Galaktyka Hegla. „Event[0]” jako gra (post)humanistyczna
Filip Jankowski
filip.jankowski@doctoral.uj.edu.plUniwersytet Jagielloński (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-5178-2549
Abstrakt
W filmach oraz grach cyfrowych dotychczas przeważały dwa stanowiska wobec rozwoju sztucznej inteligencji, portretujące ją jako zagrożenie tudzież obronę przed tym zagrożeniem. Celem artykułu jest ukazanie – na przykładzie gry Event[0] – narodzin nowego paradygmatu w kulturze popularnej, w którym sztuczna inteligencja staje się równorzędnym partnerem wymagającym szacunku ze strony człowieka. Posługując się metodą autoetnografii analitycznej, autor docieka możliwości pogodzenia w kontekście tej gry Heglowskiego, antropocentrycznego humanizmu z prądem posthumanistycznym. Rezultaty badań pozwalają dowieść zarówno postępu technologicznego sztucznej inteligencji w grach cyfrowych, jak i wyłaniania się nowego spojrzenia na relację człowiek-maszyna, pozbawionego protekcjonalności poprzednich dzieł kultury popularnej.
Słowa kluczowe:
Georg Wilhelm Friedrich Hegel, posthumanizm, sztuczna inteligencja, gry cyfrowe, gry wideoBibliografia
Aarseth, E. J. (1997). Cybertext: Perspectives on Ergodic Literature. Baltimore: JHU Press.
Google Scholar
Adorno, T. W. (2009). Minima moralia. Refleksje z poharatanego życia (tłum. M. Łukasiewicz, M. J. Siemek). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Alexandra, H. (2017, 14 lipca). Glitch Creates Unintentional Extra Ending In Sci-Fi Steam Game. Kotaku. https://kotaku.com/glitch-creates-unintentional-extra-ending-in-sci-fi-ste-1796933320
Google Scholar
Allenby, B. (2015). Emerging Technologies and the Future of Humanity. Bulletin of the Atomic Scientists, 71 (6), ss. 29-38. https://doi.org/10.1177/0096340215611087
DOI: https://doi.org/10.1177/0096340215611087
Google Scholar
Anderson, M., Anderson, S. L. (2010). Robot Be Good. Scientific American, 303 (4), ss. 72-77.
DOI: https://doi.org/10.1038/scientificamerican1010-72
Google Scholar
Barad, K. (2007). Meeting the Universe Halfway: Quantum Physics and the Entanglement of Matter and Meaning. Durham: Duke University Press.
Google Scholar
Barrat, J. (2013). Our Final Invention: Artificial Intelligence and the End of the Human Era. London – New York: Macmillan.
Google Scholar
Bauman, Z. (2009). Nowoczesność i Zagłada (tłum. T. Kunz). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
BIG 2015. (b.d.). BIG Festival. https://www.bigfestival.com.br/big-2015.html
Google Scholar
Bolter, J. D., Gromala, D. (2003). Windows and Mirrors: Interaction Design, Digital Art, and the Myth of Transparency. Cambridge: MIT Press.
DOI: https://doi.org/10.7551/mitpress/7248.001.0001
Google Scholar
Braidotti, R. (2014). Po człowieku (tłum. J. Bednarek, A. Kowalczyk). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Domańska, E. (2008). Humanistyka nie-antropocentryczna a studia nad rzeczami. Kultura Współczesna, 3, ss. 9-21.
Google Scholar
Egger, J. (2016, 12 września). The Challenging Design of Event[0]’s Insecure AI. Kill Screen. https://killscreen.com/previously/articles/event0/
Google Scholar
Eglash, R. (2007). Broken Metaphor: The Master-Slave Analogy in Technical Literature. Technology and Culture, 48 (2), ss. 360-369.
