Topografia dróg na „Wyspie”. Pielgrzymka duchowa w filmie Pawła Łungina
Katarzyna Kolman
katarzyna.kolman@gmail.comAmbasada Królestwa Niderlandów w Warszawie (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-4996-2791
Abstrakt
Autorka artykułu proponuje spojrzenie na Wyspę Pawła Łungina w kategoriach filmu o drodze duchowej realizowanej jako wewnętrzna dyspozycja człowieka, niezależna od zewnętrznych okoliczności. Pielgrzymka pokutna głównego bohatera, będąca efektem nawrócenia, nie odbywa się fizycznie, ale ma miejsce w jego cielesnym i duchowym ogołoceniu, modlitwie, ukierunkowaniu swojego życia na Boga i na drugiego człowieka. Jest jednocześnie pielgrzymką powrotną do samego siebie w doświadczaniu przerastającej bohatera rzeczywistości boskiej immanencji i transcendencji oraz rzeczywistości relacji międzyludzkich. Równolegle drogi duchowe pozostałych bohaterów Wyspy prowadzą do Anatolija, który zmienia ich trajektorię. Świat wewnętrzny i ruch metafizyczny w filmie realizuje się w jego warstwie słownej. Natomiast świat zewnętrzny i ruch fizyczny w jego warstwie obrazowej. To również obraz podróży o charakterze egzystencjalnym, skłaniający do refleksji filozoficznej na temat tożsamości człowieka.
Słowa kluczowe:
Paweł Łungin, kino rosyjskie, duchowość, doświadczenie religijne, transcendencja, sacrumBibliografia
Buber M., Droga człowieka według nauczania chasydów, tłum. G. Zlatkes, Warszawa 2004.
Google Scholar
Croissant J., Ciało świątynią piękna, tłum. R. Nehring, D. Adamski, Poznań 2007.
Google Scholar
Dąb-Kalinowska B., Wstęp w: Ikony, Olszanica 2013.
Google Scholar
Evdokimov P., Życie duchowe w mieście, tłum. M. Żurowska, Poznań 2011.
Google Scholar
Evdokimov P., Duch Święty w tradycji prawosławnej, tłum. M. Żurowska, Poznań 2012.
Google Scholar
Forysewicz B., Katechizm (ojca) Anatolija, czyli człowiek wobec sacrum, w: Sacrum w kinie dekadę później, red. S. J. Konefał, M. Zelent, K. Kornacki, Gdańsk 2013.
Google Scholar
Grabowski C., Krzysztof Kieślowski’s Decaloque Series. The problem of the protagonists and their self-transcedence, Lublin 1997.
Google Scholar
Księga Psalmów, tłum. K. Markowki, O. M. Stolarczyk, Poznań 2012.
Google Scholar
Leleń H., Parę uwag o kategorii świętości z perspektywy nauk humanistycznych. Rekonesans badawczy, w: Święci i świętość w języku, literaturze i kulturze, red. H. Leleń, T. Żurawlew, Kraków 2018.
Google Scholar
Marczak M., Teologia grzechu i świętości w „Wyspie” Pawła Łungina, w: Kultura wizualna – teologia wizualna, red. W. Kawecki, J. S. Wojciechowski, D. Żukowska-Gardzińska, Warszawa 2011.
Google Scholar
Michalski K., Eseje o Bogu i śmierci, Warszawa 2014.
Google Scholar
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Biblia Tysiąclecia w przekładzie z języków oryginalnych. Opracowanie zespół biblistów polskich z inicjatywy Benedyktynów Tynieckich. Wyd. 5, Poznań 2007.
Google Scholar
Ryś G., Moc słowa, Kraków 2016.
Google Scholar
Ryś G., Wiara z lewej, prawej i bożej strony, Kraków 2016.
Google Scholar
Sanecka A., Tradycja duchowa chrześcijaństwa wschodniego w filmie Wyspa Pawła Łungina, w: Perspektywa teologiczna w badaniach nad filmem, red. B. Wieczorek, Kraków 2018
Google Scholar
Sawicki S., Sacrum w literaturze, w: tegoż, Poetyka. Interpretacja. Sacrum, Warszawa 1981.
Google Scholar
Stinissen W., Człowiek prawdziwy, tłum. J. Iwaszkiewicz, Poznań 2013.
Google Scholar
Szpulak A., Filmy Pawła Łungina Car i Wyspa wobec duchowej tradycji rosyjskiego prawosławia, w: Sacrum w kinie dekadę później, red. S. J. Konefał, M. Zelent, K. Kornacki, Gdańsk 2013.
Google Scholar
Śpiewak P., Jom Kipur i Księga Jonasza, „Tygodnik Powszechny” 2019, nr 17-18.
Google Scholar
Tischner J., Miłość nas rozumie. Rok liturgiczny z księdzem Tischnerem, Kraków 2011.
Google Scholar
Wodziński C., Kairos, Gdańsk 2010.
Google Scholar
Wodziński C., Św. Idiota, Gdańsk 2009.
Google Scholar
Autorzy
Katarzyna Kolmankatarzyna.kolman@gmail.com
Ambasada Królestwa Niderlandów w Warszawie Polska
https://orcid.org/0000-0002-4996-2791
Autorka kończy pracę nad doktoratem poświęconym sacrum i komunikowaniu się w filmie. W kręgu jej zainteresowań naukowych znajdują zagadnienia związane z cielesnością w obrazie filmowym, motywami żydowskimi w kinie oraz współczesne kino tańca. Pracuje jako doradca ds. kultury w Ambasadzie Królestwa Niderlandów.
Statystyki
Abstract views: 243PDF downloads: 170
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Katarzyna Kolman
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
