar
Barnes, B., Sperling, N. (2020, 3 grudnia). Warner Bros. Says All 2021 Films Will Be Streamed Right Away. The New York Times. https://www.nytimes.com/2020/12/03/business/media/warner-brothers-movies-hbo-max.html
Google Scholar
Belton, J. (2014). Psychology of the Photographic, Cinematic, Televisual, and Digital Image. New Review of Film and Television Studies, 12 (3), ss. 234-246. https://doi.org/10.1080/17400309.2014.925769
Google Scholar
Carroll, N. (2001). TV and Film: A Philosophical Perspective. Journal of Aesthetic Education, 35 (1), ss. 15-29. https://doi.org/10.2307/3333768
Google Scholar
Edgerton, G. (2011). The Sopranos as Tipping Point in the Second Coming of HBO. W: D. Lavery, D. L. Howard, P. Levinson (red.), The Essential Sopranos Reader (ss. 7-16). Lexington – Kentucky: University Press of Kentucky.
Google Scholar
Egner, J. (2019, 7 stycznia). David Chase on „The Sopranos”, Trump and, Yes, That Ending. The New York Times. https://www.nytimes.com/2019/01/07/arts/television/david-chase-sopranos-interview.html
Google Scholar
Feuer, J. (2011). HBO i pojęcie telewizji jakościowej (tłum. studenci piątego roku kulturoznawstwa pod opieką dr. Mirosława Filiciaka). W: T. Bielak, M. Filiciak, G. Ptaszek (red.), Zmierzch telewizji? Przemiany medium. Antologia (ss. 114-128). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar
Filiciak, M. (2011). TV czy nie-TV? Telewizja doby post-soap opera i sieci peer-to-peer. W: M. Filiciak, B. Giza (red.), Post-soap. Nowa generacja seriali telewizyjnych a polska widownia (ss. 237-255). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar
Friedman, S. (2017). Are You Watching Closely? Cultural Paranoia, New Technologies, and the Contemporary Hollywood Misdirection Film. Albany – New York: SUNY Press.
Google Scholar
Gleiberman, O. (2021, 31 maja). Will Audiences Return to Movie Theaters? Yes! But It’s Now a Culture War Issue (Column). Variety. https://variety.com/2021/film/columns/movie-theaters-audiences-return-a-quiet-place-cruella-1234985060/
Google Scholar
Hibberd, J. (2021, 16 kwietnia). Amazon’s „The Lord of the Rings” to Cost $465M for Just One Season. The Hollywood Reporter. https://www.hollywoodreporter.com/tv/tv-news/amazons-lord-of-the-rings-cost-465-million-one-season-4167791/
Google Scholar
Lotz, A. D. (2017). Portals: A Treatise on Internet-Distributed Television. Ann Arbor: Michigan Publishing – University of Michigan Library. https://quod.lib.umich.edu/m/maize/mpub9699689/1:6/--portals-a-treatise-on-internet-distributed-television?rgn=div1;view=fulltext
Google Scholar
Maglio, T. (2016, 21 lipca). Netflix Users Spend 18 Minutes Picking Something to Watch,
Google Scholar
Study Finds. TheWrap. https://www.thewrap.com/netflix-users-browse-for-programming-twice-as-long-as-cable-viewers-study-says/
Google Scholar
Marshall, G. L. (2013). The History of Prime Time Television. San Diego: Cognella Academic Publishing.
Google Scholar
Martin, B. (2013). Difficult Men: Behind the Scenes of a Creative Revolution: From „The Sopranos” and „The Wire” to „Mad Men” and „Breaking Bad”. New York: Penguin Press.
Google Scholar
Masters, K. (2020, 7 grudnia). Christopher Nolan Rips HBO Max as „Worst Streaming Service”, Denounces Warner Bros.’ Plan. The Hollywood Reporter. https://www.hollywoodreporter.com/business/business-news/christopher-nolan-rips-hbo-max-as-worst-streaming-service-denounces-warner-bros-plan-4101408/
Google Scholar
Poniewozik, J. (2015, 16 grudnia). Streaming TV Isn’t Just a New Way to Watch. It’s a New Genre. The New York Times. https://www.nytimes.com/2015/12/20/arts/television/streaming-tv-isnt-just-a-new-way-to-watch-its-a-new-genre.html
Google Scholar
Roman, J. (2005). From Daytime to Primetime: The History of American Television Programs. Westport, Connecticut – London: Greenwood.