DOI: https://doi.org/10.1353/tech.2007.0066
Google Scholar
Event[0] for PC Reviews. (b.d.). Metacritic. https://www.metacritic.com/game/pc/event0
Google Scholar
Event[0] for PC Reviews. (b.d.). OpenCritic. https://opencritic.com/game/3274/event-0-
Google Scholar
Foucault, M. (2002). Porządek dyskursu. Wykład inauguracyjny wygłoszony w Collège de France 2 grudnia 1970 (tłum. M. Kozłowski). Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Google Scholar
Foucault, M. (2006). Słowa i rzeczy. Archeologia nauk humanistycznych (tłum. T. Komendant). Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Google Scholar
Gadomska, K. (2014). Post- i transhumanistyczne wizje człowieka we francuskojęzycznej fantastyce: tradycyjnej i „nowej”. W: J. Tymieniecka-Suchanek (red.), Człowiek w relacji do zwierząt, roślin i maszyn w kulturze (ss. 184-193). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar
Gardiner, M. E. (2017). Critique of Accelerationism. Theory, Culture & Society, 34 (1), ss. 29-52. https://doi.org/10.1177/0263276416656760
DOI: https://doi.org/10.1177/0263276416656760
Google Scholar
Half-Time Hero. (2018, 18 stycznia). Betrayal! Kaizen Tried to Kill Me! [Event[0] Part 3]. https://www.youtube.com/watch?v=t6iPRhcp0I0
Google Scholar
Haraway, D. (2003). Manifest cyborgów: Nauka, technologia i feminizm socjalistyczny lat osiemdziesiątych (tłum. S. Królak, E. Majewska). Przegląd Filozoficzno-Literacki, 1 (3), ss. 49-87.
Google Scholar
Harris, E. E. (1993). The Spirit of Hegel. New Jersey: Humanities Press.
Google Scholar
Hassan, I. (1977). Prometheus as Performer: Toward a Posthumanist Culture?. The Georgia Review, 31 (4), ss. 830-850.
Google Scholar
Hegel, G. W. F. (2002). Fenomenologia ducha (tłum. Ś. F. Nowicki). Warszawa: Aletheia.
Google Scholar
Hornig, S. (1993). Digital Delusions: Intelligent Computers in Science Fiction Film. W: P. Loukides, L. K. Fuller (red.), Beyond the Stars (t. 3, ss. 207-215). Bowling Green: Bowling Green State University Popular Press.
Google Scholar
Hyży, E. (2017). Dzielenie się światem. Nowy feministyczny realizm w ujęciu Karen Barad. W: E. Hyży (red.), Feministyczne konteksty. Multidyscyplinarnie (ss. 57-79). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar
Janik, J. (2017). Glitched Perception: Beyond the Transparency and Visibility of the Video Game Object. TransMissions, 2 (2). https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/56658
Google Scholar
Jochlik, A. (2012). Czym dla Hegla jest pojęcie, pozorność i zjawisko?. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica–Aesthetica–Practica, 25, ss. 81-99.
Google Scholar
Kacperczyk, A. (2014). Autoetnografia – technika, metoda, nowy paradygmat? O metodologicznym statusie autoetnografii. Przegląd Socjologii Jakościowej, 10 (3), ss. 32-75.
Google Scholar
Kim, M. (2016, 13 lipca). „Event[0]” Imagines Natural AI Communication. Inverse. https://www.inverse.com/article/18232-event0-ai-natural-language-processing-video-game
Google Scholar
Kiron, D., Unruh, G. (2018, 9 listopada). Even If AI Can Cure Loneliness – Should It?. MIT Sloan Management Review. https://sloanreview.mit.edu/article/even-if-ai-can-cure-loneliness-should-it/
Google Scholar
Kozlovic, A. K. (2003). Technophobic Themes In Pre-1990 Computer Films. Science as Culture, 12 (3), ss. 341-373. https://doi.org/10.1080/09505430309008
DOI: https://doi.org/10.1080/09505430309008
Google Scholar
Kracauer, S. (2010). Od Caligariego do Hitlera. Z psychologii filmu niemieckiego (tłum. E. Skrzywanowa, W. Wertenstein). Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Google Scholar
Krämer, P. (2009). “Dear Mr. Kubrick”: Audience Responses to “2001: A Space Odyssey” in the Late 1960s. Participations, 6 (2), ss. 240-259.
Google Scholar
Kurzweil, R. (2016). Nadchodzi osobliwość. Kiedy człowiek przekroczy granice biologii (tłum. E. Chodkowska, A. Nowosielska). Warszawa: Kurhaus.
Google Scholar
Larson, J. (2008). Limited Imagination: Depictions of Computers in Science Fiction Film. Futures, 40 (3), ss. 293-299. https://doi.org/10.1016/j.futures.2007.08.015
DOI: https://doi.org/10.1016/j.futures.2007.08.015
Google Scholar
Latour, B. (1993). We Have Never Been Modern (tłum. C. Porter). Harvard: Harvard University Press.
