„Czynić widzialnym”. Film jako poszerzone, wirtualne pole dzieła sztuki
Abstrakt
Artykuł stanowi propozycję odczytania wybranych polskich filmów o sztuce (m.in. Wielość rzeczywistości Leona Chwistka, reż. R. Waśko; Ślad, reż. H. Włodarczyk; Sen i Obraz, reż. B. Dziworski; Bykowi chwała, reż. A. Papuziński) jako specyficznie pojmowanego laboratorium dzieła sztuki. W środowisku filmowym dochodzi do interpretacyjnej wizualizacji jego poszerzonego, wirtualnego pola, czyli czynienia widzialnym i „sprawdzania” tego, co dotychczas pozostawało w sferze intuicyjnego responsu, dyskursywnie eksplikowanej interpretacyjnej projekcji ze strony widza/historyka sztuki czy też domniemanego horyzontu wyobrażeniowego twórcy. W pierwszej części artykułu autor zakreśla teoretyczne przesłanki takiego myślenia o typie „dokumentu kreacyjnego” w obszarze tego gatunku oraz wyjaśnia swoje rozumienie tytułowych pojęć „poszerzonego pola” oraz „wirtualności”. Kolejne dwie części tekstu stanowią analizę wybranych filmów ze szczególnym uwzględnieniem dwóch problemów: wizualizacji „życia” oraz „nieświadomości” dzieła sztuki.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
sztuka, nieświadomość, kino polskieBibliografia
Dalle Vacche, Angela. Introduction. In The Visual Turn. Classical Film Theory and Art History, edited by Angela Dalle Vacche. New Brunswick – London, 2003
Google Scholar
Deleuze, Gilles. Kino. 1. Obraz-ruch. 2. Obraz-czas, tłum. J. Margański. Gdańsk, 2008
Google Scholar
Friedberg, Anne. Wirtualne okno. Od Albertiego do Microsoftu, tłum. A. Rejniak-Majewska, M. Pabiś-Orzeszyna. Warszawa, 2012
Google Scholar
Helman, Alicja, Jacek Ostaszewski. Historia myśli filmowej. Gdańsk, 2007
Google Scholar
Jakubowska, Agata. Portret wielokrotny dzieła Aliny Szapocznikow. Poznań, 2008
Google Scholar
Klee, Paul. Wyznanie twórcy. In Artyści o sztuce. Od van Gogha do Picassa, edited by E. Grabska, H. Morawska. Warszawa, 1977
Google Scholar
Peucker, Brigitte. The Material Image. Art and the Real in Film. Stanford, 2007.
DOI: https://doi.org/10.1515/9781503626072
Google Scholar
Autorzy
Filip Lipińskikwartalnik.filmowy@ispan.pl
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Polska
Doktor, historyk sztuki, amerykanista; adiunkt w Instytucie Historii Sztuki na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. Stypendysta Fundacji Fulbrighta na City University of New York (2007-2008) oraz Terra Foundation for American Art we Francji (2008) i Stanach Zjednoczonych (2013). Autor książki Hopper wirtualny. Obrazy w pamiętającym spojrzeniu (2013), a także licznych naukowych i popularnonaukowych artykułów poświęconych m.in. sztuce nowoczesnej, teorii historii sztuki oraz relacjom sztuki i filmu publikowanych w takich czasopismach, jak „Oxford Art Journal”, „RIHA Journal”, „Artium Questiones”.
Statystyki
Abstract views: 31PDF downloads: 17
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 Filip Lipiński
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
