Nieśmiertelny Faust
Teresa Rutkowska
tz.rutkowska@gmail.comInstytut Sztuki, Polska Akademia Nauk (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-2888-9206
Abstrakt
Autorka sytuuje tekst Aleksandra Jackiewicza z 1953 r. w kontekście wydarzeń historycznych i kulturowych, które dokonały się w czasie jego publikacji, ze śmiercią Józefa Stalina włącznie. Na tym tle esej Jackiewicza był wyrazem ucieczki przed polityczną presją doktryny socrealistycznej, która dominowała wówczas w sztuce (także w filmie), w kierunku fascynującego archetypu kultury europejskiej. Uwagę poświęcił on przede wszystkim filmowi Renégo Claira Urok szatana (La beauté du diable, 1950). Autorka konfrontuje tezy Jackiewicza z punktem widzenia literaturoznawczyni Stefanii Skwarczyńskiej. Zastanawia się nad trwałością mitu Fausta i jego współczesnymi reinkarnacjami w filmie oraz kulturowymi przemianami jego znaczenia. (Materiał nierecenzowany).
Słowa kluczowe:
Faust, René Clair, archetyp, film opowiedzianyBibliografia
Abramowska, J. (1995). Powtórzenia i wybory. Studia z tematologii i poetyki historycznej. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Google Scholar
Fik, M. (1989). Kultura polska po Jałcie. Kronika lat 1944-1981. Londyn: Polonia.
Google Scholar
Fitzsimmons, L. (2012). Introduction: Magian Mnemotechny. W: L. Fitzsimmons (red.), Goethe’s Faust and Cultural Memory: Comparatists Interfaces (ss. 1-16). Bethlehem: Lehigh University Press.
Google Scholar
Grzelecki, S. (1955). Urok szatana. Życie Warszawy, (143), s. 4.
Google Scholar
Jackiewicz, A. (1953). Wędrówka Fausta. Kwartalnik Filmowy, (10), ss. 40-65.
Google Scholar
Jackiewicz, A. (1956). Latarnia czarnoksięska. Warszawa: Filmowa Agencja Wydawnicza.
Google Scholar
Jackiewicz, A. (1963). Uwagi o metodologii badania dzieła filmowego. Kwartalnik Filmowy, (51), ss. 3-14.
Google Scholar
Jackiewicz, A. (1989). Moja filmoteka. Literatura i teatr w filmie. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Google Scholar
Putrament, J. (1953). Przemytnictwo ideologiczne w krytyce. Nowa Kultura, (7), s. 2.
Google Scholar
Sinko, G. (1963). Doktora Fausta podróż przez wieki. Dialog, (3), ss. 104-116.
Google Scholar
Skwarczyńska, S. (1953). Współczesne opracowanie tematu Fausta (film i opowiadanie filmowe wobec Goethego). W: S. Skwarczyńska, Studia i szkice literackie (ss. 243-247). Warszawa: Pax.
Google Scholar
Wyka, K. (1957). Życie na niby. Warszawa: Książka i Wiedza.
Google Scholar
Autorzy
Teresa Rutkowskatz.rutkowska@gmail.com
Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk Polska
https://orcid.org/0000-0002-2888-9206
Emerytowana redaktor naczelna „Kwartalnika Filmowego”, tłumaczka. Publikuje w „Nowych Książkach”. Interesuje się problemami narracji i relacji między obrazem a słowem w filmie.
Statystyki
Abstract views: 225PDF downloads: 76 PDF downloads: 39
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Teresa Rutkowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Teresa Rutkowska, Table des matières , Kwartalnik Filmowy: Nr 103 (2018): Młode kino polskie – konfrontacja pokoleń
- Teresa Rutkowska, Table des matières , Kwartalnik Filmowy: Nr 119 (2022): (Nowa) teoria filmu
- Teresa Rutkowska, Table des matières , Kwartalnik Filmowy: Nr 115 (2021): Film formy, film treści
- Teresa Rutkowska, Od redakcji , Kwartalnik Filmowy: Nr 103 (2018): Młode kino polskie – konfrontacja pokoleń
- Teresa Rutkowska, Architektura, scenografia, przestrzeń w refleksji filmowej Mariana Wimmera. Komentarz , Kwartalnik Filmowy: Nr 123 (2023): Tempo i rytm
- Teresa Rutkowska, Od redakcji , Kwartalnik Filmowy: Nr 104 (2018): Esej, „found footage”, film montażowy
- Teresa Rutkowska, Table des matières , Kwartalnik Filmowy: Nr 104 (2018): Esej, „found footage”, film montażowy
- Teresa Rutkowska, Table des matières , Kwartalnik Filmowy: Nr 125 (2024): Kino jako maszyna pamiętania
- Teresa Rutkowska, Table des matières , Kwartalnik Filmowy: Nr 120 (2022): Kultura filmowa
- Teresa Rutkowska, Table des matières , Kwartalnik Filmowy: Nr 85 (2014): Film i media – przeszłość i przyszłość
