Poezja, mitologia i ideologia. Obraz dziecka w twórczości filmowej Arūnasa Žebriūnasa

Anna Mikonis-Railienė

Abstrakt

Autorka podejmuje się próby opisu specyficznego świata filmów dziecięcych litewskiego reżysera Arūnasa Žebriūnasa. Analiza dotyczy trzech najciekawszych dzieł artysty zrealizowanych w Litewskim Studiu Filmowym: Ostatni strzał (Paskutinis šūvis, 1959), Dziewczynka i echo (Mergaitė ir aidas, 1964), Ślicznotka (Gražuolė, 1969). Autorka ukazuje kontekst formowania się filmów w systemie ideologicznych wymogów, omawia poetycko-formalny styl wizualny filmów oraz opisuje obraz dziecka o szczególnej wyobraźni, wrażliwości i liryzmie. Dokładne przyjrzenie się filmom pozwala stwierdzić, że forma i poetycka stylistyka filmów były wynikiem nastrojów odwilżowych i estetycznych zmian formalnych w kinematografii sowieckiej, a dominujący w filmach szczególny punkt widzenia z perspektywy dziecka odsłaniał prawdy, które w inny sposób, w innej konwencji byłoby znacznie trudniej wyrazić. Symboliczny język filmów litewskiego reżysera poświadczał, że i dziecięcy bohater może być znakomitym narzędziem perswazji, metaforą współczesnych faktów dziejowych, że cechuje go tajemniczość i przynależność do kręgu mitów.