Sensualizm jako podstawa badania dzieła filmowego (niektóre wstępne propozycje)
Abstrakt
Głównym celem autorów artykułu jest znalezienie uniwersalnych kryteriów masowości filmu, które można objąć zbiorczym pojęciem „sensualizmu”. W przedstawionej propozycji chodzi o takie jakości dzieła filmowego, które – w coraz doskonalszy i bardziej intensywny sposób – oddziałują na zmysły i które pozwalają na rozumienie oglądanego dzieła (od czysto zmysłowego do intelektualnego). Jeden z istotnych wątków rozprawy dotyczy sensualizmu jako uniwersalnego języka filmu. Zależnie od nasycenia wspomnianymi jakościami autorzy wyróżniają w dziele filmowym trzy poziomy: sensualno-znaczeniowy (z akcentem na „podnietę zmysłową”, przede wszystkim natury wzrokowej i/lub słuchowej), znaczeniowo-sensualny (z dominującą rolą konwencji estetycznych oraz środków wyrazowych filmu, np. symbolu) i znaczeniowy (skupiony głównie na słowie). Tytułowy sensualizm jest zatem kategorią interpretacyjną w odniesieniu zarówno do tworzywa dzieła filmowego, jak i widza oraz procesów, które zachodzą podczas odbioru owego dzieła (sensualizm jako narzędzie komunikacji). (Materiał nierecenzowany; pierwodruk: „Kwartalnik Filmowy” 1963, nr 51, s. 35-47).
Słowa kluczowe:
Aleksander Kumor, Danuta Palczewska, historia teorii filmu, sensualizm, zmysłowa teoria filmuBibliografia
Nie dotyczy / Not applicable
Google Scholar
Autorzy
Aleksander Kumorkwartalnik.filmowy@ispan.pl
Polska
Urodzony w 1925 r. polski teoretyk filmu i telewizji, całe życie zawodowe związany z Instytutem Sztuki PAN i Zakładem Historii i Teorii Filmu, który – między innymi za sprawą starań badacza i w związku z jego zainteresowaniami, pionierskimi na naszym gruncie – został przemianowany na Zakład Historii i Teorii Filmu i Telewizji. Jeden z pionierów powojennego filmoznawstwa polskiego, jeden z pierwszych w Polsce propagatorów myśli Waltera Benjamina. Autor książek: Karol Irzykowski, teoretyk filmu (1965), Telewizja. Teoria – percepcja – wychowanie (1973, II wyd. 1976), W stronę telewidza. Studia i szkice (1988) i innych. Wraz z Danutą Palczewską napisał kilka artykułów, w tym – oprócz omawianego – ważny rozdział Kulturowe wyznaczniki dzieła filmowego. (Z zagadnień standaryzacji filmu) we Wstępie do badania dzieła filmowego (1966) pod redakcją naukową Aleksandra Jackiewicza, a także współredagował książki z serii „Studia z Teorii Filmu”: Sztuka, technika, film (t. 3, 1970) oraz Film i telewizja (t. 11, 1982). Zmarł w roku 1988.
Autorzy
Danuta PalczewskaPolska
Urodzona w 1922 r. polska filmoznawczyni związana z Zakładem Historii i Teorii Filmu Instytutu Sztuki PAN. Autorka książki Współczesna polska myśl filmowa (1981) oraz licznych artykułów z zakresu teorii filmu. W późniejszym czasie zaangażowała się w reaktywację słynnej warszawskiej szkoły żeńskiej (założonej w 1883 r.) i powołanie Towarzystwa Oświatowego im. Cecylii Plater-Zyberkówny. Współredagowała (z Ewą Krasnowolską) książkę Szkoła Cecylii Plater-Zyberkówny: 1883-1944 (1987) oraz napisała Życie i działalność Cecylii Plater-Zyberkówny (1991). Wraz z Aleksandrem Kumorem napisała kilka artykułów, w tym – oprócz omawianego – ważny rozdział Kulturowe wyznaczniki dzieła filmowego. (Z zagadnień standaryzacji filmu) we Wstępie do badania dzieła filmowego (1966) pod redakcją naukową Aleksandra Jackiewicza, a także współredagowała książki z serii „Studia z Teorii Filmu”: Sztuka, technika, film (t. 3, 1970) oraz Film i telewizja (t. 11, 1982). Zmarła w 1999 r.
Statystyki
Abstract views: 24PDF downloads: 12 PDF downloads: 4
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Aleksander Kumor, Danuta Palczewska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Podobne artykuły
- Rafał Koschany, Sensualizm – propozycja teoretyczna Aleksandra Kumora i Danuty Palczewskiej , Kwartalnik Filmowy: Nr 128 (2024): Dekolonizacja dyskursów filmowych
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