Google Scholar
Leite, I., Pereira, A., Mascarenhas, S., Martinho, C., Prada, R., Paiva, A. (2013). The Influence of Empathy in Human-Robot Relations. International Journal of Human-Computer Studies, 71 (3), ss. 250-260.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.ijhcs.2012.09.005
Google Scholar
Magee, G. A. (2010). The Hegel Dictionary. New York – London: Continuum.
Google Scholar
Matulef, J. (2016, 13 lipca). Event[0] Is 2001 Meets Firewatch, Due This September. Eurogamer. https://www.eurogamer.net/articles/2016-07-13-event-0-is-2001-meets-firewatch-due-this-september
Google Scholar
Muncy, J. (2016, 22 września). Don’t Let Yourself Get Too Close to This Game’s AI. Wired. https://www.wired.com/2016/09/event0-review/
Google Scholar
Nisbet, R. A. (2017). History of the Idea of Progress. New York: Routledge.
DOI: https://doi.org/10.4324/9780203789940
Google Scholar
Nowak-Juchacz, E. (1996). Obecność Hegla. Pięć ćwiczeń z filozofii kultury. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
Google Scholar
Okolo, S. (2019, 26 czerwca). Loneliness Is an Epidemic, and We Can Turn to Technology to Fix It. Massive Science. https://massivesci.com/articles/loneliness-technology-older-adults-aging-internet-access-apps-mind-control/
Google Scholar
Popper, K. R. (1993). Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie, t. 2 (tłum. H. Krahelska). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Prince, S. (1992). Visions of Empire: Political Imagery in Contemporary American Film. Westport: Praeger.
Google Scholar
Przegalińska, A. (2016). Istoty wirtualne. Jak fenomenologia zmieniała sztuczną inteligencję. Kraków: Universitas.
Google Scholar
Rescher, N. (1997). Progress and the Future. W: A. S. V. Burgen, P. McLaughlin, J. Mittelstrass (red.), The Idea of Progress (ss. 103-120). Berlin: De Gruyter.
Google Scholar
Rosiak, M. (2011). Dialektyka Hegla. Krytyczny komentarz do głównych tekstów metafizycznych. Kraków: Universitas.
Google Scholar
Rutsky, R. L. (1993). The Mediation of Technology and Gender: Metropolis, Nazism, Modernism. New German Critique, 60, ss. 3-32. https://doi.org/10.2307/488664
DOI: https://doi.org/10.2307/488664
Google Scholar
Schreiber, P. (2017, 4 listopada). Wariaci z kościoła Exxosa. Pixelpost. http://pixelpost.pl/wariaci-z-kosciola-exxosa/
Google Scholar
Shaviro, S. (2015). No Speed Limit: Three Essays on Accelerationism. Minneapolis: University of Minnesota Press.
DOI: https://doi.org/10.5749/9781452958552
Google Scholar
Singh, J., Singh, H. (2009). Kaizen Philosophy: A Review of Literature. IUP Journal of Operations Management, 8 (2), ss. 51-72.
Google Scholar
Vinge, V. (1993). The Coming Technological Singularity: How to Survive in the Post-Human Era. NASA Technical Reports Server. https://ntrs.nasa.gov/search.jsp?R=19940022856
Google Scholar
Williams, A., Srnicek, N. (2013, 14 maja). #ACCELERATE Manifesto for an Accelerationist Politics. Critical Legal Thinking. http://criticallegalthinking.com/2013/05/14/accelerate-manifesto-for-an-accelerationist-politics/
Google Scholar
Williatham, A. (2016). Review: Event[0] reaches for the stars. GameZone. https://www.gamezone.com/reviews/review-event-0-reaches-for-the-stars-k2eg/
Google Scholar
Autorzy
Filip Jankowskifilip.jankowski@doctoral.uj.edu.pl
Uniwersytet Jagielloński Polska
https://orcid.org/0000-0001-5178-2549
Doktorant na Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Jego zainteresowania badawcze ogniskują się wokół historii i teorii gier cyfrowych.
Statystyki
Abstract views: 760PDF downloads: 365
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Filip Jankowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
