Dominican Rosary Processions and the Tradition of Sung Rosaries in the Polish Lands, in the Light of the Processional PL-Kd 75L and Other Eighteenth- and Early Nineteenth-Century Sources
Dominika Grabiec
Institute of Art, Polish Academy of Sciences (Poland)
https://orcid.org/0000-0003-4350-3188
Abstract
The processional kept in Krakow’s Archives of the Polish Province of the Dominican Order (shelf mark 75L) is probably the only surviving handwritten Dominican processional from the post-Tridentine period. Despite its modest dimensions, it offers a unique record of readings, prayers, and songs for the solemn procession on the Feast of the Circumcision of Christ and readings for the Feast of the Rosary, complete with numerous notes on the active participation of the Rosary Confraternity, which led the singing of the rosary also during Corpus Christi processions and of Easter songs at the Resurrection procession. Several factors, including the codicological features of the manuscript and variants of rosary prayers (the same as those in a printed prayer book of 1752), indicate that the manuscript may have been compiled in the second half of the eighteenth century. The six rosary records found during the archival research all differ from one another to some extent in linguistic variants, sequence and number of prayers, instructions for their use in prayer practice, and even the contents of some song verses. This extended sung rosary form, which resembles the Liturgy of the Hours, took shape in the early seventeenth century in Rome and was then disseminated throughout Italy, later also in other countries. Having reached Poland by the early eighteenth century at the latest, it was translated from Latin to Polish in its entirety, and the Gregorian hymn was likewise replaced with a Polish translation with a new melody. The Polish version also adds songs preceding each section, as well as brief sung verses that substitute for the meditations preceding the individual mysteries of the Rosary. That sung rosaries were widely known in old Poland is confirmed not only by the surviving copies of prayer- and songbooks published in Kraków, Poznań, Warsaw, Vilnius, and other places, but also by mentions of this practice in Jędrzej Kitowicz’s ‘Description of Customs and Culture under the Reign of Augustus III’ by Jędrzej Kitowicz, and in the Dominican Processional 75L.
Keywords:
processional, procession, brotherhoods of the rosary, rosary preyer, Dominican Order, post-Tridentine liturgy, plainchantReferences
Augustyniak, Bogna. „Sekwencje mszalne w czesko-polskiej prowincji franciszkańskiej XIII ‒XIV wieku: wybrane zagadnienia”. Saeculum Christianum 7, nr 2 (2000): 101‒145.
Google Scholar
Baranowski, Zenon Łukasz, opr. Księga cudów i łask Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej w Janowie Lubelskim. Zamość: Wydawnictwo Atut, 2014.
Google Scholar
Bebak, Marek. Franciszek Lilius. Życie i twórczość na tle epoki. Kraków: Musica Iagellonica, 2018.
Google Scholar
Blasel, Carl. Geschichte der Rosenkranzbruderschaft bei St. Adalbert in Breslau. Breslau: Schlesisches Pastoralblatt, 1912.
Google Scholar
Budka, Włodzimierz. „Papiernie w Nowym Stawie i Radomyślu”. Przegląd Biblioteczny 3, nr 3 (1929): 520‒524.
Google Scholar
Czyżewski, Krzysztof J., Marek Walczak. „Oprawa artystyczna świąt i uroczystości Arcybractwa Różańcowego w kościele dominikanów w Krakowie”. Rocznik Historii Sztuki 45 (2020): 59‒84.
Google Scholar
Gałuszka, Tomasz. „Dominikanie w Krakowie, czy w Opatowcu? W poszukiwaniu pierwszego Bractwa Różańcowego w średniowiecznej Małopolsce”. Nasza Przeszłość 113 (2010): 281‒293.
Google Scholar
Gałuszka, Tomasz. „Nowe badania nad średniowiecznymi nagrobkami w klasztorze dominikanów krakowskich”. W: Sztuka w kręgu krakowskich Dominikanów, red. Anna Markiewicz, Marcin Szyma, Marek Walczak, 423‒442. Kraków: Wydawnictwo Esprit, 2013.
Google Scholar
Gruszczak, Gabriela. „Arcybractwo Różańca Świętego przy kościele pod wezwaniem św. Marii Magdaleny w Wawrzeńczycach”. Nasza Przeszłość 130 (2018): 127‒152.
