Dyskretny urok surrealizmu w twórczości filmowej Waleriana Borowczyka
Abstrakt
Autorka podejmuje kwestię niejednoznaczności i kontrowersji, jakie towarzyszyły recepcji twórczości filmowej Waleriana Borowczyka. Większość filmów Borowczyka, wśród nich również te określane jako „erotyczne”, wymyka się bowiem regułom klasycznego kina, a nawet kina artystycznego, sytuując się - jak twierdzi Kwas – gdzieś na granicy awangardy filmowej, sztuk plastycznych i prowokacyjnego eksperymentu formalno-treściowego. Autorka stawia w tekście hipotezę, wedle której Borowczyk jako reżyser był twórcą prezentującym temperament surrealistyczny. Podążając tym tropem, w dalszej części szkicu Kwas analizuje biograficzne uwikłanie Borowczyka w ruch surrealistyczny oraz wskazuje na pokrewieństwa między światopoglądem nadrealistycznym a postawą twórczą Waleriana Borowczyka. Tekst kończy analityczne omówienie filmu Borowczyka Opowieści niemoralne (1974) z perspektywy elementów światopoglądu i estetyki surrealistycznej.
Słowa kluczowe:
Walerian Borowczyk, surrealizm, recepcja filmuBibliografia
Borowczyk Walerian, Co myślę patrząc na rozebraną Polkę, Oficyna Wydawnicza „Rytm”, Warszawa 2007, s. 7, 31, 35, 98.
Google Scholar
Borowczyk Walerian, Jacques Rivette, Michel Delahaye, Sylvie Pierre, Kino nie jest sztuką zespołową, tłum. W. Chyła, W. Michera, „Kwartalnik Filmowy” 1997, nr 19-20, s. 206, 213.
Google Scholar
Breton André, Drugi manifest surrealizmu, tłum. A. Ważyk, w: Surrealizm. Teoria i praktyka literacka. Antologia, red. A. Ważyk, Czytelnik, Warszawa 1973, s. 125.
Google Scholar
Breton André, Manifest surrealizmu, tłum. A. Ważyk, w: Surrealizm. Teoria i praktyka literacka. Antologia, red. A. Ważyk, Czytelnik, Warszawa 1973, s. 58, 77.
Google Scholar
Gondowicz Jan, Oblicza lubieżności, „Film” 1993, nr 6, s. 12.
Google Scholar
Jackiewicz Aleksander, Zapiski krytyczne. Borowczyk, „Film” 1964, nr 27, s. 11.
Google Scholar
Jackiewicz Aleksander, Zapiski krytyczne. Debiut fabularny Borowczyka, „Film” 1969, nr 19, s. 10.
Google Scholar
Janicka Krystyna, Surrealizm, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1985, s. 215-224.
Google Scholar
Janicka Krystyna, Światopogląd surrealizmu. Jego założenia i konsekwencje dla teorii twórczości i teorii sztuki, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1985, s. 53.
Google Scholar
Steinhaus Hugo, Słownik racjonalny, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1980, s. 61.
Google Scholar
Taborska Agnieszka, Spiskowcy wyobraźni. Surrealizm, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2007, s. 50, 124, 179-180, 187.
Google Scholar
Autorzy
Paulina Kwaskwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Jagielloński Polska
Absolwentka filmoznawstwa na UJ. Doktorantka w Instytucie Sztuk Audiowizualnych UJ.
Statystyki
Abstract views: 25PDF downloads: 10
Licencja
Prawa autorskie (c) 2009 Paulina Kwas
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
