Głos z francuskich przedmieść – „Wesh wesh, qu’est-ce qui se passe?” i „Bled Number One” Rabaha Ameur-Zaïmeche’a

Ewa Linek

ewa.linek@gmail.com
Uniwersytet Łódzki (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-0253-0270

Abstrakt

Autorka analizuje dyptyk filmowy francuskiego reżysera o algierskich korzeniach Rabaha Ameur-Zaïmeche’a: Wesh wesh, qu’est-ce qui se passe? (2001) i Bled Number One (2006). W filmach tych twórca zastanawia się nad sytuacją społeczną, ekonomiczną i prawną, a także kondycją psychologiczną i uwarunkowaniami kulturowymi tysięcy imigrantów z Afryki Północnej oraz ich potomków zamieszkujących francuskie przedmieścia. Filmy poświęcone tym zagadnieniom powstają we Francji od dekad i stanowią przedmiot zainteresowania wielu badaczy zachodnich, jednak w Polsce wciąż nie poświęca się im należnej uwagi. Autorka dokonuje analizy składników świata przedstawionego w obu produkcjach przede wszystkim przez odniesienie ich do rzeczywistości pozafilmowej, w której poszukuje zakorzenienia fabuły i uzasadnienia jej poszczególnych elementów. Koncentruje się też na indywidualnym, paradokumentalnym stylu reżysera i stosowanych przez niego rozwiązaniach formalnych, demonstrując, w jaki sposób podkreślają one wymowę obu dzieł i jak ściśle są jej podporządkowane.


Słowa kluczowe:

kino imigrantów, francuskie przedmieścia, banlieues, imigranci z Maghrebu, kino beur

Abdallah, M. H. (2003). Pour en finir avec la double peine (1989-1992). Plein Droit, (56). http://www.gisti.org/spip.php?article4221
DOI: https://doi.org/10.3917/pld.056.0036   Google Scholar

Abdallah, M. H. (2008). Paroles et chansons de l’immigration (maghrébine). Vacarme, 3 (44), ss. 52-55. https://doi.org/10.3917/vaca.044.0052
DOI: https://doi.org/10.3917/vaca.044.0052   Google Scholar

al-Bukhari, S. (b. d.). 3322, ks. 59, Hadis 128. Sunnah.com. https://sunnah.com/bukhari:3322
  Google Scholar

Amokrane, S. (2007). Tactikollectif: action culturelle et engagement politique. Empan, 3 (67), ss. 46-49. https://doi.org/10.3917/empa.067.0046
DOI: https://doi.org/10.3917/empa.067.0046   Google Scholar

Ben Jelloun, T. (1984). Hospitalité française. Racisme et immigration maghrébine. Paris: Éditions du Seuil.
  Google Scholar

Bobrik, M. (2014). Autobiograficzny film dokumentalny. Eksplikacja autorska filmu „Self(less)-Portrait”. Images, 15 (24), ss. 207-230. https://doi.org/10.14746/i.2014.24.23
DOI: https://doi.org/10.14746/i.2014.24.23   Google Scholar

Borowski, M. (2020). Dekolonizacja dokumentu. Didaskalia. Gazeta Teatralna, (157-158), ss. 167-191. https://doi.org/10.34762/srtg-mh52
  Google Scholar

Boucher, M. (2014). Police de rue, habitants des quartiers populaires et usage de la force. Analyse d’un processus de défiance réciproque. Pensée Plurielle, 2 (36), ss. 77-109. https://doi.org/10.3917/pp.036.0077
DOI: https://doi.org/10.3917/pp.036.0077   Google Scholar

Charef, M. (1983). Le thé au harem d’Archi Ahmed. Paris: Mercure de France.
  Google Scholar

Chebel, M. (1995). Dictionnaire des symbols musulmans. Rites, mystique et civilization. Paris: Albin Michel.
  Google Scholar

Desbarats, C. (2006). „Bled Number One” de Rabah Ameur-Zaïmeche. Esprit, 7 (326), ss. 179-183.
DOI: https://doi.org/10.3917/espri.0607.0179   Google Scholar

Dhoquois, A. (2011). Paroles libres de… jeunes de banlieue. Paris: Express Roularta Éditions.
  Google Scholar

El Galaï, F. (2005). L’identité en suspens. À propos de la littérature beur. Paris: L’Harmattan.
  Google Scholar

Ervine, J. (2013). Cinema and the Republic: Filming on the Margins in Contemporary France. Cardiff: University of Wales Press – French and Francophone Studies.
  Google Scholar

Gaulier, A. (2015). La musique du groupe Zebda entre configurations identitaires et pouvoir symbolique. Transposition. Musique et Sciences Sociales, (5). https://doi.org/10.4000/transposition.1398
DOI: https://doi.org/10.4000/transposition.1398   Google Scholar

Germes, M. (2011). Récits de conflit et territoire: les quartiers sensibles dans les discours policiers. Justice Spatiale – Spatial Justice, (4). http://www.jssj.org/article/recits-de-conflit-et-territoire/
  Google Scholar

Hammoudi, K. (2013, 25 lutego). Hommage à Akli Yahyaten. LeMidi-dz.com. http://www.lemidi-dz.com/index.php?operation=voir_article&id_article=culture@art2@2013-02-25
  Google Scholar

Higbee, W. (2013). Post-Beur Cinema: North African Émigré and Maghrebi-French Filmmaking in France Since 2000. Edinburgh: Edinburgh University Press.
DOI: https://doi.org/10.3366/edinburgh/9780748640041.001.0001   Google Scholar

