Zagadka arcydzieła. Balzak i Rivette
Abstrakt
Punktem wyjścia eseju jest refleksja na temat rozumienia obrazu malarskiego zawarta w opowiadaniu Balzaka Le Chef-d’oeuvre inconnu. Autor pokazuje podobieństwa i różnice pomiędzy wizją obrazu przedstawioną w legendarnym tekście Balzaka a jego filmową reprezentacją w dziele Jacquesa Rivette'a La Belle Noiseuse. Interesuje go w pierwszym rzędzie retoryka rozmowy o ontologii obrazu a także konsekwencje jego pojmowania dla rozumienia zadań i istoty sztuki w ogóle.
Słowa kluczowe:
Jacques Rivette, Honoriusz Balzak, malarstwoBibliografia
Ashton Dore, A Fable of Modern Art, University of California Press, Berkley 1991, s. 10.
Google Scholar
Balthus, Pod prąd. Rozmowy z Constanzem Constantinim, tłum. J. M. Kłoczowski, Noir sur Blanc, Warszawa 2004, s. 146.
Google Scholar
Danto Arthur C., Introduction, w: Honoré de Balzac, „The Unknown Masterpiece” and „Gambara”, New York Review of Books, New York 2001, s. 8, 10, 18, 23, 25.
Google Scholar
de Balzac Honoré, Nieznane arcydzieło, tłum. J. Rogoziński, Czytelnik, Warszawa 1951, s. 13.
Google Scholar
Derrida Jacques, Prawda w malarstwie, tłum. M. Kwietniewska, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2003.
Google Scholar
Didi-Huberman Georges, Confronting Image. Questioning the Ends of a Certain History of Art, tłum. J. C. Goodman, Penn State Press, State College 2004, s. 234.
Google Scholar
Didi-Huberman Georges, La peinture incarnée, Les Editions de Minuit, Paris 1985, s. 35, 66-67.
Google Scholar
Gans Eric, Balzac’s „Unknowable Masterpiece” and the Limits of the Classical Esthetic, „MLN” 1975, nr 90 (4), s. 504-516.
DOI: https://doi.org/10.2307/2906835
Google Scholar
Gilman Margaret, Balzac and Diderot: „Le Chef-d’œuvre inconnu”, „PMLA” 1950, nr 4, t. 65, s. 644.
DOI: https://doi.org/10.2307/459659
Google Scholar
Goetz Adrien, Frenhofer et les maîtres d’autrefois, „L’Année balzacienne” 1994, nr 15, s. 69-89.
Google Scholar
Juszczak Wiesław, Zasłona w rajskie ptaki albo o granicach „okresu powieści”, PIW, Warszawa 1981, s. 49-55.
Google Scholar
Kear Jon, „Frenhofer, c’est moi”: Cézanne’s Nudes and Balzac’s „Le Chef-d’œuvre inconnu”, „Cambridge Quarterly” 2006, nr 35 (4), s. 345-360.
DOI: https://doi.org/10.1093/camqtly/bfl028
Google Scholar
Knight Diana, From Painting to Sculpture: Balzac, Pygmalion and the Secret of Relief in „Sarrasine” and „The Unknown Masterpiece”, „Paragraph” 2004, nr 1, t. 27, s. 79, 89.
DOI: https://doi.org/10.3366/para.2004.27.1.79
Google Scholar
Shillony Héléna, En marge du „Chef-d’œuvre inconnu”: Frenhofer, Appelle et David, „L’Année balzacienne” 1982, nr 3, s. 288-290.
Google Scholar
Autorzy
Dariusz Czajakwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Jagielloński Polska
Redaktor „Kontekstów”, antropolog kultury. Dr hab., wykładowca UJ, Autor książek Sygnatura i fragment. Narracje antropologiczne (2004) i Anatomia duszy. Figury wyobrazni i gry językowe (2006), Lekcje ciemności (2009).
Statystyki
Abstract views: 29PDF downloads: 24
Licencja
Prawa autorskie (c) 2009 Dariusz Czaja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Dariusz Czaja, „Biała prawda myśli”. Elegia szpitalna , Kwartalnik Filmowy: Nr 96 (2016): Film i metafizyka