Nawidzenie. O kino-myśleniu poza metafizyką na przykładzie filmu Abbasa Kiarostamiego „Smak czereśni” (przypis do Jeana-Luca Nancy’ego)
Abstrakt
Celem tekstu jest refleksja nad możliwością myśli filmowej poza uwarunkowaniami metafizyki. Esej rozważa tę kwestię na marginesie filmu Abbasa Kiarostamiego Smak czereśni, w nawiązaniu do myśli Martina Heideggera i Jeana-Luca Nancy’ego. Autor krótko interpretuje film, wskazując jego główny problem oraz sposób jego rozwiązania przez reżysera – zastosowanie niekonwencjonalnych środków artystycznych w relacji do przekazywanych treści zmusza widza do wyjścia z nawykowego rozumienia filmu, ale i z myśli o rzeczywistości. To wyjście można opisać filozoficznie – film pozwala doświadczyć nieoczywistej oczywistości i zwrócić uwagę na jej prymarną zależność od samej możliwości bycia: prześwitu. W nim wszelkie obrazy winny być traktowane jako na-widzenia, napływające ku człowiekowi z samego światła i wyzwalające ku współtworzeniu świata. Dzieło Kiarostamiego jest przykładem spotkania otwartego artysty z dynamiczną ewidencją bycia, zrealizowanego na błonie filmowej niczym acheiropoietyczne ikony.
Słowa kluczowe:
Abbas Kiarostami, Martin Heidegger, Jean-Luc NancyBibliografia
Flusser, Vilém. „Ku uniwersum obrazów technicznych”, tłum. A. Gwóźdź. W: Po kinie?... Audiowizualność w epoce przekaźników elektronicznych, red. A. Gwóźdź. Kraków 1994.
Google Scholar
Heidegger, Martin. „Koniec filozofii i zadanie myślenia”, tłum. K. Michalski. W: Drogi współczesnej filozofii, red. M.J. Siemek. Warszawa: PIW, 1978.
Google Scholar
Heidegger, Martin. Przyczynki do filozofii (Z wydarzania), tłum. B. Baran, J. Mizera. Kraków: Wydawnictwo Baran i Suszczyński, 1996.
Google Scholar
McLuhan, Marshall. Wybór tekstów, red. E. McLuhan, F. Zingrone, tłum. E. Różalska, J.M. Stokłosa. Poznań: Zysk i S-ka, 2001.
Google Scholar
Nancy, Jean-Luc. The Evidence of Film. Abbas Kiarostami, tłum. Ch. Irizarry, V. Andermatt Conley. Bruxelles: Yves Gevaert, 2001.
Google Scholar
Autorzy
Janusz Bohdziewiczkwartalnik.filmowy@ispan.pl
Akademia Pomorska w Słupsku Polska
Teoretyk mediów i kultury, adiunkt w Zakładzie Teorii Literatury i Badań Kulturowych Akademii Pomorskiej w Słupsku. Autor książki Piękno aktualności. Telewizja bycia u progu czasu (2014).
Statystyki
Abstract views: 28PDF downloads: 17
Licencja
Prawa autorskie (c) 2016 Janusz Bohdziewicz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
