Reckoning without Catharsis: “Demon” by Marcin Wrona and the Jedwabne Pogrom

Witold Mrozek

w.mrozek@uw.edu.pl
University of Warsaw (Poland)
https://orcid.org/0000-0001-5013-3280

Abstract

The article offers an analysis of Demon (2015) a film by Marcin Wrona – from the comparative perspective of studies on Polish co-responsibility for crimes against Jews during and after WWII. Wrona’s film is placed in context of Polish documentaries addressing that issue: Birthplace (1992) by Paweł Łoziński, Where Is My Elder Son Cain? (1999) and Neighbors (2001) by Agnieszka Arnold, as well as feature films: Aftermath (2012) by Władysław Pasikowski and Ida (2013) by Paweł Pawlikowski, but above all – the most discussed and well-known drama text about the Jedwabne pogrom: Our Class (2014) by Tadeusz Słobodzianek. All these works are compared in terms of the narration, construction of the diegesis, and their political, historiosophical, psychological and moral reception.


Keywords:

Polish cinema, Shoah, Jedwabne, Marcin Wrona, Tadeusz Słobodzianek

Altman, C. F. R. (1987). W stronę teorii gatunku filmowego (tłum. A. Helman). Kino, (6), ss. 18-22.
  Google Scholar

An-ski, S. (2020). Dybuk. Między dwoma światami (tłum. M. Friedman). Warszawa: Agencja Dramatu i Teatru ADiT.
  Google Scholar

Czapliński, P. (2016). Zbyt późna nowoczesność. W: J. Żakowski (red.), Reforma kulturowa 2020-2030-2040 (ss. 20-35). Warszawa: Krajowa Izba Gospodarcza.
  Google Scholar

Duniec, K., Krakowska, J. (2010). Co się dzieje z „Naszą klasą”?. Dialog, (1), ss. 158-165.
  Google Scholar

Dunin, K. (2015, 3 marca). Chamy, Polacy, Żydzi i esteci. Krytyka Polityczna. http://www.krytykapolityczna.pl/artykuly/film/20150303/dunin-chamy-polacy-zydzi-i-esteci
  Google Scholar

Górny, G. (2015, 27 kwietnia). Polacy na ławie oskarżonych. wSieci.
  Google Scholar

Kolasińska, I. (1998). Kiedy spojrzenie Gorgony budzi upiory: horror filmowy i jego widz. W: K. Loska (red.), Kino gatunków: Wczoraj i dziś (ss. 115-131). Kraków: Rabid.
  Google Scholar

Leder, A. (2013). Prześniona rewolucja. Ćwiczenia z logiki historycznej. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
  Google Scholar

Leydon, J. (2015, 13 września). Toronto Film Review: „Demon”. Variety. http://variety.com/2015/film/festivals/demon-review-marcin-wrona-toronto-film-festival-1201592105/
  Google Scholar

Masłowska, D. (2008). Między nami dobrze jest. Warszawa: Wydawnictwo Lampa i Iskra Boża.
  Google Scholar

Matuszewski, S. (2008, 20 stycznia). Ogarnął mnie strach. Rozmowa z Agnieszką Arnold. Przegląd, s. 23.
  Google Scholar

Mirski, P. (2015, październik). Horror szoł. Dwutygodnik, (170). http://www.dwutygodnik.com/artykul/6175-horror-szol.html
  Google Scholar

Morstin, A. (2019). Znaczenie powrotu. O pokrewieństwie „Salta” Tadeusza Konwickiego i „Pokłosia” Władysława Pasikowskiego. W: S. Jagielski, M. Podsiadło (red.), Przygoda kina. Prace dedykowane Profesorowi Tadeuszowi Lubelskiemu (ss. 95-113). Kraków: Universitas.
  Google Scholar

Mrozek, W. (2010, 24 października). Czytanka o Jedwabnem. Krytyka Polityczna. http://www.krytykapolityczna.pl/Serwiskulturalny/MrozekCzytankaoJedwabnem/menuid-431.html
  Google Scholar

