Od egzotycznej pocztówki do nie-miejsca. Obrazy miasta w kinie hiszpańskim
Joanna Aleksandrowicz
joannaleksandrowicz@gmail.comUniwersytet Śląski (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-5095-7706
Abstrakt
Artykuł ukazuje zmiany w sposobach reprezentacji miasta w kinie hiszpańskim, koncentrując się na napięciu pomiędzy tym, co ikoniczne dla danego miejsca, a przestrzeniami dalekimi od turystycznych klisz. Analiza przedstawia w ujęciu diachronicznym początki stereotypizacji przestrzeni w okresie niemym, jej wykorzystanie ideologiczne podczas dyktatur generała Prima de Rivery i generała Franco oraz poszukiwanie formuł kontestacji tego modelu w czasach późnego frankizmu i transformacji ustrojowej. W tych kontekstach są rozpatrywane współczesne reinterpretacje dawnych konwencji, nowe architektoniczne symbole miast i związane z nimi wzorce reprezentacji, a także fenomen nie-miejsc, będący wyrazem buntu wobec egzotyzacji, ale też wynikający z chęci odnalezienia scenerii adekwatnej do poruszanych problemów społecznych. Prezentowane ujęcie wyróżnia na tle dotychczasowych badań skoncentrowanie na kwestii reprezentatywności przestrzeni oraz dążenie do historyczno-filmowej syntezy zagadnienia.
Słowa kluczowe:
kino hiszpańskie, miasto w filmie, stereotypizacja przestrzeni, nie-miejsce, ideologizacja pejzażuBibliografia
Calvino, I. (2002). Niewidzialne miasta (tłum. A. Kreisberg). Warszawa: Wydawnictwo WAB.
Google Scholar
Camarero Gómez, G. (2019). Madrid en el cine de Pedro Almodóvar. Madrid: Akal. Caparrós Lera, J. M. (2013). Barcelona, escenario y protagonista de películas. W:
Google Scholar
G. Camarero Gómez (red.), Ciudades europeas en el cine (ss. 47-65). Madrid: Akal.
Google Scholar
Lipczak, A. (2017). Miasto widmo. W: tejże, Ludzie z placu słońca (ss. 9-35). Warszawa: Wydawnictwo Dowody na Istnienie.
Google Scholar
Martínez García, M. Á. (2018). La imagen fragmentada: miradas al audiovisual hecho desde Andalucía. Madrid: Minerva.
Google Scholar
Pino, J. M. del (2003). Ausencia de Sevilla. Identidad y cultura andaluza en „Solas”
Google Scholar
(1999) de Benito Zambrano. España Contemporánea, 16 (1), ss. 7-24.
Google Scholar
Pizarroso Quintero, A. (1997). La gran ciudad estadounidense como transposición e ideal en el cine español de los últimos años (cine negro y comedia urbana). Revista de Estudios Norteamericanos, (5), ss. 133-155.
Google Scholar
Quintana, Á. (2006). Madrid versus Barcelona o el realismo tímido frente a las hibridaciones de la ficción. W: H. J. Rodríguez (red.), Miradas para un nuevo milenio. Fragmentos para una historia futura del cine español (ss. 279-284). Alcalá de Henares: Festival de Cine de Alcalá de Henares.
Google Scholar
San Julián Alonso, R. (2019). La re-significación de la ciudad de Madrid a través del Joven Cine Español en los años 90. W: F. García García, E. Taborda Hernández, A. Baltar Moreno (red.), VII Congreso internacional Ciudades Creativas. Libro de actas (ss. 550-579). Madrid: Universidad Camilo José Cela.
Google Scholar
Whittaker, T. (2011). The Films of Elías Querejeta: A Producer of Landscapes. Cardiff: University of Wales Press.
Google Scholar
Autorzy
Joanna Aleksandrowiczjoannaleksandrowicz@gmail.com
Uniwersytet Śląski Polska
https://orcid.org/0000-0001-5095-7706
Doktor habilitowana, adiunkt w Instytucie Nauk o Kulturze Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Zajmuje się filmem i kulturą hiszpańską, relacjami kina i malarstwa oraz kinem azjatyckim. Autorka monografii: Pomiędzy obrazem a wskazówkami zegarów. O estetyce nietrwałości w filmach Wong Kar-waia (2008), Pomiędzy płótnem a ekranem. Inspiracje twórczością Goi w kinie hiszpańskim (2012) oraz Obrazy Andaluzji w kinie hiszpańskim (1910-2021) (2021).
Statystyki
Abstract views: 139PDF downloads: 110
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Joanna Aleksandrowicz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.
W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Joanna Aleksandrowicz, Od robotnicy do gwiazdy flamenco. Metamorfozy Carmen w kinie hiszpańskim , Kwartalnik Filmowy: Nr 97-98 (2017): Wędrujące motywy