Google Scholar
Ryszkiewicz, J. (2014). To nie telewizja...?. W: M. Major, J. Bucknall-Hołyńska (red.), Władcy torrentów. Wokół angażującego modelu telewizji (ss. 193-199). Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Google Scholar
Sepinwall, A. (2013). The Revolution Was Televised: The Cops, Crooks, Slingers, and Slayers Who Changed TV Drama Forever. New York: Touchstone.
Google Scholar
Siska, W. C. (2016, 15 czerwca). „If All This is for Nothing”: The Sopranos as Art Cinema. https://web.archive.org/web/20160615133224/http://davidlavery.net/Sopranos/Web_Only/Siska.pdf
Google Scholar
Spangler, T. (2019, 14 maja). Disney Assumes Full Control of Hulu in Deal With Comcast. Variety. https://variety.com/2019/digital/news/disney-full-control-hulu-comcast-deal-1203214338/
Google Scholar
Spiegel, J. (2019, 23 września). 15 Years Ago, „Lost” Changed Television Forever. https://www.slashfilm.com/lost-anniversary/
Google Scholar
Szczekała, B. (2018). Mind-game films. Gry z narracją i widzem. Łódź: Narodowe Centrum Kultury Filmowej.
Google Scholar
Taub, E. A. (2004, 18 marca). How Do I Love Thee, TiVo? The New York Times. https://www.nytimes.com/2004/03/18/technology/how-do-i-love-thee-tivo.html
Google Scholar
Telotte, J. P. (2010). In the Cinematic Zone of „The Twilight Zone”. Science Fiction Film and Television, 3 (1), ss. 1-17.
Google Scholar
Thompson, K. (2003). Storytelling in Film and Television. Cambridge: Harvard University Press.
Google Scholar
Uricchio, W. (2014). Film, Cinema, Television… Media? New Review of Film and Television Studies, 12 (3), ss. 266-279. https://doi.org/10.1080/17400309.2014.926656
Google Scholar
Van, J. (1994, 30 października). TV’s Larger-Than-Life Surge. Chicagotribune.com. https://www.chicagotribune.com/news/ct-xpm-1994-10-30-9410300126-story.html
Google Scholar
Weprin, A. (2021, 17 maja). It’s Official: AT&T and Discovery Detail Merger Plans. The Hollywood Reporter. https://www.hollywoodreporter.com/business/business-news/att-warnermedia-discovery-deal-official-1234954085/
Google Scholar
Whitten, S. (2021, 8 kwietnia). Warner Bros.’ Blockbusters Will Debut in Theaters First in 2022 Before Heading to Streaming. CNBC. https://www.cnbc.com/2021/04/08/warner-bros-blockbusters-will-debut-in-theaters-in-2022-then-stream.html
Google Scholar
Wolski, M. (2019). Poziomy wzajemnych oddziaływań w supersystemie rozrywkowym Marvel Cinematic Universe. Literatura i Kultura Popularna, (25), ss. 169-189. https://doi.org/10.19195/0867-7441.25.10
Google Scholar
Autorzy
Dawid Junkedawid.junke@gmail.com
Uniwersytet Wrocławski Polska
https://orcid.org/0000-0002-4894-994X
Doktor nauk humanistycznych, adiunkt w Instytucie Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego. Badacz kultury popularnej zafascynowany serialami telewizyjnymi, filmami i narracjami w innych mediach. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się wokół kulturowych aspektów produkcji i recepcji seriali telewizyjnych. Autor monografii Transcendencja i sekularyzacja. Motywy religijne we współczesnych amerykańskich serialach telewizyjnych (2018). Nominowany do nagrody Fulbright Slavic Award.
Statystyki
Abstract views: 404PDF downloads: 477
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Dawid Junke
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Dawid Junke, Autorstwo telewizyjne i komediowi showrunnerzy. Przypadek Grega Danielsa , Kwartalnik Filmowy: Nr 124 (2023): Streaming