Mrozek, W. (2010). Salto. Kino, (4), ss. 58-59.
  Google Scholar

Mrozek, W. (2014, kwiecień). Egzorcyzmowanie legendy. Rozmowa z Weroniką Szczawińską. Dwutygodnik, (130). http://www.dwutygodnik.com/artykul/5160-egzorcyzmowanie-legendy.html
  Google Scholar

Niziołek, G. (2013). Polski teatr Zagłady. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
  Google Scholar

Prussak, M. (2010). Świat bez pytań. Teatr, (12), s. 12.
  Google Scholar

Rowicki, P. (2015). Przylgnięcie. W: E. Manthey, K. Paprocka, P. Grzymisławski (red.), Ikony, pseudoherosi i zwykli śmiertelnicy. Antologia najnowszego dramatu polskiego (ss. 101-141). Warszawa: Agencja Dramatu i Teatru ADiT.
  Google Scholar

Sadowska, M. (2016, 12 września). Porozmawiaj z nią. Rozmowa z Pawłem Łozińskim. Newsweek, (38), ss. 102-105.
  Google Scholar

Schreiber, P. (2010). Cudza klasa. Didaskalia, (100), s. 98.
  Google Scholar

Smoliński, S. (2015, 22 lutego). Martwa natura, czyli polska historia wg „Idy”. Krytyka Polityczna. https://krytykapolityczna.pl/kultura/film/martwa-natura-czyli-polska-historia-wedlug-idy
  Google Scholar

Słobodzianek, T. (2009). Nasza klasa. Historia w XIV lekcjach. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
  Google Scholar

Sobolewski, T. (1992, 26 czerwca). Ludzie dobre i złe. Gazeta Wyborcza, s. 9.
  Google Scholar

Sobolewski, T. (2015, 18 września). Festiwal Filmowy w Gdyni: „Żyć nie umierać”, „Noc Walpurgi” i „Demon”, czyli pułapka wielkiego tematu. Gazeta Wyborcza. http://wyborcza.pl/1,75410,18845504,festiwal-filmowy-w-gdyni-zyc-nie-umierac-noc-walpurgi.html
  Google Scholar

Żukowski, T. (2014/2015). Fetysz „obiektywności”. „Nasza klasa” Tadeusza Słobodzianka. Studia Litteraria et Historica, (3-4), ss. 109-147. https://doi.org/10.11649/slh.2015.008
DOI: https://doi.org/10.11649/slh.2015.008   Google Scholar


Published
2021-12-31

Cited by

Mrozek, W. (2021) “Reckoning without Catharsis: ‘Demon’ by Marcin Wrona and the Jedwabne Pogrom”, Kwartalnik Filmowy, (116), pp. 22–36. doi: 10.36744/kf.948.

Authors

Witold Mrozek 
w.mrozek@uw.edu.pl
University of Warsaw Poland
https://orcid.org/0000-0001-5013-3280

PhD student at the Doctoral School of Humanities, University of Warsaw. Graduate of Theatre Studies at the Jagiellonian University in Kraków. Interested in censorship theory, historical policy in cinema and institutional critique. Contributor to Gazeta Wyborcza, Dwutygodnik and Berliner Zeitung.



Statistics

Abstract views: 602
PDF downloads: 436


License

Copyright (c) 2021 Witold Mrozek

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

The author grants the publisher a royalty-free non-exclusive licence (CC BY 4.0) to use the article in Kwartalnik Filmowy, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Kwartalnik Filmowy should it be published or used again (download licence agreement). The journal is published under the CC BY 4.0 licence. By submitting an article, the author agrees to make it available under this licence.

In issues from 105-106 (2019) to 119 (2022) all articles were published under the CC BY-NC-ND 4.0 licence. During this period the authors granted a royalty-free non-exclusive licence (CC BY-ND 4.0) to use their article in „Kwartalnik Filmowy”, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.