The Chaplinade on Left-Wing Literary and Artistic Circles of the 1920s
Przemysław Strożek
kwartalnik.filmowy@ispan.plInstitute of Art, Polish Academy of Sciences (Poland)
Abstract
The article describes how Chaplin’s films were received by left-wing literary and artistic circles in Central and Eastern Europe of the 1920s. The author demonstrates how Berlin dadaists used his image in the political struggle with the ruling SPD party, and how Soviet, Czech and Serbian con- structivists combined his acting with the art of the machine, and the message of his films with communist ideology. From Ivan Goll’s famous publications (Apologie des Charlot; Die Chapliniade) avant-garde left-wing circles treated Charlie Chaplin on a par with a fighting working class hero, imposing a political interpretation of his films. It was the same in Poland, where in the context of apan European fascination with Chaplin of the left-wing avant-garde the circles of the “New Culture”, futurists and Warsaw constructivists interpreted the American comedian’s work in a similar way. This common for Germany, Soviet Russia, Czech Republic, Hungary, Poland and the Balkans dadaist-constructivist scheme of identifying Chaplin’s films with the voice of the struggling working class was seen as a proof of the need for a radical revolution in art and the creation of new proletariat art available to the masses.
Keywords:
Charlie Chaplin, avant-garde, left-wing circlesReferences
„Dada“ 1919, Nr 4-5, s. 30.
Google Scholar
Aragon, Luis. 1918. On Decor. „Le Film”. Nr 131.
Google Scholar
Benjamin, Walter. 2011. Dzieło sztuki w epoce jego reprodukowalności technicznej. W: W. Benjamin, Twórca jako wytwórca. Eseje i rozprawy. Warszawa.
Google Scholar
Benson, TImothy O., Éva Forgacs (ed.). 2002. Between Worlds. A Sourcebook of Central European Avant-gardes, 1910-1930. Cambridge.
Google Scholar
Berlewi, Henryk. 1922. Viking Eggeling i jego abstrakcyjno-dynamiczny film. „Albatros“. Wrzesień. s. 17-18.
Google Scholar
Blumenfeld, Erwin, Hendel Teicher. 1981. Blumenfeld, my one hundred best photos. London
Google Scholar
Broniewski, Władysław. 1924. Kino. „Nowa Kultura”. Nr 12, s. 274.
Google Scholar
Bruce Elder, R. 2008. Harmony and Dissent: Film and Avant-garde Art Movements in the Early Twenthieth Century. Waterloo
Google Scholar
Brucz, Stanisław. 1924. Spirale. „Almanach Nowej Sztuki”. Nr 1, s. 25.
Google Scholar
Campany, David. 2008. Photography and Cinema. Londyn.
Google Scholar
Cavanagh, Clare. 1994. Rereading the Poet’s Ending: Mandelstam, Chaplin, and Stalin. „PLMA”, Nr 1, s. 75.
DOI: https://doi.org/10.2307/463012
Google Scholar
Cendrars, Blaise. 2003. Charlie. W: B. Cendrars. Co jak co. Warszawa.
Google Scholar
Citroen, Paul. 1920. Eine Stimme aus Holland. „Dada Almanach”
Google Scholar
Cocteau, Jean. 1988. Carte blanche. W: French Film Theory and Criticism: A History/ Anthology 1907-1939. red. R. Abel. New Jersey
Google Scholar
Czekalski, Stanisław. 2000. Awangarda i mit racjonalizacji. Fotomontaż polski okresu dwudziestolecia międzywojennego. Poznań.
Google Scholar
De Torre, Guillermo. 1922. Charlot. „Zenit”. Nr 13.
Google Scholar
Erenburg, Ilya. 1922. A vse taki ona vertitsja. Berlin-Moskwa
Google Scholar
Giżycki, Marcin. 1989. Walka o film w artystyczny w międzywojennej Polsce, Warszawa.
Google Scholar
Giżycki, Marcin. 2006. Grafika, fotografia i film w konstruktywizmie polskim. „Kwartalnik Filmowy”. Nr 54-55.
Google Scholar
Goll, Iwan. 1920. Apologie des Charlot. „Die Neue Schaubühne”. nr 2, s. 31-33.
Google Scholar
Goll, Iwan. 1920. Die Chapliniade. Eine Kinodichtung. Drezno.
Google Scholar
Hake Sabine, 1990. Chaplin Reception in Weimar Germany. „New German Critique“. Nr 51
DOI: https://doi.org/10.2307/488173
Google Scholar
Honzl, Jindřich. 1922. O proletářským divadle. „Devětsil: Revoluční sborník“. Praga.
Google Scholar
Jasieński, Bruno, Anatol Stern. 1924. Awangarda – swoim przyjaciołom. „Awangarda”.Nr 1, s. 1.
Google Scholar
Jasieński, Bruno. 1924. Do futurystów. „Almanach Nowej Sztuki”. Nr 1, s. 3.
Google Scholar
Majewski, Tomasz. 2011. Dialektyczne feerie. Szkoła frankfurcka i kultura popularna. Łódź.
Google Scholar
Micić, Ljubomir. 1922. Shimmy at the Latin Quarter Graveyard. „Zenit”. Nr 12.
Google Scholar
Milton, Joyce. 2014. Tramp: The Life of Charlie Chaplin. New York.
Google Scholar
Pan-pan. 1924. „Pan-Pan” Pan i Pani na reprezentacyjnym balu maskowym nowej sztuki w Warszawie. „Awangarda”. Nr 1, s. 2.
Google Scholar
Podsadecki, Kazimierz. 1933. Bunt Chaplina. Wywiad fantastyczny. „Kurier Filmowy” (dodatek do „Ilustrowany Kurier Codzienny“). Nr 4.
