Kurdyjscy powstańcy i postpokolenie. „Big Village” jako interaktywne dzieło pamięci

Fatma Edemen

fatma.edemen@doctoral.uj.edu.pl
Uniwersytet Jagielloński (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-4432-8991

Abstrakt

Naród kurdyjski, niemający własnego suwerennego państwa, zamieszkuje w granicach Turcji, Iranu, Iraku i Syrii, często napotykając ograniczenia w zakresie ekspresji kulturowej. Sytuacja ta uniemożliwiła Kurdom wejście do branży filmowej, a filmy dokumentalne stały się ich preferowanym medium ze względu na opłacalność i prostsze wymagania techniczne. Autorzy tych dokumentów zwykle zagłębiają się w bolesne doświadczenia historyczne Kurdów. Big Village (2020) Beri Shalmashi i Lyangelo Vazqueza, wyróżnia się jako pierwszy kurdyjski interaktywny dokument internetowy (i-doc). Misternie splata osobiste i społeczne narracje, koncentrując się na kilku rodzinach i kurdyjskiej grupie powstańczej ze wschodniego Kurdystanu. Dokument przedstawia historie mieszkańców Gewredê, wioski, która w międzyczasie przestała istnieć. Autorka analizuje Big Village przez pryzmat wspomnień powstańców, odziedziczonej pamięci ich dzieci oraz wykorzystania materiałów archiwalnych. Bada też, w jaki sposób i-doc może skutecznie opowiadać współczesnym widzom o traumach historycznych. [artykuł opublikowany w języku angielskim jako: Kurdish Insurgents and Postgeneration: „Big Village” as an Interactive Memory Work]


Słowa kluczowe:

kino kurdyjskie, i-doc, pamięć powstańcza, postpamięć, pamięć bezpaństwowa, archiwum

Alexander, J. C. (2004). Toward a Theory of Cultural Trauma. In: J. C. Alexander, R. Eyerman, B. Giesen, N. J. Smelser, P. Sztompka (eds.), Cultural Trauma and Collective Identity (pp. 1-30). Berkeley: University of California Press.
DOI: https://doi.org/10.1525/california/9780520235946.003.0001   Google Scholar

Aston, J., Gaudenzi, S. (2012). Interactive Documentary: Setting the Field. Studies in Documentary Film, 6 (2), pp. 125-139.
DOI: https://doi.org/10.1386/sdf.6.2.125_1   Google Scholar

Bolt, N. (2020). The Violent Image: Insurgent Propaganda and the New Revolutionaries, Oxford: Oxford University Press.
DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780197511671.001.0001   Google Scholar

Bruinessen, M. van (1986). The Kurds Between Iran and Iraq. MERIP Middle East Report, 141, pp. 14-27.
DOI: https://doi.org/10.2307/3011925   Google Scholar

Elston, C. (2020). Nunca Invisibles: Insurgent Memory and Self-Representation by Female Ex-Combatants in Colombia. Wasafiri, 35 (4), pp. 70-78.
DOI: https://doi.org/10.1080/02690055.2020.1800254   Google Scholar

Elston, C. (2022). Left-Wing Melancholia and Activist Memories of the Colombian Conflict in Fabiola Calvo Ocampo’s Hablarán de mí. Memory Studies, 16 (5), pp. 1113-1126.
DOI: https://doi.org/10.1177/17506980221114068   Google Scholar

Erll, A., Rigney, A. (2009). Introduction: Cultural Memory and its Dynamics. In: A. Erll, A. Rigney (eds.), Mediation, Remediation, and the Dynamics of Cultural Memory (pp. 1-14). Berlin – New York: De Gruyter.
DOI: https://doi.org/10.1515/9783110217384.0.1   Google Scholar

Eyerman, R. (2003). Cultural Trauma: Slavery and the Formation of African American Identity. Cambridge: Cambridge University Press.
DOI: https://doi.org/10.1525/california/9780520235946.003.0003   Google Scholar

Galloway, D., McAlpine, K. B., Harris, P. (2007). From Micheal Moore to JFK Reloaded: Towards a Working Model of Interactive Documentary. Journal of Media Practice, 8 (3), pp. 325-339.
DOI: https://doi.org/10.1386/jmpr.8.3.325_1   Google Scholar

Hirsch, M. (2008). The Generation of Postmemory. Poetics Today, 29 (1), pp. 103-128.
DOI: https://doi.org/10.1215/03335372-2007-019   Google Scholar

Hirsch, M. (2019). Stateless Memory. Critical Times, 2 (3), pp. 416-434.
DOI: https://doi.org/10.1215/26410478-7862541   Google Scholar

Reading, A., Katriel, T. (2015). Introduction. In: A. Reading, T. Katriel (eds.), Cultural Memories of Nonviolent Struggles: Powerful Times (pp. 1-31). London: Palgrave Macmillan.
DOI: https://doi.org/10.1057/9781137032720_1   Google Scholar

Rigney, A. (2018). Remembering Hope: Transnational Activism Beyond the Traumatic. Memory Studies, 11 (3), pp.368-380.
DOI: https://doi.org/10.1177/1750698018771869   Google Scholar


Opublikowane
2024-04-08

Cited By / Share

Edemen, F. (2024) „Kurdyjscy powstańcy i postpokolenie. «Big Village» jako interaktywne dzieło pamięci”, Kwartalnik Filmowy, (125), s. 48–69. doi: 10.36744/kf.2380.

Autorzy

Fatma Edemen 
fatma.edemen@doctoral.uj.edu.pl
Uniwersytet Jagielloński Polska
https://orcid.org/0000-0003-4432-8991

Doktorantka w Szkole Doktorskiej Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Absolwentka dziennikarstwa (studia I stopnia) na Uniwersytecie w Ankarze oraz kulturoznawstwa (porównawcze studia nad dziedzictwem – studia II stopnia) na Uniwersytecie Jagiellońskim.



Statystyki

Abstract views: 159
PDF downloads: 87


Licencja

Prawa autorskie (c) 2024 Fatma Edemen

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.

W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.