Kategorie wiekowe filmów w publicystyce i listach do redakcji w latach 1970-1980

Jakub Zajdel

jakub.zajdel@us.edu.pl
Uniwersytet Śląski (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-8423-2049

Abstrakt

Autor podejmuje problem stosowania kategorii wiekowych w polskich kinach w latach 1970-1980. Na wstępie zwraca uwagę, że granice wiekowe z jednej strony ograniczają nieletnim dostęp do niektórych filmów, a z drugiej regulują organizowanie pokazów szkolnych. Niska kategoria wiekowa filmu umożliwia włączenie go do programu nauczania w klasach początkowych, a w rezultacie wychowywanie przez film od najmłodszych lat. Kategorie wiekowe wpływały na oglądanie przez nieletnich zarówno filmów rozrywkowych, jak i artystycznych. Krytyczne wobec kategorii wiekowych obowiązujących w omawianym okresie głosy widzów i publicystów zaowocowały próbą ich zmiany. Okazało się, że najbardziej sporną kwestią była kwalifikacja wiekowa filmowych przedstawień erotyki i seksualności. Próba uproszczenia systemu kategorii wiekowych zakończyła się niepowodzeniem, o czym świadczyły repertuary kin.


Słowa kluczowe:

kultura filmowa, kategorie wiekowe, PRL, widownia kinowa, kino polskie

Bajka Z., Czytelnictwo prasy w Polsce Ludowej, Kraków 1976.
  Google Scholar

Beam M., Seks na ziemi, terror w powietrzu [nie podano nazwiska tłumacza], „Film” 1970, nr 39 (1138).
  Google Scholar

Depta H., Film dozwolony od lat…?, „Film” 1972, nr 40 (1243).
  Google Scholar

Depta H., Najważniejsza ze wszystkich sztuk, „Film” 1973, nr 13.
  Google Scholar

Depta H., Najprzewrotniejsza ze wszystkich sztuk, „Film” 1973, nr 15.
  Google Scholar

„Dobry smak dowodzi bezsiły artysty”, z Andrzejem Żuławskim rozmawiał Mikołaj Wojciechowski. „Ekran” 1972, nr 3 (771).
  Google Scholar

Film jako wychowawca, rozmowa z udziałem Janiny Koblewskiej, Anny Tatarkiewicz, Kazimierza Kutza, Andrzeja Wajdy, Krzysztofa Zanussiego i Bolesława Michałka, opracowała Bożena Janicka, „Film” 1972, nr 27 (1230).
  Google Scholar

Gazda J., Klęska tradycyjnych kryteriów opisu, „Ekran” 1972, nr 4 (772).
  Google Scholar

Gazda J., Nie tylko instytut, „Ekran” 1972, nr 5 (773).
  Google Scholar

Helman A., Niebezpieczna gwałtowność czy niebezpieczne kłamstwo?, „Film” 1970, nr 34 (1237).
  Google Scholar

Karpiński M., Alarm w sprawie seksu, „Film” 1972, nr 32 (1235).
  Google Scholar

Kozakiewicz M., Głosy o złym i dobrym wpływie, „Film” 1972, nr 32 (1235).
  Google Scholar

Ledóchowski A., Jak sobie pościelesz, „Film” 1975, nr 16 (116).
  Google Scholar

Ledóchowski A., Smuga młodości, „Film” 1976, nr 21 (173).
  Google Scholar

Misiak A., Kinematograf kontrolowany. Cenzura filmowa w kraju socjalistycznym i demokratycznym (PRL i USA), Kraków 2006.
  Google Scholar

Nadal „W pustyni i w puszczy”, Frekwencja na filmach polskich [niepodpisana notka], „Film” 1974, nr 27 (75).
  Google Scholar

Płażewski J., Czerwony filtr młodości, „Ekran” 1972, nr 2 (770).
  Google Scholar

Płażewski J., Symbol źle dobrany, „Ekran” 1972, nr 5 (773).
  Google Scholar

Redakcja, Zamiast konkluzji, „Film” 1972, nr 37 (1240).
  Google Scholar

Rekord „W pustyni i w puszczy”, Frekwencja na filmach polskich [nie podpisana notka], „Film” 1974, nr 11 (59).
  Google Scholar

Smoleń-Wasilewska E., Kluby filmowe – dzisiaj, „Film” 1970, nr 15 (1114).
  Google Scholar

Sobański O., Do lat szesnastu, „Film” 1973, nr 45.
  Google Scholar

Sobański O., Filmy dla dzieci – czy kino rodzinne?, „Film” 1979, nr 13 (1582).
  Google Scholar

(Sob.) [Oskar Sobański], Od 1 października trzy kategorie filmów, „Film” 1974, nr 33 (81).
  Google Scholar

Starowicz Z. L., Kultura masowa a seks, „Tygodnik Powszechny” 1972, nr 9 (1205).
  Google Scholar

Szymański Ł., Dlaczego film polski wspina się na palce?, „Film” 1973, nr 23.
  Google Scholar

Wierzewski W. [bez tytułu], „Film” 1970, nr 19 (1118).
  Google Scholar

Żygulski K., Widownia lat siedemdziesiątych, „Film” 1970, nr 44 (1143).
  Google Scholar

Żygulski K., Uwagi socjologa, „Film” 1972, nr 31 (1234).
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2019-12-31

Cited By / Share

Zajdel, J. (2019) „Kategorie wiekowe filmów w publicystyce i listach do redakcji w latach 1970-1980”, Kwartalnik Filmowy, (108), s. 91–105. doi: 10.36744/kf.185.

Autorzy

Jakub Zajdel 
jakub.zajdel@us.edu.pl
Uniwersytet Śląski Polska
https://orcid.org/0000-0002-8423-2049

Adiunkt w zakładzie Filmoznawstwa i Wiedzy o Mediach Uniwersytetu Śląskiego. Prowadzi badania w zakresie powojennej historii kina polskiego. W swoich publikacjach opisywał filmowe przedstawienia życia na tzw. Ziemiach Odzyskanych zaraz po wojnie, działalność krytyczno-filmową Jana Józefa Szczepańskiego, twórczość filmową Filipa Bajona, Sylwestra Chęcińskiego, Jana Jakuba Kolskiego i Lecha Majewskiego. Prześledził szkolne lata Kazimierza Kutza. Jest współautorem (z A. Madej) książki Śmierć jak kromka chleba. Historia jednego filmu (1994) oraz autorem publikacji Pokolenia PRL na ekranie w kontekście dokumentów prasowych z epoki (2018). Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Badań nad Filmem i Mediami, Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego i Śląskiego Towarzystwa Filmowego.



Statystyki

Abstract views: 243
PDF downloads: 352


Licencja

Prawa autorskie (c) 2019 Jakub Zajdel

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.

W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.