Google Scholar
Rodczenko w Paryżu. Z listów do domu. 1927. „Dźwignia”. Nr 2-3, s. 23.
Google Scholar
Rodczenko, Aleksandr. 1922. Charlot, „Kino-Fot”, Nr 3.
Google Scholar
Simmons, Sherwin. 2001. Chaplin smiles on the Wall: Berlin Dada and the Wish-Images of Popular Culture. „New German Critique”. Nr 84
DOI: https://doi.org/10.2307/827796
Google Scholar
Stern, Anatol. 1924. Kurier kinowy. Palace: Chaplin – inne filmy – Film paskarzy i dla paskarzy. „Wiadomości Literackie”. Nr 2, s. 3.
Google Scholar
Stern, Anatol. 1928. Charlie Chaplin i ja. „Kino Teatr”. Nr 1, s. 5-6.
Google Scholar
Stern, Anatol. 1959. Europa. Polski film awangardowy. W: A. Stern. Wspomnienia z Atlantydy. Warszawa.
Google Scholar
Stern, Anatol. 1972. Głód jednoznaczności i inne szkice. Warszawa.
Google Scholar
Świdziński, Wojciech. 2015. Obecność i recepcja zagranicznego repertuaru kinowego w Polsce w latach 1918-1929 na przykładzie Warszawy. Warszawa.
Google Scholar
Teige, Karel. 1924. Poetismus. „Host”. Nr 9-10.
Google Scholar
Teige, Karel. 1925. Chaplin. w: K. Teige. Film. Praga.
Google Scholar
Teige, Karel. 1929. Charlie Chaplin. W: Ch. Chaplin. Hurá do Evropy!. Praga. 1-14.
Google Scholar
Tokin, Boško. 1921 Evropski pesnik Ivan Goll. „Zenit”. Nr 1.
Google Scholar
Tsivian, Yuri. 2014. Charlie Chaplin and His Shadows: On Laws of Fortuity in Art. „Critical Inquiry”. Nr 3, s. 71-84.
DOI: https://doi.org/10.1086/677331
Google Scholar
Wandurski, Witold. 1923. Od tłumacza. W: W. Wandurski. Nowa Scena Robotnicza. Warszawa.
Google Scholar
Wandurski, Witold. 1924. Poeta bez ojczyzny. Ivan Goll. „Wiadomości Literackie”. Nr 37.
Google Scholar
Wandurski, Witold. 1927. Scena Robotnicza w Łodzi. „Dźwignia”. Nr 4.
Google Scholar
Wat, Aleksander. 1924. Bosel, Chaplin, Dempsey, Edison i M-elle Mimi. „Almanach Nowej Sztuki”. Nr 1, s. 19.
Google Scholar
Wat, Aleksander. 1924. Charlie Chaplin. Pamflet, czy omlet?. „Awangarda”. Nr 1, s. 2.
Google Scholar
Wat, Aleksander. 1925. Najwybitniejsze filmy ostatniego sezonu. „Ekran i Scena”. Nr 5, s. 7-8.
Google Scholar
Wat, Aleksander. 1993. Bezrobotny Lucyfer. W: A. Wat. Bezrobotny Lucyfer i inne opowieści. Warszawa.
Google Scholar
Wat, Aleksander. 2011. Mój wiek. Pamiętnik mówiony. T. 1. oprac. R. Habielski. Kraków.
Google Scholar
Weikop, Christian. 2013. Berlin Dada and the Carnivalesque. Jedermann sein eigner Fussball (1919) and Der Dada (1919-1920). W: The Oxford Critical and Cultural History of Modernist Magazines: Europe 1880-1940. Vol. 3.. red. P. Brooker, A. Thaker, Ch.Weikop, S. Bru. Oxford.
Google Scholar
Wierzyński, Kazimierz. 1991. Pamiętnik poety. Warszawa.
Google Scholar
Wójtowicz, Aleksander. 2010. Charlie w Inkipo. Chaplin według Pierwszej Awangardy. „Kwartalnik Filmowy”. nr 70, s. 6-14.
Google Scholar
Żarnowerówna, Teresa. 1923. Chęć zbadania niezbadanego.... Katalog Wystawy Nowej Sztuki. Wilno.
Google Scholar
Authors
Przemysław Strożekkwartalnik.filmowy@ispan.pl
Institute of Art, Polish Academy of Sciences Poland
Adiunkt w Instytucie Sztuki PAN, stypendysta Fulbright Senior Research Awards na University of Georgia. Autor publikacji na temat awangardy historycznej i jej związków z kulturą popularną; członek rady redakcyjnej International Yearbook of Futurism Studies i autor monografii o Marinettim w Polsce (2012). Przygotowuje książkę o dadaizmie i kulturze popularnej.
Statistics
Abstract views: 51PDF downloads: 31
License
Copyright (c) 2015 Przemysław Strożek
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
The author grants the publisher a royalty-free non-exclusive licence (CC BY 4.0) to use the article in Kwartalnik Filmowy, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Kwartalnik Filmowy should it be published or used again (download licence agreement). The journal is published under the CC BY 4.0 licence. By submitting an article, the author agrees to make it available under this licence.
In issues from 105-106 (2019) to 119 (2022) all articles were published under the CC BY-NC-ND 4.0 licence. During this period the authors granted a royalty-free non-exclusive licence (CC BY-ND 4.0) to use their article in „Kwartalnik Filmowy”, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.
Most read articles by the same author(s)
- Przemysław Strożek, The Chaplin Machine, or Americanism in Soviet Russia , Kwartalnik Filmowy: No. 99 (2017): Tricks, Special Numbers, Attractions
