W cieniu Elżbiety. Filmowe wizerunki Marii Stuart
Abstrakt
Maria Stuart, królowa Szkocji, ścięta w 1587 roku przez Elżbietę I, należy do najbardziej tragicznych postaci w historii Europy. Przez całe życie pozostawała w cieniu angielskiej kuzynki, z którą łączyły ją nie tylko więzy krwi, ale także zawiłe relacje polityczne. Jako prawnuczka Henryka VII była bowiem prawowitą pretendentką do tronu Anglii. W swoim artykule Kazana śledzi zmieniający się na przestrzeni lat sposób przedstawienia szkockiej królowej w kinematografiach różnych krajów, począwszy od jednominutowej inscenizacji ścięcia władczyni (1895), przez zrealizowany w duchu faszystowskiej propagandy film Carla Froelicha (1942), aż po najważniejsze produkcje tego nurtu – Marię, królową Szkotów (1971) Charlesa Jarrotta i dwuczęściowy film BBC Proch, zdrada i spisek (2004) Gillesa MacKinnona. Kazana osadza swoje rozważania zarówno w kontekście historycznym, jak i filmoznawczym. Analizuje również sposób interpretacji roli Marii Stuart przez tak różne aktorki, jak Katherine Hepburn, Vanessa Redgrave czy Clémence Poésy.
Słowa kluczowe:
Maria Stuart, Elżbieta I, Carl Froelich, Charles Jarrott, Gillies MacKinnonBibliografia
Chapman James, Film historyczny – kino narodowe, „Kwartalnik Filmowy” 2005, nr 52, s. 30-31.
Google Scholar
Connery Sean, Murray Grigor, Being a Scot, Weidenfeld & Nicolson, London 2008, s. 214, 221.
Google Scholar
Delumeau Jean, Odrodzenie jako reforma Kościoła, w: tenże, Cywilizacja Odrodzenia, tłum. E. Bąkowska, PIW, Warszawa 1987, s. 120-121.
Google Scholar
Ebert Roger, Mary, Queen of Scots, http://rogerebert.suntimes.com/apps/pbcs.dll/article?AID=/19720307/REVIEWS/203070301/1023 [dostęp: 8.03.2009].
Google Scholar
Low Rachel, Roger Manvell, The History of British Film, Volume 1: 1896-1906, George Allen & Unwin, Londyn 1948, s. 118-119.
Google Scholar
Mackendrick Hilary, The Lost Queen, http://www.guardian.co.uk/film/2004/jun/04/3 [dostęp: 8.03.2009].
Google Scholar
Plesnar Łukasz A., Świat westernów Johna Forda, w: Mistrzowie kina amerykańskiego – Klasycy, red. Ł. A. Plesnar, R. Syska, Rabid, Kraków 2006, s. 116.
Google Scholar
Sklar Robert, Film. An International History of the Medium, Harry N. Abrams, Inc., New York 1993, s. 210-211.
Google Scholar
Trevelyan George Macaulay, Historia Anglii, tłum. A. Dębnicki, PWN, Warszawa 1967, s. 369-370.
Google Scholar
Zweig Stefan, Maria Stuart, tłum. M. Wisłowska, PIW, Warszawa 1959, s. 5, 269.
Google Scholar
Autorzy
Bartosz Kazanakwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Jagielloński Polska
Doktorant w Instytucie Sztuk Audiowizualnych na UJ. W kręgu zainteresowań autora znajdują się zagadnienia z zakresu historii kina, ze szczególnym uwzględnieniem kinematografii anglosaskich. Publikował m.in. w „Kulturze Popularnej”, „Kwartalniku Filmowym” oraz portalu popularnonaukowym „artPapier”. Współredaktor nowego „Filmu na Świecie".
Statystyki
Abstract views: 16PDF downloads: 9
Licencja
Prawa autorskie (c) 2010 Bartosz Kazana
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Bartosz Kazana, Spadkobiercy awangardy: Geoffrey Jones , Kwartalnik Filmowy: Nr 70 (2010): Awangarda i film