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2018.130.127-152
Google Scholar
Jasiewicz, Jan Jerzy. „Processionale cisterciense – S II 56 z Archiwum Diecezjalnego w Oliwie”. Studia Gdańskie 24 (2009): 235‒251.
Google Scholar
Kałamarz, Wojciech. „W poszukiwaniu pierwotnej melodii – najstarsze, śpiewnikowe wersje melodyczne Gorzkich żali”. W: Perły muzyki kościelnej: chorał gregoriański i „Gorzkie żale”, red. Robert Tyrała, Wojciech Kałamarz, 87‒102. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT , 2007.
Google Scholar
Kitowicz, Jędrzej. Opis obyczajów za panowania Augusta III. Warszawa: PIW , 2003.
Google Scholar
Kochaniewicz, Bogusław. „Wkład dominikanów w rozwój modlitwy różańcowej”. Teologia Praktyczna 11 (2010): 135‒151.
DOI: https://doi.org/10.14746/tp.2010.11.08
Google Scholar
Królikowski, Janusz. „Początki różańca w Polsce”. Salvatoris Mater 6, nr 3 (2004): 249‒266.
Google Scholar
Maciejewski, Tadeusz. „Antonin z Przemyśla”. Muzyka 35, nr 2 (1990): 95‒102.
Google Scholar
Markiewicz, Anna, opr. Katalog rękopisów bibliotecznych ze zbiorów Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów w Krakowie. Cz. 1. Kraków: Wydawnictwo Esprit S.C., 2013 (= Studia i Źródła Dominikańskiego Instytutu Historycznego w Krakowie 12).
Google Scholar
Markiewicz, Anna, Marcin Szyma, Marek Walczak. „Sztuka w kręgu klasztoru Dominikanów w Krakowie”. W: Sztuka w kręgu krakowskich Dominikanów, red. Anna Markiewicz, Marcin Szyma, Marek Walczak, 15‒82. Kraków: Wydawnictwo Esprit, 2013.
Google Scholar
Masala, Cesare. Il Rosario in Sardegna nei secoli XVI e XVII. Indagine preliminare per la storia del culto di Nostra Signora del Rosario in Sardegna. Cagliari: Comunita Domenicana Cagliari, 2016.
Google Scholar
Patalas, Aleksandra, red. „Aneks. Wypisy z ksiąg archiwalnych”. W: Życie muzyczne w klasztorach dominikańskich w dawnej Rzeczpospolitej, 251‒584. Kraków: Musica Iagellonica, 2016.
Google Scholar
Pawłowska, Anna Paulina. „Emblematyczność w polskich drukach różańcowych w pierwszej połowie XVII wieku”. Terminus 14, nr 25 (2012): 137‒156.
Google Scholar
Pawłowska, Anna Paulina. „Retoryka sztuki. Rola fundacji artystycznych w krakowskim klasztorze Dominikanów w dobie potrydenckiej reformy Kościoła”. W: Sztuka w kręgu krakowskich Dominikanów, red. Anna Markiewicz, Marcin Szyma, Marek Walczak, 567‒575. Kraków: Wydawnictwo Esprit, 2013.
Google Scholar
Siciarek, Michał. „O wykonywaniu pieśni nabożnych w kręgu bernardyńskim na przełomie XV i XVI wieku”. Konteksty. Polska Sztuka Ludowa 61, nr 2 (2007): 46‒55.
Google Scholar
Siniarska-Czaplicka, Jadwiga. Filigrany papierni położonych na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej od początku XVI do połowy XVIII wieku. Wrocław‒Warszawa‒Kraków: Ossolineum, 1969.
Google Scholar
Siniarska-Czaplicka, Jadwiga. Katalog filigranów papierni polskich 1500‒1800 r. Łódź: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Papierniczego w Polsce, 1983.
Google Scholar
Tracz, Szymon. „Artystyczna oprawa brackich świąt i uroczystości w diecezji krakowskiej do 1783 roku”. Rocznik Historii Sztuki 44 (2019): 227‒248.
Google Scholar
Trajdos, Tadeusz M. „Kościół dominikanów lwowskich w średniowieczu jako ośrodek kultowy”. Nasza Przeszłość 87 (1997): 39‒72.
