Polska nauka i technika a wynalazek kinematografu i ukształtowanie współczesnego filmu
Abstrakt
Autor w swojej pracy badawczej interesował się relacjami techniki, nauki i sztuki. W tym tekście szuka korzeni wynalazków filmowych wyrosłych z odwiecznego ludzkiego dążenia do utrwalania życia w ruchomych obrazach. W swoich poszukiwaniach sięga do XIII w. i ówczesnych urządzeń optycznych. Szczególną uwagę kieruje na ślady wynalazków na terenach polskich. Przywołuje postać Witelona – śląskiego mnicha, fizyka, filozofa, badającego zjawiska optyczne i świetlne, w kontekście złudzeń wzrokowych i psychologii widzenia – a także Mikołaja Kopernika, związanego z Nysą astronoma Christophera Scheinera, konstruktora urządzeń astronomicznych Aleksego Sylwiusza, Jana Heweliusza i wielu innych. Pisze o latarniach magicznych i cieniach chińskich oraz aparatach do tworzenia ruchomych fotografii. Bohaterami jego artykułu są jednak przede wszystkim Kazimierz Prószyński, Jan Szczepanik i Władysław Starewicz, którzy jego zdaniem znacząco wpłynęli na techniczny rozwój kina. (Materiał nierecenzowany; pierwodruk: „Kwartalnik Filmowy” 1960, nr 40, s. 59-71).
Słowa kluczowe:
prehistoria kina, archeologia kina, latarnia magiczna, Kazimierz Prószyński, Jan Szczepanik, Władysław StarewiczBibliografia
Nie dotyczy / Not applicable
Google Scholar
Autorzy
Władysław Jewsiewickikwartalnik.filmowy@ispan.pl
Polska
Pionier badań nad polską historią filmu, kinematografią i techniką kina, pedagog. Urodził się w roku 1910 w Mitawie (Jelgava) na Łotwie, zmarł w roku 2004 w Warszawie. W 1939 r. uzyskał dyplom magistra filozofii na wydziale humanistycznym Uniwersytetu im. Stefana Batorego w Wilnie, ukończył też tamtejszą Szkołę Nauk Politycznych. W marcu 1945 r. po repatriacji zamieszkał z rodziną w Łodzi. Najpierw był kierownikiem biura technicznego w Przedsiębiorstwie Państwowym Film Polski, a od 1949 r. do emerytury wykładał w Łódzkiej Szkole Filmowej historię kina. W pierwszej połowie lat 50. pełnił funkcję prorektora. W 1950 r. obronił na wydziale humanistycznym Uniwersytetu Łódzkiego pracę doktorską pod tytułem Przemysł filmowy w Polsce w okresie międzywojennym. W 1982 r. uzyskał tytuł profesora zwyczajnego. Autor licznych publikacji na temat filmu, m. in. Przemysł filmowy w Polsce w okresie międzywojennym (1919-1939) (1951), Materiały do dziejów filmu w Polsce (cz. 1 i II) (1952), Prehistoria filmu (1953), Kazimierz Prószyński – polski wynalazca filmowy (1954), Historia powszechna kinematografii (cz. 1 i 2) (1956), Jan Szczepanik (1961), Polska kinematografia w okresie filmu niemego (1895-1929/30) (1966), Polska kinematografia w okresie filmu dźwiękowego 1930-1939 (1967), Kronika kinematografii światowej (1895-1964) (1967), Polscy filmowcy na frontach drugiej wojny światowej (1972), Kazimierz Prószyński (1974), Ezop XX wieku. Władysław Starewicz, pionier filmu lalkowego i sztuki filmowej (1989).
Statystyki
Abstract views: 68PDF downloads: 21 PDF downloads: 9
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Władysław Jewsiewicki
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
