The Vitality of Cinema Runs Through Its Bad, Not a Good Tastes: Andrzej Żuławski's “The Devil”
Abstract
The author through the analysis of Andrzej Zuławski's The Devil identifies elements of style present in Żuławski s work, which oscillates around the category of kitsch. Olszewska-Jonczyk points to the sources of discomfort for viewers dealing with apparent tastelessness. The deliberate departure from “good taste” in the film that caused a conflict between the director and the government of the time can be seen as a radical experiment and exercise in breaking away form the artistic and scientific conventions. The use of means that are identified with kitsch as a way of reaching marginalised regions of culture is also a way in which and through which the categories of national and existential myths and kitsch can be deconstructed, showing their superficial nature.
Keywords:
Andrzej Żuławski, kitsch, discomfortReferences
Banach Andrzej, O kiczu, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1968, s. 53, 91, 151, 271.
Google Scholar
Beylin Paweł, Autentyczność i kicze, PIW, Warszawa 1975, s. 173, 186, 188, 194-195.
Google Scholar
Delumeau Jean, Strach w kulturze Zachodu: XIV-XVIII w., tłum. A. Szymanowski, „Pax”, Warszawa 1986, s. 26-31.
Google Scholar
Deschner Karlheinz, Krzyż Pański z Kościołem. Seksualizm w historii chrześcijaństwa, tłum. M. Zeller, Wydawnictwo Uraeus, Gdynia 1994.
Google Scholar
Film, demony i romantyzm. Wywiad z prof. dr Marią Janion, „Film” 1974, nr 49, s. 4, 14.
Google Scholar
Helman Alicja, Grzesznicy bez winy, w: Niedyskretny urok kiczu. Problemy filmowej kultury popularnej, red. G. Stachówna, Universitas, Kraków 1997, s. 29.
Google Scholar
Helman Alicja, Wstęp, w: Kino gatunków, red. A. Helman, Kraków 1991, s. 15.
Google Scholar
Hendrykowski Marek, Kłopoty z kiczem filmowym, w: Niedyskretny urok kiczu. Problemy filmowej kultury popularnej, red. G. Stachówna, Universitas, Kraków 1997, s. 10-11.
Google Scholar
Jaki będzie „Diabeł” Andrzeja Żuławskiego, „Magazyn Filmowy” 1971, nr 36, s. 195.
Google Scholar
Janion Maria, Kino i fantazmaty, „Kino” 1975, nr 4, s. 45.
Google Scholar
Janion Maria, Kino i fantazmaty. Demony, wampiry, potwory, „Kino” 1975, nr 7, s. 41-47.
Google Scholar
Janion Maria, Niesamowita słowiańszczyzna. Fantazmaty literatury, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2006, s. 127-128.
Google Scholar
Janion Maria, Wobec zła, Verba, Chotomów 1989, s. 17, 35, 44-45, 52.
Google Scholar
Kazimierska-Jerzyk Wioletta, Artysta postmodernistyczny – demaskator pozornych diagnoz kiczu, w: Kicz, tandeta, jarmarczność w kulturze masowej XX wieku, red. L. Rożek, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie, Częstochowa 2000, s. 47.
Google Scholar
Kolasińska Iwona, Kiedy spojrzenie Gorgony budzi upiory: horror filmowy i jego widz, w: Kino gatunków wczoraj i dziś, red. K. Loska, Rabid, Kraków 1998, s. 113.
Google Scholar
Kolasińska Iwona, Zęby wampira – dyskretny urok pożądania, w: Niedyskretny urok kiczu. Problemy filmowej kultury popularnej, red. G. Stachówna, Universitas, Kraków 1997, s. 52.
Google Scholar
Oleszczyk Michał, O szlachetności kiczu, „Kino” 2003, nr 5, s. 55.
Google Scholar
Pitrus Andrzej, Gore, seks, ciało, psychoanaliza. Pułapka interpretacyjna, Oficyna Wydawnicza „Er”, Siedlce 1992.
Google Scholar
Pitrus Andrzej, Progresywne gatunki filmowe, w: Kino gatunków wczoraj i dziś, red. K. Loska, Rabid, Kraków 1998, s. 167, 171, 173.
Google Scholar
Ranke-Heinemann Uta, Eunuchy do raju. Kościół katolicki a seksualizm, tłum. M. Zeller, Wydawnictwo Uraeus, Gdynia 1995.
Google Scholar
Rotter Gernot, Ekkehart Rotter, Wenus, Maria, Fatima. Jak rozkosz zmysłów stała się sprawą szatana, tłum. E. Cieślik, Wydawnictwo Uraeus, Gdynia 1997.
Google Scholar
Tarnowski Józef, Aksjologiczna definicja kiczu i związane z nią trudności, w: Kicz, tandeta, jarmarczność w kulturze masowej XX wieku, red. L. Rożek, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie, Częstochowa 2000, s. 14.
Google Scholar
Umińska Bożena, Wielki Rozbiór, „Kino” 1988, nr 8, s. 11-12.
Google Scholar
Wielgosz Przemysław, O filozofii filmów Andrzeja Żuławskiego, „Wiadomości Kulturalne” 1996, nr 31, s. 19.
Google Scholar
Żuławski. Przewodnik Krytyki Politycznej, wywiad przeprowadzili: P. Kletowski, P. Marecki, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2008, s. 79, 132, 164-165, 172-173, 176-177, 183-184, 202-203.
Google Scholar
Authors
Marta Olszewska-Jończykkwartalnik.filmowy@ispan.pl
independent researcher Poland
Absolwentka polonistyki i animacji kultury na UW. Studentka „Akademii Pracy z Procesem” przy Polskim Towarzystwie Psychologii Procesu. Publikowała m.in. w magazynach „Cinema”, „Swiat Filmu” i „Panoptikum”.
Statistics
Abstract views: 25PDF downloads: 8
License
Copyright (c) 2009 Marta Olszewska-Jończyk
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
The author grants the publisher a royalty-free non-exclusive licence (CC BY 4.0) to use the article in Kwartalnik Filmowy, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Kwartalnik Filmowy should it be published or used again (download licence agreement). The journal is published under the CC BY 4.0 licence. By submitting an article, the author agrees to make it available under this licence.
In issues from 105-106 (2019) to 119 (2022) all articles were published under the CC BY-NC-ND 4.0 licence. During this period the authors granted a royalty-free non-exclusive licence (CC BY-ND 4.0) to use their article in „Kwartalnik Filmowy”, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.
