Niewyrażalność a obrazowanie cierpienia w „Brakującym zdjęciu” Rithy’ego Panha
Abstrakt
Tekst jest próbą przybliżenia problemu niewyrażalności cierpienia przedstawionego w dokumentalnym filmie autobiograficznym Brakujące zdjęcie (L’Image manquante, 2013) Rithy’ego Panha. Reżyser wobec braku zdjęć zbrodni popełnionych w latach 1975-1979 przez Czerwonych Khmerów w Kambodży, uchwyconych z perspektywy ofiar, zainscenizował kadry, które mogłyby pełnić rolę zastępczych reprezentacji wizualnych. Autorka analizuje i interpretuje to, jak reżyser charakteryzuje tytułowe brakujące zdjęcie, odwołując się do rozważań Georges’a Didi-Hubermana dotyczących Zagłady, przedstawionych w klasycznej pozycji Obrazy mimo wszystko. W artykule został przedstawiony sposób wykorzystania archiwalnych propagandowych materiałów filmowych jako świadectw historycznych, w świetle rozważań Petera Burke. Autorka posługuje się literaturą dotyczącą fotograficznego przedstawienia cierpienia w ujęciu Susan Sontag, Judith Butler i omówieniem zdjęć wojennych zaproponowanym przez André Rouillé jako kontekstem historycznym.
Słowa kluczowe:
Rithy Panh, Georges Didi-Huberman, Kambodża, fotografia, reprezentacjaBibliografia
Bradshaw, Nick. “Memories of murder: Rithy Panh on “The Missing Picture””. Sight & Sound 24:1 (2014).
Google Scholar
Burke, Peter. Naoczność. Materiały wizualne jako świadectwa historyczne. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2012.
Google Scholar
Butler, Judith. Ramy wojny, tłum. A. Czarnacka. Warszawa: Książka i Prasa, 2011.
Google Scholar
Didi-Huberman, Georges. Obrazy mimo wszystko, tłum. M. Kubiak Ho-Chi. Kraków: Universitas, 2012.
Google Scholar
Jelonek, Adam W. Kambodża. Warszawa: Wydawnictwo TRIO, 2008.
Google Scholar
Jelonek, Adam W. Rewolucja Czerwonych Khmerów 1975-1978. Studium autarkicznego rozwoju. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, 1999.
Google Scholar
Kleinen, John. “Mass killings represented: the movies of Panh and Oppenheimer”. IIAS Newsletter 68 (2014).
Google Scholar
Leśniak, Andrzej. Obraz płynny. Georges Didi-Huberman i dyskurs historii sztuki. Kraków: Universitas, 2010.
Google Scholar
Oppenheimer, Joshua. “Perpetrators’ Testimony and the Restoration of Humanity: S21, Rithy Panh”. W: Killer Images: Documentary Film, Memory and the Performance of Violence, red. J. T. Brink, J. Oppenheimer. Columbia University Press, 2012.
Google Scholar
Podsiadło, Magdalena. Autobiografizm filmowy jako ślad podmiotowej egzystencji. Kraków: Universitas, 2013.
Google Scholar
Rouillé, Andre. Fotografia. Między dokumentem a sztuką współczesną, tłum. O. Hedemann. Kraków: Universitas, 2007.
Google Scholar
Sontag, Susan. Widok cudzego cierpienia, tłum. S. Magala. Kraków: Wydawnictwo Karakter, 2010.
Google Scholar
Zylberman, Lior. “The Missing Picture - Film Review”. Genocide Studies and Prevention: An International Journal 8:3 (2014).
DOI: https://doi.org/10.5038/1911-9933.8.3.10
Google Scholar
Autorzy
Gabriela Sitekkwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet Jagielloński Polska
Doktorantka w Instytucie Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Absolwentka filologii polskiej na Uniwersytecie Warszawskim i podyplomowych studiów Wiedza o Kulturze w Polskiej Akademii Nauk. Interesuje się kinem dokumentalnym, found footage, autobiografizmem, perspektywami pamięci. Współpracowała z kwartalnikiem „Res Publica Nowa” jako sekretarz redakcji, publikując recenzje filmowe i artykuły z zakresu audiowizualności. Współpracuje z portalem Gazeta.pl jako redaktorka. Członkini Grupy Okołofotograficznej prowadzącej działania z zakresu animacji kultury.
Statystyki
Abstract views: 42PDF downloads: 21
Licencja
Prawa autorskie (c) 2016 Gabriela Sitek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Paulina Haratyk, Gabriela Sitek, „Found footage” jako kino odnowy znaczenia „home movies” w filmach „A Song Of Air” i „Sea In The Blood” , Kwartalnik Filmowy: Nr 104 (2018): Esej, „found footage”, film montażowy