Jeamart, A. (2006, 7 czerwca). Être vivant et faire du cinéma. Entretien avec Rabah Ameur-Zaïmeche. Critikat.com. https://www.critikat.com/panorama/entretien/rabah-ameur-zaimeche-686/
  Google Scholar

Keil, R. (1991). Entre le politique et l’ésthétique. Itinéraires et Contacts de Cultures, (14), ss. 159-169.
  Google Scholar

Lacoste-Dujardin, C. (1996). Des mères contre les femmes. Maternité et patriarcat au Maghreb. Paris: La Découverte/Poche.
DOI: https://doi.org/10.3917/dec.lacos.1996.01   Google Scholar

Linek, E. (2010). Dyskurs tożsamościowy w twórczości filmowej Mahmouda Zemmouriego. Między Wschodem a Zachodem. Łódzkie Studia Wschodoznawcze, 3, ss. 107-116.
  Google Scholar

Mathieu, L. (2001). Double-peine: les fondements juridiques d’une discrimination légale. Mouvements, 1 (13), ss. 83-87.
DOI: https://doi.org/10.3917/mouv.013.0083   Google Scholar

Met, P., Schilling, D. (2018). Screening the Paris Suburbs: From the Silent Era to the 1990s. Manchester: Manchester University Press.
DOI: https://doi.org/10.7228/manchester/9781526106858.001.0001   Google Scholar

Moussaoui, A. (2006). De le violence en Algérie. Les lois du chaos. Arles: Actes Sud/MMSH.
  Google Scholar

Pospieszyńska, A. (2015). Kino „beur” jako wyraz przemian społeczno-kulturalnych we Francji. Ogrody Nauk i Sztuk, (5), ss. 571-576.
DOI: https://doi.org/10.15503/onis2015.571.576   Google Scholar

Przylipiak, M. (1998). Film dokumentalny jako gatunek retoryczny. Kwartalnik Filmowy, (23), ss. 5-19.
  Google Scholar

Przylipiak, M. (2000). Obiektywizm i procedury obiektywizujące w filmie dokumentalnym. Principia, 26, ss. 25-53.
  Google Scholar

Przylipiak, M. (2008). Kino bezpośrednie a amerykańska awangarda filmowa lat sześćdziesiątych. Słupskie Prace Filologiczne. Seria Filologia Polska, (6), ss. 165-181.
  Google Scholar

Slimane, B. A. (2011, 31 października). Zerda L’bir, un rite ancestral célébré. DepecheDeKabylie.com. https://www.depechedekabylie.com/culture/101548-zerda-lbir-un-rite-ancestral-celebre/
  Google Scholar

Tervonen, T. (2002, 31 października). On His Film „Wesh Wesh. Qu’est-ce qui se passe?”. „A War Against the Poor”. Interview with Rabah Ameur-Zaïmèche. Africultures.com. http://africultures.com/on-his-film-wesh-wesh-quest-ce-qui-se-passe-a-war-against-the-poor-5631/
  Google Scholar

Włodek, L. (2020). Gorsze dzieci republiki. O Algierczykach we Francji. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
  Google Scholar

Zmarz-Koczanowicz, M. (2012). Zagadnienie inscenizacji fabularnej w filmie dokumentalnym i metody dokumentalnej w filmie fabularnym na przykładzie dwóch zrealizowanych przeze mnie filmów: fabularnego „Kraju świata” i dokumentalnego „Urzędu”. W: M. Jazdon, K. Mąka-Malatyńska, P. Pławuszewski (red.), Pogranicza dokumentu (ss. 11-21). Poznań: Centrum Kultury Zamek.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2021-12-31

Cited By / Share

Linek, E. (2021) „Głos z francuskich przedmieść – „Wesh wesh, qu’est-ce qui se passe?” i «Bled Number One» Rabaha Ameur-Zaïmeche’a”, Kwartalnik Filmowy, (116), s. 80–102. doi: 10.36744/kf.928.

Autorzy

Ewa Linek 
ewa.linek@gmail.com
Uniwersytet Łódzki Polska
https://orcid.org/0000-0002-0253-0270

Magister filozofii i kulturoznawstwa, doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa, literaturoznawstwa i kulturoznawstwa. Adiunkt w Katedrze Bliskiego Wschodu i Północnej Afryki Uniwersytetu Łódzkiego. Głównym przedmiotem jej zainteresowań naukowych są kinematografie bliskowschodnie i maghrebskie, które bada w kontekście kulturowym, społecznym, politycznym i religijnym. Autorka artykułów o kinie Maghrebu i innych aspektach kultury tego obszaru publikowanych m.in. w „The Maghreb Review” i „Bliski Wschód. Społeczeństwa – Polityka – Tradycje”.



Statystyki

Abstract views: 357
PDF downloads: 227


Licencja

Prawa autorskie (c) 2021 Ewa Linek

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Autor bądź autorka udziela wydawcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowuje nieograniczone prawa autorskie i zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Czasopismo jest wydawane na licencji CC BY 4.0. Zgłaszając artykuł do publikacji, autor bądź autorka wyraża zgodę na jego udostępnianie na tej licencji.

W wydaniach od 105-106 (2019) do 119 (2022) wszystkie artykuły były publikowane na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy i autorki udzielali(-ły) niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w „Kwartalniku Filmowym”, zachowywali(-ły) nieograniczone prawa autorskie i zobowiązywali(-ły) się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.