Obrazy, zmysły i ciała. O wizualnej dynamice u progu biomediów

Piotr Celiński

piotr.celinski@umcs.pl
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej (Polska)
http://orcid.org/0000-0003-4227-7473

Abstrakt

Status oraz strukturę obrazów i wizualności kształtują dziś dwie strategie kulturowe. Pierwsza dotyczy restrukturyzacji sposobów ich postrzegania na skutek zmian w obrębie kulturowej organizacji zmysłów; druga polega na unieważnianiu bądź pomijaniu percepcji zmysłowej oraz łączeniu obrazów bezpośrednio z systemem nerwowym i organami ciała za pomocą biomediów. Celem autora eseju jest przyjrzenie się obu tym strategiom na podstawie teorii mediów i kultury wizualnej proponowanej przez Maurice’a Merleau-Ponty’ego, Johna Bergera, Didiera Anzieu czy Melinę Diaconu. Refleksji towarzyszy charakterystyka wybranych przykładów z twórczości Yvesa Kleina, Björk i Jasona Derulo. Takie zestawienie teorii i praktyk kultury mediów wizualnych skłania do stawiania pytań o przyszłe losy patrzenia, widzenia i zdolności do posługiwania się komunikatami wizualnymi w porządku cyfrowym i sieciowym.


Słowa kluczowe:

obraz, media, zmysły, cyfrowość, ciało

Anzieu, D. (1989). The Skin Ego. New Haven: Yale University Press.
  Google Scholar

Bal, M. (2006). Wizualny esencjalizm i przedmiot kultury wizualnej (tłum. M. Bryl). Artium Quaestiones, (17), ss. 295-385.
  Google Scholar

Berger, J. (2008). Sposoby widzenia (tłum. M. Bryl). Warszawa: Aletheia.
  Google Scholar

Breton Le, D. (2017). Sensing the World: An Anthropology of the Senses. London: Bloomsbury Academic.
  Google Scholar

Cong, L., Wang, Z., Chai, Y., i in. (2017). Rapid Whole Brain Imaging of Neural Activity in Freely Behaving Larval Zebrafish (Danio rerio). Elife, (6:e28158). https://doi.org/10.7554/eLife.28158.002.
DOI: https://doi.org/10.7554/eLife.28158.002   Google Scholar

Diaconu, M. (2006). Reflections on an Aesthetics of Touch, Smell and Taste. Contemporary Aesthetics. https://contempaesthetics.org/newvolume/pages/article.php?articleID=385#FN6
  Google Scholar

Hentschel, K. (2014). Visual Cultures in Science and Technology: A Comparative History. Oxford: Oxford University Press.
DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780198717874.001.0001   Google Scholar

Johnson, M. (2013). Znaczenie ciała. Estetyka rozumienia ludzkiego (tłum. J. Płuciennik). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
  Google Scholar

Latour, B. (2007). Can We Get Our Materialism Back, Please? Isis: A Journal of the History of Science, 98 (1), ss. 138-142.
  Google Scholar

Merleau-Ponty, M. (2001). Fenomenologia percepcji (tłum. M. Kowalska, J. Migasiński). Warszawa: Aletheia.
  Google Scholar

Mitchell, W. J. T. (2018). Image Science: Iconology, Visual Culture, and Media Aesthetics. Chicago: University of Chicago Press.
  Google Scholar

Morineau, C. (red.) (2006). Yves Klein. Corps, couleur, immatériel. Paris: Éditions du Centre Pompidou.
  Google Scholar

Sendyka, R. (2011). Antropologia zmysłów. Autoportret, 3 (35), ss. 20-27.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2020-11-13

Cited By / Share

Celiński, P. (2020) „Obrazy, zmysły i ciała. O wizualnej dynamice u progu biomediów”, Kwartalnik Filmowy, (111), s. 6–22. doi: 10.36744/kf.371.

Autorzy

Piotr Celiński 
piotr.celinski@umcs.pl
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej Polska
http://orcid.org/0000-0003-4227-7473

 

Medioznawca, teoretyk mediów cyfrowych, profesor nadzwyczajny w Katedrze Teorii Mediów Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Współtwórca wydarzeń kulturalnych i artystycznych. Autor i redaktor książek: Interfejsy. Cyfrowe technologie w komunikowaniu (2010), Kulturowe kody technologii cyfrowych (2011), Mindware. Technologie dialogu (2012), Postmedia. Cyfrowy kod i bazy danych (2013). Współtwórca i członek zarządu Fundacji Instytut Kultury Cyfrowej (www.kulturacyfrowa.org).

 



Statystyki

Abstract views: 405
PDF downloads: 339


Licencja

Prawa autorskie (c) 2020 Piotr Celiński

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.

W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.