Google Scholar
Wiśniewski, Piotr. „Processionale z klasztoru oo. karmelitów w Oborach”. Liturgia Sacra 22, nr 1 (2016): 165‒175.
Google Scholar
Wiśniewski, Piotr. „A Nineteenth-century Processional from the Archive of the Bonifratres in Cracow (Kraków). A Contribution to Research into Latin Monody”. Roczniki Humanistyczne 68, nr 12 (2020): 73‒86.
DOI: https://doi.org/10.18290/rh206812-5
Google Scholar
Wiśniowski, Eugeniusz. „Bractwa religijne na ziemiach polskich w średniowieczu”. Roczniki Humanistyczne 17, nr 2 (1969): 51‒81.
Google Scholar
Zagajowski, Ambroży. Skarb Wielki Województwa Sieradzkiego Na Roli Gidelskiey Znaleziony [reprint druku z 1724 r.]. Gidle: Klasztor oo. Dominikanów, 2012.
Google Scholar
Zdanek, Maciej. „Kaplice i ołtarze dominikańskiego kościoła Świętej Trójcy w Krakowie do początku XVII w.”. W: Sztuka w kręgu krakowskich Dominikanów, red. Anna Markiewicz, Marcin Szyma, Marek Walczak, 109‒125. Kraków: Wydawnictwo Esprit, 2013.
Google Scholar
Zieliński, Marek G. „Muzyka sakralna w Chełmnie od XVI po XVIII wiek”. W: Musica ecclesiastica, red. Agnieszka Kłaput-Wiśniewska, Andrzej Filaber, 9‒30. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego, 2009 (= Prace Zbiorowe 28).
Google Scholar
Zoła, Antoni. „Struktury tonalne «Gorzkich żali» i ich ludowa recepcja”. W: Perły muzyki kościelnej: chorał gregoriański i „Gorzkie żale”, red. Robert Tyrała, Wojciech Kałamarz, 145‒156. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT , 2007.
Google Scholar
Żurowski, Stanisław. „Znaki wodne papiernictwa wielkopolskiego XVI–XIX w.”. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 57, nr 5 (1965): 255‒316.
Google Scholar
Authors
Dominika GrabiecInstitute of Art, Polish Academy of Sciences Poland
https://orcid.org/0000-0003-4350-3188
Statistics
Abstract views: 276PDF downloads: 138
License
Copyright (c) 2022 Dominika Grabiec
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
The author grants the publisher a royalty-free nonexclusive licence (CC BY 4.0) to use the article in Muzyka, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Muzyka should it be published or used again (download licence agreement). By submitting an article the author agrees to make it available under CC BY 4.0 license.
Articles from issues up to and including 3/2022 were published under a Creative Commons license CC BY-NC-ND 4.0. During this period the authors granted the publisher a royalty-free nonexclusive license (CC BY-ND 4.0) to use their article in Muzyka, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.
Most read articles by the same author(s)
- Dominika Grabiec, The Ruthenian-Byzantine Scenes of the Mocking of Jesus at the Wiślica Collegiate Church and the Holy Trinity Chapel at Lublin’s Royal Castle, in the Light of Research and Interpretations to Date , Muzyka: Vol. 65 No. 2 (2020)
- Dominika Grabiec, The 1798 Polish Translation of Sigismundus Lauxmin’s ‘Ars et praxis musica’ and the Aspects of Plainchant Teaching in the Territory of Seventeenth- and Eighteenth-century Poland , Muzyka: Vol. 66 No. 1 (2021)
- Dominika Grabiec, Musical Imaginations. Interdisciplinary Perspectives on Creativity, Performance, and Perceptions, red. David Hargreaves, Dorothy Miell, Raymond Macdonald, New York 2012 , Muzyka: Vol. 63 No. 2 (2018)
- Dominika Grabiec, Tim Shephard, Sanna Raninen, Serenella Sessini, Laura Ştefănescu, ‘Music in the Art of Renaissance Italy, 1420‒1540’, London–Turnhout , Muzyka: Vol. 67 No. 4 (2022)
- Dominika Grabiec, The Earliest Record of Two Marian Songs: ‘Cesarzewno, królewno niebieska’ and ‘O przenasławniejsza Panno’ Found in a Late Medieval Dominican Manuscript, PL-Wn 8091 III 150 , Muzyka: Vol. 68 No. 2 (2023)
